Bài 10. Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)

Chào mừng các thầy cô về dự giờ học hôm nay
1
2
3
4
5
6
7
8
(13 chữ cái)
Tác giả của bài thơ “Phò giá về kinh”?
(4 chữ cái) Tên một loài chim được nhắc đến trong bài thơ “Qua Đèo Ngang”
(7 chữ cái) Tên của biện pháp nghệ thuật thường được sử dụng trong thơ Đường luật.
(8 chữ cái) … là khởi nguồn cho nỗi nhớ quê hương của Lí Bạch.
(7 chữ cái) Trẻ chăn trâu được gọi theo tiếng Hán Việt là gì?
(6 chữ cái) Nguyễn Trãi cáo quan về ở ẩn tại nơi này.
(11 chữ cái) Tên một phủ thuộc tỉnh Nam Định đã được Trần Nhân Tông nhắc đến trong bài thơ của mình.
(8 chữ cái) Âm thanh quen thuộc của đồng quê xuất hiện trong bài thơ “Thiên Trường vãn vọng”
ĐÁP ÁN
QUÊ HƯƠNG
Tiết 38 – Văn bản
(H?i huong ng?u thuư)
- Hạ Tri Chương -
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
I. Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả
- Hạ Tri Chương (659- 744), quê ở Vĩnh Hưng, Việt Châu (nay thuộc Chiết Giang, Trung Quốc).
- Ông đỗ tiến sĩ năm 695 và làm quan hơn 50 năm ở kinh đô Trường An. Ông rất được vua Đường vị nể.
Hạ Tri Chương
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?

Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?

Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
( Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)


- Hạ Tri Chương (659 - 744), quê ở Vĩnh Hưng, Việt Châu (nay thuộc Chiết Giang, Trung Quốc).
- Ông đỗ tiến sĩ năm 695 và làm quan hơn 50 năm ở kinh đô Trường An. Ông rất được vua Đường vị nể.
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác:
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả
- Hạ Tri Chương (659 - 744), quê ở Vĩnh Hưng, Việt Châu (Nay thuộc Chiết Giang, Trung Quốc).
- Ông đỗ tiến sĩ năm 695 và làm quan hơn 50 năm ở kinh đô Trường An. Ông rất được vua Đường vị nể.
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác
Bài thơ ra đời một cách ngẫu nhiên trong lúc tác giả vừa đặt chân lên mảnh đất quê hương sau 50 năm xa cách.
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?

Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?

Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
( Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)


- Hạ Tri Chương (659- 744), quê ở Vĩnh Hưng, Việt Châu (nay thuộc Chiết Giang, Trung Quốc).
- Ông đỗ tiến sĩ năm 695 và làm quan hơn 50 năm ở kinh đô Trường An. Ông rất được vua Đường vị nể.
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác:
b. Thể thơ:
c. Đọc, dịch, tìm hiểu chú thích:
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả
Phiên âm
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?

Dịch nghĩa
Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?

Dịch thơ
Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi?
( Phạm Sĩ Vĩ dịch, trong Thơ Đường, tập I
NXB Văn học, Hà Nội, 1987)


- Hạ Tri Chương (659- 744), Quê ở Vĩnh Hưng, Việt Châu (Nay thuộc Chiết Giang, Trung Quốc).
- Ông đỗ tiến sĩ năm 695 và làm quan hơn 50 năm ở kinh đô Trường An. Ông rất được vua Đường vị nể.
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác
b. Thể thơ:
c. Đọc, dịch, tìm hiểu chú thích:
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm
Tác giả
II. Đọc - Tìm hiểu chi tiết
1.Hai câu thơ đầu
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm
Tác giả
II. Đọc - Tìm hiểu chi tiết
1.Hai câu thơ đầu
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi

Hương âm vô cải, mấn mao tồi
Ở mỗi câu thơ trên có sử dụng phép đối rất chỉnh về từ loại, cú pháp
( phép tiểu đối). Em hãy chỉ ra điều đó?
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - tìm hiểu chung
2. Tác phẩm
Tác giả
II. Đọc - Tìm hiểu chi tiết
1.Hai câu thơ đầu

Phiên âm:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi

Hương âm vô cải, mấn mao tồi
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
- Tác giả sử dụng phép tiểu đối (đối trong câu), các cặp từ trái nghĩa.
- Tạo sự cân đối, hài hòa cho câu thơ.
Thời gian đã làm thay đổi hình dáng, tuổi tác của con người nhưng tình quê, giọng quê thì không thay đổi.
Dịch nghĩa:
Rời nhà lúc còn trẻ, già mới quay về,
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng
I. Đọc - tìm hiểu chung
2. Tác phẩm
1. Tác giả
II. Đọc - Tìm hiểu chi tiết
1.Hai câu thơ đầu
- Tác giả sử dụng phép tiểu đối (đối trong câu), các cặp từ trái nghĩa.
Tác giả là người có tình cảm thủy chung, son sắt với quê hương.
2.Hai câu thơ cuối
Phiên âm:
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Dịch thơ
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - tìm hiểu chung
2. Tác phẩm
1. Tác giả
II. Đọc - Tìm hiểu chi tiết
1.Hai câu thơ đầu
- Tác giả sử dụng phép tiểu đối (đối trong câu), các cặp từ trái nghĩa.
Tác giả là người có tình cảm thủy chung, son sắt với quê hương.
2.Hai câu thơ cuối
Phiên âm:
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Dịch thơ
Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?
- Lời kể hóm hỉnh, hài hước.
- Bộc lộ tình cảm bằng cách gián tiếp.
Tâm trạng ngậm ngùi, buồn khi trở về quê, cảnh xưa người cũ không còn, lại bị coi là khách lạ ngay trên quê hương mình.
Tác giả là người yêu quê hương.
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chung
II. Đọc - Tìm hiểu chi tiết
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
ĐÁNH DẤU VÀO Ô HỢP LÍ
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
I. Đọc - Tìm hiểu chung
II. Đọc - Tìm hiểu chi tiết
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
2. Nội dung
* Ghi nhớ: SGK tr 128
IV. Luyện tập
Tiết 38: NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
( Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương
Liên hệ với tiểu sử của tác giả, em hiểu thêm điều gì đáng quý trong tấm lòng với quê hương của Hạ Tri Chương?
HẾT GIỜ
0
1
2
3
3 phút
So sánh điểm giống nhau, khác nhau về chủ đề và phương thức biểu đạt của hai bài thơ: “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” – “Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê”
a, Giống nhau:
- Chủ đề: tỡnh yờu quờ huong sõu n?ng.
- Phương thức biểu đạt: biểu cảm .
b, Khác nhau
- Cách thức thể hiện chủ đề :
+ Bài "Tĩnh dạ tứ": từ nơi xa nghĩ về quê hương.
+ Bài "Hồi hương ngẫu thư": từ quê hương nghĩ về quê hương .
- Phương thức biểu cảm :
+ Bài "Tĩnh dạ tứ": biểu cảm trực tiếp .
+ Bài " Hồi hương ngẫu thư": biểu cảm gián tiếp .
Giới thiệu một bài thơ, bài hát về quê hương gây cho em nhiều cảm xúc.
Hướng dẫn về nhà:
Học thuộc lòng phần phiên âm và dịch thơ của bài thơ.
So sánh 2 bản dịch thơ của SGK với nguyên tác của tác giả.
Chuẩn bị tiết sau: “Bài ca nhà tranh bị gió thu phá”.