Bài 1. Cổng trường mở ra

Ngữ văn 7
tập 1
Bài 1: Cổng trường mở ra
(theo Lý Lan,báo Yêu trẻ, số 166, ngày 1 – 9 – 2000
Tôi xin trân thành cảm ơn quý thầy cô đến dự buổi dự giờ ngày hôm nay
Lê Hoàng Long
Tiết 1: Văn bản
Cổng trường mở ra
I. Đọc – hiểu văn chú thích
1. Đọc
2. Từ khó: (xem SGK)
3. Thể loại: Văn bản nhật dụng – thể kí.
Phương thức biểu đạt: Biểu cảm
4. Bố cục: 2 đoạn
II. Phân tích văn bản
1. Tâm trạng của người con.
Hăng hái dọn dẹp đồ chơi,… à Háo hức.
Giấc ngủ đến với con dễ dàng.
Vô tư thanh thản, ngủ ngon lành.









2.Tâm trạng của người mẹ.

Trìu mến quan sát những việc làm của con, vỗ về cho con ngủ, xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con.
Mẹ thao thức, không ngủ, suy nghĩ triền miên.
Mẹ thương yêu con, lo lắng hồi hộp, súc động.
Nhớ lại ngày khai trường đầu tiên của mình.
Mẹ có tấm lòng sâu nặng quan tâm sâu sắc đến con.
Người mẹ yêu con vô cùng.



3.Vai trò của nhà trường với thế hệ trẻ.
Thế giới của ước mơ và khát vọng.
Thế giới của niềm vui.
Nhà trường là tất cả tuổi thơ.
- Nhà trường có vị trí quan trọng đối với sự phát triển của thế hệ trẻ và phát triển của đất nước.
III. Tìm hiểu văn bản
1. Sau khi đọc, hãy tóm tắt nội dung của văn bản “Cổng trường mở ra” bằng một vài câu ngắn gọn. (Trả lời câu hỏi: Tác giả viết về cái gì, việc gì?)
Vào cái đêm trước ngày khai trường của con, người mẹ không ngủ được, nghĩ đến cái giây phút cổng trường mở ra để đón đứa con vào một thế giới kì diệu. Tình yêu con sâu nặng của người mẹ gắn liền với niềm tin vào vai trò to lớn của nhà trường và niềm hi vọng toàn xã hội sẽ quan tâm đến việc giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai của đất nước.
2. Đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người mẹ và đứa con có gì khác nhau? Điều đó biểu hiện ở những chi tiết nào trong bài?
Đứa con vô tư thanh thản, giấc ngủ đến dễ dàng.
Người mẹ bồn chồn, trằng trọc, không ngủ được.

Những chi tiết:
Đứa con:
+ Giấc ngủ đến dễ dàng như uống một li sữa, ăn một cái kẹo.
+ Gương mặt thanh thoát của người con tựa nghiêng trên gối mềm, đôi môi hé mở và thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo.
+ Cũng như trước một chuyến đi xa, trong lòng con không còn mối bận tâm nào khác ngoài chuyện ngày mai thức dậy cho kịp giờ.
+ Hăng hái dọn dẹp đồ chơi.
+ Giúp việc nhà cho mẹ.
Người mẹ
+ Mẹ không tập trung được vào việc gì cả.
+ Mẹ lên giường và trằn trọc.
+ Mẹ không ngủ được.

3.Theo em, tại sao người mẹ lại không ngủ được? Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường đã để lại dấu ấn thật sâu đậm trong tâm hồn người mẹ?
Người mẹ trằn trọc không phải vì quá lo lắng cho con mà là vì đang sống lại với những kỉ niệm xưa của chính mình.
Ngày khai trường của đứa con đã làm sống dậy trong lòng người mẹ một ấn tượng thật sâu đậm từ ngày còn nhỏ, khi cũng như đứa con bây giờ, lần đầu tiên được mẹ (tức bà ngoại của em bé bây giờ) đưa đến trường. Cảm giác chơi vơi hốt hoảng khi nhìn người mẹ đứng ngoài cánh cổng trường đã khép còn in sâu mãi cho đến tận bây giờ.
4.* Có phải người mẹ đang nói trực tiếp với con không? Theo em, người mẹ đang tâm sự với ai? Cách viết này có tác dụng gì?
Người mẹ nói chuyện gián tiếp với đứa con (lúc ấy đứa con đã ngủ rồi).
Đối thoại hoá ra độc thoại, không phải nói với con mà lại là tâm sự với chính lòng mình – đó là tâm trạng của những người mẹ yêu thương con như yêu máu thịt, một phần cuộc sống của mình.
Cách viết này khiến cho nội tâm nhân vật được bộc lộ sâu sắc, tình yêu thương con càng thêm sâu nặng, chất trữ tình biểu cảm của văn bản thêm thấm thía và có tác dụng truyền cảm đến người đọc
5. Câu văn nào trong bài nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ?
Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến cả một thế hệ mai sau, và sai lầm một li có thể đưa thế hệ ấy đi chệch cả hàng dặm sau này.
6. Người mẹ nói: “…bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”. Đã bảy năm bước qua cánh cổng trường, bây giờ em hiểu thế giới kì diệu đó là gì?
Nhà trường đã mang lại cho bản thân em những gì về hiểu biết, kiến thức, tư tưởng, tình cảm, đạo lí làm người, về tình thầy trò, tình bạn, v.v…
"Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra". Câu văn này đã nói lên ý nghĩa to lớn của nhà trường trong cuộc đời mỗi con người. Như trong một câu chuyện cổ tích kì diệu, phía sau cánh cổng kia là cả một thế giới vô cùng hấp dẫn đối với những người ham hiểu biết, yêu lao động và yêu cuộc sống, thế giới của tri thức bao la, của tình bạn, tình thầy trò nồng ấm tha thiết, chắp cánh cho chúng ta bay cao, bay xa tới những chân trời của ước mơ và khát vọng.
IV. Tổng kết
á Ghi nhớ: SGK/9
V. Luyện tập: ôn tập ở nhà.
Hướng dẫn ở nhà
Các em soạn bài mới ở nhà
Văn bản: Mẹ tôi
(Ét-môn-đô Đơ A-mi-xi; Những tấm lòng cao cả, Sđd)
Và một điều quan trọng, học thuộc bài cũ ở nhà
Chúc các em học tập tốt!