Tuần 9. Đại từ

Luyện từ và câu:
I. NHậN XéT
1.Các từ in đậm dưới đây được dùng làm gì?

a) Hùng nói: "Theo tớ, quý nhất là lúa gạo.

Các cậu có thấy ai không ăn mà sống

được không?"
Quý và Nam cho là có lí.

b) Chích bông sà xuống vườn cải. Nó tìm
bắt sâu bọ.
( Hùng )
( Quý, Nam )
( chích bông )
? Xưng hô, thay thế cho danh từ.
2. Cách dùng những từ in đậm dưới đây có gì giống các từ nêu ở bài tập 1?
(thích - rất thích thơ )
(quý - rất quý)
a) Tôi rất thích thơ. Em gái tôi cũng vậy.
b) Lúa gạo hay vàng đều rất quý. Thời gian cũng
thế. Nhưng quý nhất là người lao động.
? Thay thế cho động từ hoặc cụm động từ.
? Thay thế cho tính từ hoặc cụm tính từ.
II. Ghi nhớ:
Đại từ là từ dùng để xưng hô hay để thay thế danh từ, động từ, tính từ (hoặc cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ) trong câu cho khỏi lặp lại các từ ngữ ấy.
III. Luyện tập
1. Các từ ngữ in đậm trong đoạn thơ sau được dùng để chỉ ai? Những từ ngữ đó được viết hoa nhằm biểu lộ điều gì?

Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người
Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời
áo nâu túi vải đẹp tươi lạ thường!
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi, rừng núi trông theo bóng Người.

Tố Hữu
Bác
Người
Ông Cụ
Người
Người
Người
Người
2. Tìm những đại từ được dùng trong bài ca dao sau :
- Cái cò, cái vạc, cái nông,

Sao mày giẫm lúa nhà ông hỡi cò?

- Không không, tôi đứng trên bờ,

Mẹ con cái diệc đổ ngờ cho tôi.

Chẳng tin, ông đến mà coi,

Mẹ con nhà nó còn ngồi đây kia.

mày
(cò)
ông
tôi
(cò)
tôi
(cò)
ông
nó
(diệc)
3. Dùng đại từ ở những chỗ thích hợp để thay thế cho danh từ bị lặp lại nhiều lần trong mẩu chuyện sau :
Con chuột tham lam
Chuột ta gặm vách nhà. Một cái khe hở hiện ra. Chuột chui qua khe và tìm được rất nhiều thức ăn. Là một con chuột tham lam nên chuột ăn nhiều quá, nhiều đến mức bụng chuột phình to ra. Đến sáng, chuột tìm đường trở về, nhưng bụng to quá, chuột không sao lách qua khe hở được.
Theo LéP tôn-xtôi
Danh từ bị lặp lại :
Đại từ dùng để thay thế :
chuột
nó
Chuột
Chuột
chuột
chuột
chuột
chuột
chuột
nó
nó
nó