Bài 10. Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Tĩnh dạ tứ)

Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc hiểu chú thích
1.Tác giả, tác phẩm
* Tác giả
- Lý Bạch(701-762)Hiệu là Thanh Liên cư sĩ
- Là nhà thơ nổi tiếng đời Đường, được mệnh danh là “thi tiên”
- Từ trẻ ông đã xa gia đình đi du lịch lập nghiệp
* Tác phẩm
-Thơ ông thể hiện tình yêu thiên nhiên đất nước
- Có nhiều bài viết hay về chiến tranh, thiên nhiên, tình yêu, tình bạn
- Thơ Lý Bạch tràn ngập ánh trăng. Trăng trong thơ ông hết sức đa dạng, ý nghĩa vô cùng phong phú

Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
Phiên âm:
Sàng tiền minh nguyệt quang
Nghi thị địa thượng sương
Cử đầu vọng minh nguyệt
Đê đầu tư cố hương
Dịch thơ:
Đầu giường ánh trăng rọi
Ngỡ mặt đất phủ sương
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng
Cúi đầu nhớ cố hương
I. Đọc hiểu chú thích
1.Tác giả, tác phẩm
2. Đọc, giải thích từ khó.
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc hiểu chú thích
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc, giải thích từ khó.
3. Thể loại

Theo em văn bản này được viết theo phương thức biểu đạt nào trong những phương thức sau?
A. Tự sự + biểu cảm
B. Miêu tả + biểu cảm
C. Biểu cảm
- Thể thơ: ngũ ngôn tứ tuyệt
(Thơ cổ thể )
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc hiểu chú thích
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc, giải thích từ khó.
3. Thể loại
- Thể thơ: Ngũ ngôn tứ tuyệt ( Thơ cổ thể)
- Phương thức biểu đạt: Miêu tả + biểu cảm
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II.Đọc - hiểu văn bản
1. Cảnh đêm trăng thanh tĩnh.



Phiên âm:
Sàng tiền minh nguyệt quang
Nghi thị địa thượng sương
Cử đầu vọng minh nguyệt
Đê đầu tư cố hương
Dịch thơ:
Đầu giường ánh trăng rọi
Ngỡ mặt đất phủ sương
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng
Cúi đầu nhớ cố hương
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II. Đọc - hiểu văn bản
1.Cảnh đêm trăng thanh tĩnh.




Phiên âm:
Sàng tiền minh nguyệt quang
Nghi thị địa thượng sương
Cử đầu vọng minh nguyệt
Đê đầu tư cố hương
Dịch thơ:
Đầu giường ánh trăng rọi
Ngỡ mặt đất phủ sương
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng
Cúi đầu nhớ cố hương
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
Vẻ đẹp của đêm trăng hiện ra như thế nào qua lời thơ?

A. Cảnh đêm trăng sáng lộng lẫy, kì ảo

B. Cảnh đêm trăng sáng vui tươi tràn đầy sức sống

C. Cảnh đêm trăng sáng dịu êm, mơ màng, yên tĩnh
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II.Đọc - hiểu văn bản
1. Cảnh đêm trăng thanh tĩnh.
- Cảnh đêm trăng sáng dịu êm, mơ màng, yên tĩnh.
- Tình cảm của tác giả: yêu quí, thân thiện, gần gũi với thiên nhiên.


Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II.Đọc - hiểu văn bản
1. Cảnh đêm trăng thanh tĩnh
2. Cảm nghĩ của tác giả trong đêm trăng
thanh tĩnh

Sàng tiền minh nguyệt quang
Nghi thị địa thượng sương
Chủ thể: con người
Hình ảnh so sánh
Đầu giường ánh trăng rọi
Ngỡ mặt đất phủ sương
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II. Đọc - hiểu văn bản
1.Cảnh đêm trăng thanh tĩnh
2.Cảm nghĩ của tác giả trong đêm trăng thanh tĩnh
- Trang g?i n?i nh? quờ huong c?a nh� tho
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
Dùng trăng để thể hiện nỗi
nhớ quê, nhà thơ đã thể hiện đề
tài quen thuộc nào trong thơ cổ?

A. Đăng sơn ức hữu
(lên núi nhớ bạn)

B. Vọng nguyệt hoài hương
( trông trăng nhớ quê)

C. Sơn thuỷ hữu tình
(non nước hữu tình)

D. Tức cảnh sinh tình
(trước cảnh sinh tình)
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II. Đọc - hiểu văn bản
1.Cảnh đêm trăng thanh tĩnh
2.Cảm nghĩ của tác giả trong đêm trăng thanh tĩnh
- Trang g?i nh� tho nh? quờ
- Tấm lòng quê của nhà thơ mãi mãi như vầng trăng sáng
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
Phép đối :
* Cụm từ : Ngẩng đầu / cúi đầu
Nhìn trăng sáng / nhớ cố hương
* Từ loại : Cử đầu vọng minh nguyệt
Đê đầu tư cố hương
ĐT
DT
ĐT
TT
DT
Nỗi nhớ quê của nhà thơ càng thêm sâu nặng da diết
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II. Đọc - hiểu văn bản
1.Cảnh đêm trăng thanh tĩnh
2.Cảm nghĩ của tác giả trong đêm trăng thanh tĩnh
Nghi ( thị sương )
Cử (đầu)
Vọng (minh nguyệt)
Đê (đầu)
Tư ( cố hương )
Chủ thể trữ tình
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II. Đọc - hiểu văn bản
III. Ghi nhớ
1. Nghệ thuật
- Phép đối
- Ngôn ngữ giản dị, tinh luyện

2. Nội dung
Bài thơ thể một cách nhẹ nhàng, thấm thía tình quê hương sâu sắc của một người sống xa nhà trong đêm trăng thanh tĩnh.

“ Trong loại thơ nhìn trăng mà thổ lộ tâm tình nhớ quê, bài có khuôn khổ nhỏ nhất, ngôn từ đơn giản tinh khiết nhất là Tĩnh dạ tứ của Lý Bạch, song bài thơ có ma lực lớn nhất được truyền tụng rộng rãi nhất cũng là bài thơ Tĩnh dạ tứ ấy”
( Nhận xét của Trương Minh Phi )
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch
I. Đọc - hiểu chú thích
II. Đọc - hiểu văn bản
III. Ghi nhớ
IV. Luyện tập

Câu hỏi thảo luận.

So sánh cách thể hiện cảnh và tình trong hai bài :
“ Xa ngắm thác núi lư” và “ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh”
Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc bài thơ ( phiên âm + dịch thơ )
- Học thuộc ghi nhớ
- Soạn bài : Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
- Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ “ Tĩnh dạ tứ ”
Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
( Tĩnh dạ tứ)
Lý Bạch