Bài 1. Thông tin và tin học VNEN

Ngày dạy: 23 / 08 / 2016
tIết 1:
BÀI 1.

THÔNG TIN VÀ TIN HỌC

Mục tiêu bài học: Bài này trang bị cho HS những kiến thức và năng lực sau:
Hiểu được khái niệm thông tin và lấy được ví dụ cụ thể để minh hoạ thế nào là thông tin.
Chỉ ra được những vật mang tin hiện diện trong cuộc sống hàng ngày và thông tin mà chúng mang theo.
Liệt kê được ba bước của hoạt động thông tin và cách thức con người thực
Hiện ba bước đó thông qua các giác quan và bộ óc của mình.
Nêu được ví dụ cụ thể minh hoạ về ba bước của hoạt động thông tin.
Những kiến thức có liên quan đã biết
Khi học bài này, HS đã hiểu biết về: Kiến thức xã hội: Một số HS đã biết hoặc nghe nói về thông tin, Internet, máy vi tính.
Yêu cầu về phương tiện dạy học
Tài liệu Hướng dẫn học Tin học lớp 6 – Mô hình trường học mới.
Một số hình ảnh về nội dung bài học.
Máy tính và máy chiếu.
Định hướng tổ chức, đánh giá hoạt động học tập của HS

Hoạt động của HS
Định hướng hoạt động của GV


Khi HS học với tài liệu
Khi HS kết thúc hoạt động

A. Hoạt động khởi động
Ý tưởng sư phạm:
HS lớp 6 (trừ những em ở vùng sâu vùng xa, dân tộc thiểu số) đều đã nghe nói về Internet, về cuộc cách mạng thông tin,... nên ít nhiều đã biết rằng thời đại thông tin bùng nổ xuất hiện những thiết bị tân tiến, thời thượng như iPhone, iPad. Ví dụ về Pheidippides trong phần khởi động này nhằm giúp HS biết rằng:
Thông tin có giá trị cực kì to lớn.
Tuy cuộc cách mạng về thông tin mới diễn ra vài thập kỉ gần đây nhưng loài người đã trao đổi thông tin với nhau từ thủa sơ khai.
Kết quả mong đợi:
Phần khởi động giúp HS hiểu về tầm quan trọng của thông tin từ đó có hứng thú tìm hiểu những hoạt động tiếp theo. Ngoài ra hoạt động Khởi động cũng tích hợp đôi nét kiến thức Lịch sử thế giới cổ đại.

Hoạt động nhóm:
Đọc nội dung trong sách, sau đó tìm thêm ví dụ khác để minh hoạ về giá trị của thông tin.
GV thường xuyên giám sát, hướng dẫn, gợi ý, giải đáp thắc mắc nảy sinh và khuyến khích HS thực hiện các nhiệm vụ học tập.
GV yêu cầu các nhóm báo cáo ví dụ tìm được, sau đó nhận xét.

Đáp án gợi ý:
Trong kinh tế, nếu sớm biết thông tin cổ đông có thể nhanh chóng mua những cổ phiếu có lợi hoặc bán đi những cổ phiếu yếu kém, nhờ thế sẽ có lợi nhuận lớn.
Nếu có thông tin sớm và chính xác về dự báo thời tiết thì người nông dân sẽ có những quyết định tốt hơn cho việc trồng trọt và thu hoạch, hạn chế được thiệt hại từ những thiên tai như mưa bão, nắng hạn, gió lốc.
Tỉ phú Mark Zuckerberg sáng lập mạng xã hội Facebook giúp mọi người trao đổi thông tin với nhau. Năm 27 tuổi khối tài sản của Mark Zuckerberg đã lên tới 17,5 tỉ USD.



B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Khái niệm thông tin
Hoạt động cá nhân:
Đọc nội dung trong sách để tìm hiểu ba khái niệm: thông tin, vật mang tin và ngành Tin học.
GV quan sát, khi HS gặp khó khăn thì gợi ý để các em hiểu:
Thông tin là những hiểu biết về thế giới xung quanh.
Vật mang tin là những sự vật hiện tượng có hàm chứa thông tin, con người khi tiếp xúc hay quan sát vật mang tin thì sẽ thu nhận được thông tin trong đó.
Ghi nhận những thắc mắc mà nhiều em gặp phải để giải thích chung cho cả lớp.
GV giải thích thêm về mặt tên gọi:
"Tin" là "Thông tin", "học" là "khoa học", vì thế "Tin học" = "khoa học nghiên cứu về Thông tin".

Hoạt động cặp đôi:
(Bài tập số 1) HS trao đổi với nhau để tìm thông tin chứa trong vật mang tin, sau đó cử đại diện báo cáo.
Đây là bài tập tương đối dễ nhưng HS có thể trả lời sai do hiểu biết xã hội còn hạn chế hoặc không cẩn thận, ví dụ:
Đèn tín hiệu giao thông màu đỏ - Cách đi tới một địa điểm nào đó.
Lời giảng của cô giáo - Đến giờ vào lớp hay giờ giải lao.
GV đi quan sát từng nhóm, uốn nắn ngay những đáp án sai để nhóm đỡ tranh luận mất thời gian.
GV yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả và nhận xét.
Đáp án: 1-