Bài 10. Hoá trị

Kiểm tra bài cũ:
Viết công thức hoá học của các hợp chất có thành phần phân tử sau:
Axit CloHiđric có phân tử gồm 1H và 1Cl liên kết với nhau
Nước có phân tử gồm 2H và 1O liên kết với nhau
Khí Amôniắc có phân tử gồm 3H và 1N liên kết với nhau
Khí Metan có phân tử gồm 4H và 1C liên kết với nhau



I. Hoá trị của nguyên tố được xác định bằng cách nào?
1, Cách xác định
Người ta quy ước gán cho H hoá trị I. Một nguyên tử nguyên tố khác liên kết được với bao nhiêu nguyên tử H thì nói nguyên tử đó có hoá trị bấy nhiêu.
a)Cách 1 : Xác định theo hoá trị của H là I
VD: HCl : Nguyên tố Cl có hoá trị I
H2S : Nguyên tố S có hoá trị là II
NH3 : Nguyên tố N có hoá trị là III
CH4 : Nguyên tố C có hoá trị IV
Người ta còn dựa vào khả năng liên kết của nguyên tử nguyên tố khác với Oxi để xác định hoá trị (hoá trị của Oxi bằng II)
Xác định hóa trị của Fe, S và K trong các hợp chất sau:

K2O; SO2; FeO

b) Cách 2 : Xác định theo hoá trị của O là II
VD: Na2O: Nguyên tố Natri có hoá trị là I
Từ cách xác định hoá trị của nguyên tố ta có thể
suy ra cách xác định hoá trị của 1 nhóm nguyên tử:
VD: H2(SO4)

Nhóm SO4 có hoá trị II vì liên kết được với 2H
Xác định hoá trị của các nhóm SO3 ; PO4; CO3; trong các công thức hoá học sau:
H2SO3; H3PO4; H2CO3
* Chú ý: Cách xác định hoá trị của 1 nhóm nguyên tử
VD: H2(SO4) : Nhóm SO4 có hoá trị là II
HOH : Nhóm OH có hoá trị là I


2, Kết luận:
+ SGK / trang 35
+ Học thuộc bảng 1, 2 trang 42, 43/SGK)
*Chú ý: + có nguyên tố chỉ có 1 hoá trị
+ có nguyên tố có nhiều hoá trị
( vd: Fe, S .)


Hoá trị là gì?
II, Quy tắc hoá trị
1, Quy tắc
Công thức chung của hợp chất: AxBy
Giả sử :hóa trị của nguyên tố A là a; hoá trị của nguyên tố B là b
Hãy tính các giá trị : x . a và y . b của các công thức hoá học trong bảng sau:
So sánh các tích x . a với y. b trong các trường hợp trên?
x. a = y . b
Nội dung quy tắc :SGK
Quy tắc này đúng ngay cả khi A hoặc B là một nhóm nguyên tử
2, Vận dụng
a, Tính hoá trị của một nguyên tố
VD: Tính hoá trị của S trong hợp chất SO3
Bài 1:
Biết hoá trị của H, Cl là I ; O là II. Hãy xác định hoá trị của các nguyên tố, các nhóm nguyên tử trong các công thức sau:
a, HNO3
b, Fe2O3
c,MgCl2
d,SiO2
Bài 2: Một số công thức hoá học viết như sau:
HO, FeCl, HNO2, NO3
Biết rằng Fe, Cl, N và nhóm NO2 lần lượt có hoá trị là: III, I, IV và I
Hãy chỉ ra nhưng công thức hoá học sai và sửa lại.
Bài về nhà:
Học thuộc bảng quy tắc hóa trị
Làm bài 2, 4, 6,7 SGK