Tuần 9. Đại từ

Luyện từ và câu lớp 5
Bài : Đại từ
KIỂM TRA
BÀI CŨ
Bài 1:
Em hãy đọc đoạn văn tả cảnh đẹp ở quê em hoặc nơi em sinh sống.(Bài tập 3)
Em hãy giới thiệu về bản thân mình cho
thầy cô giáo và các bạn cùng nghe!
Em đã xưng hô thế nào với các thầy cô? Các bạn?

Ví dụ :Con mèo nhà em rất đẹp.Chú khoác trên mình chiếc áo màu tro, mượt như nhung.

I. Nhận xét

1. Các từ in đậm dưới đây được dùng để làm gì?
a) Hùng nói: "Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Các cậu có thấy ai không ăn mà sống được không?"
Quý và Nam cho là có lí.
b) Chích bông sà xuống vườn cải. Nó tìm bắt sâu bọ.

Từ tớ, cậu dùng để xưng hô.
Từ nó dùng để thay thế cho chích bông.
I. Nhận xét

2. Cách dùng những từ in đậm dưới đây có gì giống với các từ nêu ở bài tập 1?
a) Tôi rất thích thơ. Em gái tôi cũng vậy.
b) Lúa gạo hay vàng đều rất quý. Thời gian cũng thế. Nhưng quý nhất là người lao động.

Trao đổi cặp 2 phút
Từ vậy dùng để thay thế cho cụm từ rất thích thơ.
Từ thế dùng để thay thế cho cụm từ rất quý.
Cách dùng những từ in đậm đó giống với cách dùng ở bài tập 1 là để tránh lặp từ.

Đại từ là những từ dùng để xưng hô hay để thay thế danh từ, động từ, tính từ (hoặc cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ ) trong câu cho khỏi lặp lại các từ ngữ ấy.
.
Ghi nhớ

III- LuyÖn tËp
1. Các từ in đậm trong đoạn thơ sau được dùng để chỉ ai?
Những từ ngữ đó được viết hoa nhằm biểu lộ điều gì?
Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người
Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời
áo nâu túi vải, đẹp tươi lạ thường!
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi, rừng núi trông theo bóng Người.
Tố Hữu

III- LuyÖn tËp
- Các từ in đậm trong đoạn thơ dùng để chỉ Bác Hồ.
Các từ đó viết hoa nhằm biểu lộ sự tôn kính của nhà thơ đối với Bác .

III- LuyÖn tËp
2. Tìm những đại từ được dùng trong bài ca dao sau:
- Cái cò, cái vạc, cái nông,
Sao mày giẫm lúa nhà ông, hỡi cò?

- Không không tôi đứng trên bờ,
Mẹ con cái diệc đổ ngờ cho tôi.
Chẳng tin, ông đến mà coi,
Mẹ con nhà nó còn ngồi đây kia.
Con diệc
11
12
13
14
5
2
1
8
9
6
4
3
7
10
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Trò chơi :Rung chuông vàng
Trong thời gian 30 giây ,đội nào gạch đúng và nhanh nhất dưới các đại từ được dùng trong bài ca dao ,đội đó thắng cuộc .
2. Tìm những đại từ được dùng trong bài ca dao sau:

- Cái cò, cái vạc, cái nông,
Sao mày giẫm lúa nhà ông, hỡi cò?

- Không không tôi đứng trên bờ,
Mẹ con cái diệc đổ ngờ cho tôi.
Chẳng tin, ông đến mà coi,
Mẹ con nhà nó còn ngồi đây kia.
III- LuyÖn tËp
Bài ca dao là lời đối đáp giữa ai với ai ?

III- LuyÖn tËp

Các từ mày, ông, tôi, nó dùng để làm gì ?

Bài ca dao là lời đối đáp giữa ông với cò.
Các từ mày, ông, tôi, nó dùng để xưng hô, mày chỉ cái cò, ông chỉ người đang nói, tôi chỉ cái cò, nó chỉ cái diệc.

III- LuyÖn tËp
3. Dùng đại từ ở những chỗ thích hợp để thay thế cho danh từ bị lặp lại nhiều lần trong mẩu chuyện sau:
Con chuột tham lam
Chuột ta gặm vách nhà. Một cái khe hở hiện ra. Chuột chui qua khe và tìm được rất nhiều thức ăn. Là một con chuột tham lam nên chuột ăn nhiều quá, nhiều đến mức bụng chuột phình to ra. Đến sáng, chuột tìm đường trở về ổ, nhưng bụng to quá, chuột không sao lách qua khe hở được.
Theo Lep Tôn-xtôi

III- LuyÖn tËp
3. Dùng đại từ ở những chỗ thích hợp để thay thế cho danh từ bị lặp lại nhiều lần trong mẩu chuyện sau:
Con chuột tham lam
Chuột ta gặm vách nhà. Một cái khe hở hiện ra.
chui qua khe và tìm được rất nhiều thức ăn. Là một con chuột tham lam nên ăn nhiều quá, nhiều đến mức bụng phình to ra. Đến sáng, chuột tìm đường trở về ổ,nhưng bụng to quá, không sao lách qua khe hở được.
Theo Lep Tôn-xtôi
Chuột
chuột
nó
chuột
nó
nó
chuột
Về nhà
Học ghi nhớ, đặt câu có sử dụng đại từ.
Chuẩn bị bài sau.
củng cố
Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
Chúc các em học giỏi