Bài 10. Lực kế - Phép đo lực - Trọng lượng và khối lượng

Nguyễn Hải Bằng
Trường THCS Cẩm Sơn
Kiểm tra bài cũ:
HS 1: Khi nào xuất hiện lực đàn hồi?
Lực nào dưới đây là lực đàn hồi?
A. Trọng lực của 1 quả nặng.
B. Lực hút của 1 nam châm tác dụng lên 1 miếng sắt.
C. Lực đẩy của lò xo dưới yên xe đạp.
D. Lực kết dính giữa 1 tờ giấy dán trên bảng với mặt bảng.

Hãy chỉ ra những vật có tính chất đàn hồi:
Một cục đất sét
Một quả bóng cao su
Một quả bóng bàn
Một hòn đá
Một chiếc lưỡi cưa
Một đoạn dây đồng nhỏ.

Đáp án: Khi có lực làm biến dạng những vật có tính chất đàn hồi.
C. Lực đẩy của lò xo dưới yên xe đạp.
là vật có tính chất đàn hồi
là vật có tính chất đàn hồi
HS 2:
200
10
1
Tại sao khi đi mua, bán người ta có thể dùng một cái lực kế
để làm một cái cân?
Lực kế
Quan sát tranh
Làm thế nào để biết được người đang giương cung tác dụng vào cung một lực bao nhiêu Niutơn?
I. Tìm hiểu lực kế
1. Lực kế là gì?
+ Lực kế là dụng cụ để đo lực.
+ Có nhiều loại lực kế, ta thường dùng loại lực kế lò xo.
Một số loại lực kế

I. Tìm hiểu lực kế
1. Lực kế là gì?
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
Lực kế là dụng cụ đo lực
C1
Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Lực kế có một chiếc (1).................., một đầu gắn vào vỏ lực kế, đầu kia có gắn một cái móc và một cái (2) ......................... ....Kim chỉ thị chạy trên mặt một (3) .........................
kim chỉ thị
bảng chia độ
- lò xo
kim chỉ thị
C2
bảng chia độ
lò xo
Hãy tìm hiểu ĐCNN và GHĐ của lực kế ở nhóm em.
Lò xo
Mặt chia độ
Kim chỉ thị
I. Tìm hiểu lực kế
C3
Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Thoạt tiên phải điều chỉnh số 0, nghĩa là phải điều chỉnh sao cho khi chưa đo lực, kim chỉ thị nằm đúng (1) ................. Cho (2)...................... tác dụng vào lò xo của lực kế. Phải cầm vào vỏ lực kế và hướng sao cho lò xo của lực kế nằm dọc theo (3) .................. của lực cần đo.
+ phương
+ vạch 0
+ lực cần đo
1. Lực kế là gì?
1. Cách đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
II. Đo một lực bằng lực kế.
phương
vạch 0
lực cần đo
2. Thực hành đo lực
C4
Hãy tìm cách đo trọng lượng của một cuốn sách giáo khoa Vật lý 6. So sánh
kết quả đo giữa các bạn trong nhóm.
C5
Khi đo phải cầm lực kế ở tư thế như thế nào? Tại sao phải làm như vậy?
Lực kế là dụng cụ đo lực
Khi đo phải cầm vào vỏ lực kế, để lực kế theo phương thẳng đứng.
Vì phương của lực trong trường hợp này là trọng lực tác dụng lên cuốn sách.
I. Tìm hiểu lực kế
C6
Hãy tìm các con số thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
a) Một quả cân có khối lượng 100g thì có trọng lượng (1) ......N.
b) Một quả cân có khối lượng (2)......... g thì có trọng lượng 2N.
c) Một túi đường có khối lượng 1kg thì có trọng lượng (3) .........
1. Lực kế là gì?
1. Cách đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
II. Đo một lực bằng lực kế.
200
1
10N
2. Thực hành đo lực
Hệ thức giữa trọng lượng và khối lượng của cùng 1 vật:
P là trọng lượng của vật (N)
m là khối lượng của vật (kg)
III. Công thức liên hệ giữa trọng lượng và khối lượng của cùng một vật
P = 10m
Trong đó:
Lực kế là dụng cụ đo lực
m = 200 g = 0,2 kg => P = 2 N
m = 100 g = 0,1 kg => P = 1 N
m = 1 kg => P = 10 N
Em có nhận xét gì về
mối quan hệ giữa P và m?
I. Tìm hiểu lực kế
Hệ thức giữa trọng lượng và khối lượng:
1. Lực kế là gì?
1. Cách đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
II. Đo một lực bằng lực kế.
2. Thực hành đo lực
III. Công thức liên hệ giữa trọng lượng và khối lượng của cùng một vật
P = 10m
IV. Vận dụng
Lực kế là dụng cụ đo lực
2
4
3
Trò chơi đoán tranh
Sau các ô số là bức tranh một nhân vật rất nổi tiếng. Để mở được tranh cần phải trả lời lần lượt 4 câu hỏi, trả lời đúng mỗi câu sẽ có một phần thưởng và bức tranh sẽ lộ dần ra
1

Photo-Newton
Gợi ý: Chữ cái
đầu tiên trong tên ông
được lấy làm đơn vị lực

Thời gian
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Có: m = 3,2 (tấn)
Hỏi: P = ? (N)

C9: Một xe tải có khối lượng 3,2 tấn thì sẽ có trọng lượng bao nhiêu niutơn?
Đáp số: 32.000N
C7: Hãy giải thích tại sao trên các “cân bỏ túi” bán ở ngoài phố người ta không chia độ theo đơn vị niu-tơn mà lại chia độ theo đơn vị kilôgam? Thực chất các “cân bỏ túi” là dụng cụ gì?
Thời gian
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Vì giữa trọng lượng và khối lượng của cùng 1 vật có hệ thức liên hệ: P = 10m
Thực chất các "cân bỏ túi" này là lực kế.

Thời gian
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Bài 10.1(SBT-trang 15) Trong các câu sau đây, câu nào đúng?
Lực kế là dụng cụ dùng để đo khối lượng.
B. Cân Rôbécvan là dụng cụ dùng để đo trọng lượng.
C. Lực kế là dụng cụ dùng để đo cả trọng lượng lẫn khối lượng.
D. Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực, còn cân Rôbécvan là dụng cụ dùng để đo khối lượng.
Đáp án: phương án D
Thời gian
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Bài 10.2c (SBT-trang 15, 16).
Một hòn gạch có khối lượng 1600 gam. Hỏi một đống gạch có 10000 viên sẽ có trọng lượng bao nhiêu niutơn.?
Đáp số: 160.000 N
Phần thưởng dành cho bạn là:
Bạn đã mở được 1 phần bức tranh !
Phần thưởng của bạn là:
Một tràng pháo tay!
Có: m = 3,2 tấn
Hỏi: P = ? (N)

Một xe tải có khối lượng 3,2 tấn thì sẽ có trọng lượng bao nhiêu niutơn?
C9
Bài giải
áp dụng công thức: P = 10 m
Thay số ta được: P = 10 * 3200 = 32000 (N)
Vậy trọng lượng của ô tô là 32000 N
Đáp số: P = 32000 N
Tóm tắt:
m = 3,2 tấn = 3200 kg
P = ?

Có thể em chưa biết?
Khi xuất phát,
lực phát động của tên lửa khoảng 10.000.000 N
Gió đang tác dụng vào cánh buồm 1 lực đẩy.
Con chim Hải âu khi bay, cánh đã tác dụng lực vào không trung.
Cần cẩu tác dụng lực kéo (nâng) lên khối sắt. Lực này lớn hơn hoặc bằng trọng lượng của khối sắt.

Đố vui:
Ông Ba Mươi này có trọng lượng 2000 N.
Hỏi ba mươi ông nặng mấy tấn?
Đáp án : 6 tấn.
I. Tìm hiểu lực kế
1. Lực kế là gì?
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
Lực kế là dụng cụ đo lực
II. Đo một lực bằng lực kế.
1. Cách đo lực.
2. Thực hành đo lực
III. Công thức liên hệ giữa trọng lượng và khối lượng của cùng một vật
Hệ thức giữa trọng lượng và khối lượng:
P = 10m
IV. Vận dụng
V. Hướng dẫn về nhà.
- Học theo SGK và vở ghi. Liên hệ thực tế những hiện tượng có lực tác dụng.
Đọc thêm phần "Có thể em chưa biết?"
Làm bài tập 10.3; 10.4; 10.5; 10.6 SBT-trang 16.
Chuẩn bị bài 11: Khối lượng riêng - Trọng lượng riêng.