Bài 10. Lực kế - Phép đo lực - Trọng lượng và khối lượng

NAM HO?C 2011 - 2012
Môn: Vật lý 6
GV da?y : NG� THANH HU~U
Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ lớp 6/8
TỔ LÝ – CÔNG NGHỆ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Tại sao nói lò xo là vật có tính chất đàn hồi? Lực đàn hồi có đặc điểm gì?
Câu 2: Nếu treo một quả cân 100g vào một lò xo thì khi đã đứng yên quả cân chịu tác dụng
A. chỉ của trọng lực có độ lớn là 1N
B. chỉ của lực đàn hồi có độ lớn là 1N
C. của trọng lực có độ lớn 1N và lực đàn hồi có độ lớn 1N
D. của trọng lực có độ lớn 1N và lực đàn hồi có độ lớn 10N
TRẢ LỜI
Câu 1: Lò xo là một vật đàn hồi vì sau khi nén hoặc kéo dãn nó một cách vừa phải, nếu buông ra, thì chiều dài của nó trở lại bằng chiều dài tự nhiên.
 Độ biến dạng của vật đàn hồi càng lớn, thì lực đàn hồi càng lớn và ngược lại.
Câu 2: Nếu treo một quả cân 100g vào một lò xo thì khi đã đứng yên quả cân chịu tác dụng
A. chỉ của trọng lực có độ lớn là 1N
B. chỉ của lực đàn hồi có độ lớn là 1N
C. của trọng lực có độ lớn 1N và lực đàn hồi có độ lớn 1N
D. của trọng lực có độ lớn 1N và lực đàn hồi có độ lớn 10N
LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC
TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
- Tại sao khi mua, bán người ta có thể dùng một lực kế để làm một cái cân?
- Làm thế nào để đo được lực mà dây cung đã tác dụng vào mũi tên ?
I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
1.Lực kế là gì?
 Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực.
 Có nhiều loại lực kế. Loại lực kế thường dùng là lực kế lò xo.

L?c k? l� d?ng c? d�ng d? do l?c.
Hãy đọc thông tin ở mục 1/tr33 sách giáo khoa và cho biết lực kế là gì ?
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC. TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
1.Lực kế là gì?
- Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC. TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
Quan sát cấu tạo của lực kế và chỉ ra được : lò xo, kim chỉ thị, bảng chia độ và cái móc ?
Lò xo
Kim chỉ thị
Móc
Bảng chia độ
D�ng t? thích h?p trong khung d? di?n v�o chơ~ tr?ng c?a c�c c�u sau :
kim chỉ thị
lò xo
bảng chia độ
I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
1.Lực kế là gì?
- Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
C1. (1) Lò xo
(2) Kim chỉ thị
(3) Bảng chia độ
Lực kế có một chiếc (1) ...................... một đầu gắn vào vỏ lực kế, đầu kia có gắn một cái móc và một cái (2) ......................
Kim chỉ thị chạy trên mặt một (3).......................
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC .TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
Hãy tìm hiểu ĐCNN và GHĐ của lực kế ở nhóm em.
Một vài loại lực kế
I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
1.Lực kế là gì?
- Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
C1. SGK/tr34
C2. SGK/tr34
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC. TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
lực cần đo
vạch 0
phương
I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
1.Lực kế là gì?
- Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
C1,C2 : SGK/tr34
II. ĐO MỘT LỰC BẰNG LỰC KẾ
1.Cách đo lực:
Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Thoạt tiên phải điều chỉnh số 0, nghĩa là phải điều chỉnh sao cho khi chưa đo lực, kim chỉ thị nằm đúng (1) ..................Cho (2) ......................tác dụng vào lò xo của lực kế . Phải cầm vào vỏ lực kế và hướng sao cho lò xo của lực kế nằm dọc theo (3).................. của lực cần đo.
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC. TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
Hãy tìm cách đo trọng lượng của một sách giáo khoa vật lý 6. So sa?nh k�?t qua? do giu~a ca?c ba?n trong nho?m
Hướng dẫn thực hiện :
- Điều chỉnh kim chỉ thị đúng vạch số 0.
- Cho lực cần đo tác dụng vào lò xo của lực kế.
- Cầm vào vỏ lực kế và hướng sao cho lò xo của lực kế dọc theo phương của lực cần đo.
I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
1.Lực kế là gì?
Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giãn.
C1,C2. SGK/tr34
II. ĐO MỘT LỰC BẰNG LỰC KẾ
1.Cách đo lực:
C3. SGK/tr34
2. Thực hành đo lực
C4. SGK/tr34
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC. TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
Khi đo phải cầm lực kế ở tư thế như thế nào ? Tại sao phải cầm như thế?
Trả lời : Khi đo, phải cầm lực kế sao cho lò xo của lực kế nằm ở tư thế thẳng đứng vì lực cần đo là trọng lực, có phương thẳng đứng.

I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
1. Lực kế là gì?
Là dụng cụ dùng để đo lực.
2. Mô tả một lực kế lò xo đơn giản.
C1,C2. SGK/tr34
II. ĐO MỘT LỰC BẰNG LỰC KẾ
1. Cách đo lực:
C3. SGK/tr34
2. Thực hành đo lực
C4. SGK/tr34
C5. SGK/tr34
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC.TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
I. TÌM HIỂU LỰC KẾ
II. ĐO MỘT LỰC BẰNG LỰC KẾ
III. CÔNG THỨC LIÊN HỆ GIỮA TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
C6. (1) 1 N
(2) 200g
(3) 10 N
Hãy tìm những con số thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Một quả cân có khối lượng 100g thì có trọng lượng (1) ........ N.
Một quả cân có khối lượng (2) .......g thì có trọng lượng 2N.
Một túi đường có khối lượng 1kg thì có trọng lượng (3) ......
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC.TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
1
200
10 N
I. TÌM HIỂU LỰC KẾ
II. ĐO MỘT LỰC BẰNG LỰC KẾ
III. CÔNG THỨC LIÊN HỆ GIỮA TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
C6. SGK/tr34

P : trọng lượng của vật (N)
m: khối lượng của vật (kg)
P = 10. m
Từ C6 hãy tìm những con số thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau, trong đó m : khối lượng (kg), P : trọng lượng (N)
m = 2 kg thì P = ………….N
m = 3 kg thì P = ………….N
m = 4 kg thì P = ………….N
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC.TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
10. 2 = 20
10. 3 = 30
10. 4 = 40
Suy ra :
m = P : 10
Từ hệ thức trên ta suy ra : m = P : 10
Hãy giải thích tại sao trên các "cân bỏ túi" bán ở ngoài phố người ta không chia độ theo đơn vị niutơn mà lại chia độ theo đơn vị kilôgam ? Thực chất các "cân bỏ túi" là dụng cụ gì ?
? TRẢ LỜI :
Vì trọng lượng của một vật tỉ lệ với khối lượng của nó, nên trên bảng chia độ ta có thể không ghi trọng lượng mà ghi khối lượng của vật d�? ti�?n cho vi�?c xa?c di?nh khơ?i luo?ng. Thực chất "cân bỏ túi" chính là một lực kế lò xo.
I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
II. ĐO MỘT LỰC BẰNG LỰC KẾ
III. CÔNG THỨC LIÊN HỆ GIỮA TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
C6. SGK/tr34

P: Trọng lượng ( N )
m: khối lượng ( kg )
IV. VẬN DỤNG:
C7. Vì để tiện cho việc xác định khối lượng của vật . Thöïc chaát “caân boû tuùi” laø moät löïc keá loø xo.
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC.TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
P= 10.m
V�` nha`, ha~y thu? la`m mơ?t ca?i lu?c k�? va` pha?i nho? chia dơ? cho lu?c k�? do?.
I.TÌM HIỂU LỰC KẾ
II. ĐO MỘT LỰC BẰNG LỰC KẾ
III. CÔNG THỨC LIÊN HỆ GIỮA TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
C6. SGK/tr34

P: Trọng lượng ( N )
m: khối lượng ( kg )
IV. VẬN DỤNG:
C7. SGK/tr35
C8. SGK/tr35
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC.TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
P= 10.m
I. TÌM HIỂU LỰC KẾ
II. ĐO MỘT LỰC BẰNG LỰC KẾ
III. CÔNG THỨC LIÊN HỆ GIỮA TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG :
C6. SGK/tr34
P:Trọng lượng (N)
m: khối lượng (kg)
IV. VẬN DỤNG:
C9. SGK/tr35
P= 10.m
BÀI 10. LỰC KẾ - PHÉP ĐO LỰC.TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG
Một xe tải có khối lượng 3,2 tấn thì sẽ có trọng lượng bao nhiêu niutơn?
Tóm tắt:
m = 3,2 tấn
= 3200 kg
P = ?(N)
Bài giải
Tro?ng luo?ng cu?a chiờ?c xe ta?i la` :
P = 10.m
= 10. 3200 = 32000 (N)
* Có thể em chưa biết?
Lực của một động cơ đẩy tên lửa lu?c khởi hành có thể đến 10.000.000 N
Lực nâng của một lực sĩ cử tạ có thể lên đến 2200 N
Lực kéo của một học sinh THCS khoảng từ 50N đến 60N
Lực kéo của một đầu tàu hoả từ 40.000N đến 60.000N
Lực do chiếc vợt tác dụng vào quả bóng vào cỡ 500N
Lực kéo của một con trâu từ 800N đến 1000N
* Bài tập vận dụng :
Tìm những con số thích hợp để điền vào chỗ trống :
a) Một quyển vở có khối lượng 80g thì có trọng lượng là……...(N)

b) Một viên gạch có khối lượng 1600g. Một đống gạch có 100 viên sẽ nặng……….(N)


c) 20 thùng giấy nặng 300(N). Mỗi thùng giấy sẽ có khối lượng là………….(g)
0,8
1600
1500
Giải thích : m = 80g = 0,08(kg) ta được P = 10. 0,08 = 0,8 (N)
Giải thích : m = 1600g = 1,6(kg) ta được P = 10. 1,6 = 16(N)
Vậy trọng lượng 100 viên gạch là 16. 100 = 1600(N)
Giải thích : P = 300 (N) ta được m = 300 : 10 = 30(kg)
Vậy khối lượng 1 thùng giấy là 30 : 20 = 1,5(kg) = 1500(g)
Bài 10.11 (SBT- trang 36).
Một cặp sách có trọng lượng 35N thì có khối lượng bao nhiêu gam ?
A. 3,5g
B. 35g
C. 350g
D. 3500g
Giải thích
m = P :10 = 35 : 10 = 3,5(kg) = 3500(g)
BÀI TẬP VỀ NHÀ
* Bài 1. Khi nói về mối liên hệ giữa trọng lượng và khối lượng một học sinh cho rằng : Trọng lượng của vật tỉ lệ với khối lượng của vật đó nên khối lượng của vật không đổi thì trọng lượng của nó cũng không đối. Em có ý kiến gì về cách phát biểu trên ?

GHI NHỚ
Dặn dò:
Học thuộc phần ghi nhớ SGK /tr35
Xem lại tất cả các câu hỏi đã trả lời trong SGK.
Bài tập về nhà : 11.1 – 11.9 / SBT.
 Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực.
THÂN ÁI CHÀO TẠM BIỆT !
KÍNH CHÚC SỨC KHOẺ QUÍ THẦY CÔ GIÁO
CÙNG CÁC EM HỌC SINH LỚP 6.8