Bài 1

Ngày soạn: …………………………..
Tiết 1: ĐIỆN TÍCH – ĐỊNH LUẬT COULOMB
I.MỤC TIÊU:
1) Kiến thức:
- Trình bày được khái niệm điện tích điểm, đặc điểm tương tác giữa các điện tích, nội dung chính của định luật Coulomb, ý nghĩa của hằng số điện môi.
- Lấy được ví dụ về tương tác giữa các vật điện được coi là điện tích điểm.
- Biết cấu tạo và hoạt động của cân xoắn.
2) Kỹ năng:
- Xác định được phương chiều của lực Coulomb
- Giải được bài toán về tương tác điện.
- Làm cho vật nhiễm điện do cọ xát.
II.CHUẨN BỊ:
Giáo viên:
Đọc SGK 7 và lớp 9 để biết học sinh đã được học gì về điện tích và tương tác điện.
Đọc trước bài và các tài liệu có liên quan.
Chuẩn bị các thiết bị dạy học cần thiết (nếu có): (Máy phát tĩnh điện, dụng cụ thí nghiệm theo hình 1.1; 1.2 …)
Một số câu hỏi và câu trắc nghiệm theo từng chủ đề của bài.
III. ỔN ĐỊNH TỔ CHỨC:
Kiểm tra sĩ số:
B5.........................................................................
B6..........................................................................
B7.......................................................................... B8............................................................................
DỰ KIẾN NỘI DUNG GHI BẢNG:

Bài 1: Điện tích – Định luật Coulomb
1) Sự nhiễm điện của các vật:
- Một vật có khả năng hút được các vật nhẹ như mẩu giấy, sợi bông, … ta nói vật đó bị nhiễm điện.
- Có thể làm cho một vật nhiễm điện bằng cách: cọ xát với vật khác, tiếp xúc với vật đã nhiễm điện.
2) Điện tích, Điện tích điểm:
- Điện tích: vật nhiễm điện (vật mang điện)
- Điện và điện tích tương tự như khối lượng và quán tính của vật.
- Điện tích điểm: tương tự như chất điểm.
3) Định luật Coulomb. Hằng số điện môi
a/ Định luật:
Nội dung: Lực hút hay đẩy giữa hai điện tích điểm đặt trong chân không có phương trùng với đường thẳng nối 2 điện tích điểm đó, có độ lớn tỉ lệ với tích độ lớn của 2 điện tích và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng.


Biểu thức:

Trong đó: k là hệ số tỉ lệ, phụ thuộc vào hệ đơn vị
(trong hệ SI, k =
)
q1 và q2: các điện tích (C)
r: Khoảng cách giữa q1 và q2 (m2)
4) Tương tác của hai điện tích trong điện môi:
- Điện môi là chất cách điện.
- Trong điện môi có hằng số điện môi là
:
(giảm đi
lần so với trong chân không)
- Hằng số điện môi của một môi trường cho biết: khi đặt các điện tích trong môi trường đó thì lực tương tác giữa chúng giảm đi bao nhiêu lần so với khi chúng đặt trong chân không.

Học sinh:
Đọc lại SGK 7 và lớp 9 để ôn lại các kiến thức đã học.
Xem trước bài mới và chuẩn bị các dụng cụ cần thiết như: giấy vụn, thước mica…

IV .TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự nhiễm điện – Điện tích, tương tác điện:
Hoạt động của học sinh
Trợ giúp của giáo viên

 Trả lời các câu hỏi:
- Cọ xát với vật khác.

- Có thể hút được các vật nhẹ như mẩu giấy, sợi bông…
- Làm thí nghiệm. Khẳng định lại kiến thức.

- Đọc SGK và trả lời.
Nêu một số câu hỏi:
- Người ta có thể làm gì để nhiễm điện cho vật?
- Biểu hiện của một vật bị nhiễm điện?

- Hướng dẫn học sinh làm một vài thí nghiệm dơn giản để chứng minh điều đó.
- Điện tích là gì? Có mấy loại điện tích? Tương tác của chúng như thế nào?

Hoạt động 2: Tìm hiểu tương tác giữa hai điện tích điểm:
- Quan sát hình vẽ và trả lời.


- Nêu các kết quả thí nghiệm của Coulomb tìm được về sự phụ thuộc của lực tương tác giữa hai điện tích và khoảng cách giữa chúng
- Nêu nội dung định luật và ý nghĩa, đơn vị của các đại lượng trong biểu thức.
- Vẽ hình biểu diễn tương tác của hai điện tích cùng dấu, trái dấu.
- Yêu cầu học sinh quan sát hình vẽ 1.3 và tìm hiểu cấu tạo và cách sử dụng của cân xoắn.
- Hướng dẫn học sinh phân tích các kết quả thí nghiệm của Coulomb. Khái quát hóa để đi đến nội dung và biểu thức định luật.

- Yêu cầu học sinh phát biểu nội dung định luật dựa vào dạng của biểu thức.
- Hướng dẫn học sinh