Tuần 8. Dấu ngoặc kép

Chào mừng quý thầy cô về dự giờ !
MÔN : Luyện từ và câu
Lớp : Bốn/2
Kiểm tra bài cũ
1. Em hãy nêu tác dụng của dấu hai chấm?
2. Em hãy cho biết dấu hai chấm trong câu văn dưới đây có tác dụng gì? Được dùng phối hợp với dấu câu nào?

Cô giáo chủ nhiệm lớp em thường bảo: “ Minh là một học sinh có lòng tự trọng”.
Thứ năm ngày 18 tháng 10 năm 2018
Luyện từ và câu
Dấu ngoặc kép
I. Nhận xét:
Bỏc t? cho mỡnh l� "ngu?i lớnh võng l?nh qu?c dõn ra m?t tr?n" , l� "d?y t? trung th�nh c?a nhõn dõn". ? Bỏc, lũng yờu m?n nhõn dõn dó tr? th�nh m?t s? say mờ mónh li?t. Bỏc núi: "Tụi ch? cú m?t s? ham mu?n, ham mu?n t?t b?c, l� l�m sao cho nu?c ta ho�n to�n d?c l?p, dõn ta du?c ho�n to�n t? do, d?ng b�o ai cung cú com an, ỏo m?c, ai cung du?c h?c h�nh." Theo Tru?ng Chinh
Bài 1: Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai ? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:
Những từ ngữ và câu đó là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:
* Câu: “ Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”.
Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
Những từ ngữ và câu nào được đặt trong dấu ngoặc kép?
Từ ngữ: “ người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “ đầy tớ trung thành của nhân dân”.
Thứ năm ngày 18 tháng 10 năm 2018
Luyện từ và câu
Dấu ngoặc kép
Bỏc t? cho mỡnh l� "ngu?i lớnh võng l?nh qu?c dõn ra m?t tr?n" , l� "d?y t? trung th�nh c?a nhõn dõn". ? Bỏc, lũng yờu m?n nhõn dõn dó tr? th�nh m?t s? say mờ mónh li?t. Bỏc núi: "Tụi ch? cú m?t s? ham mu?n, ham mu?n t?t b?c, l� l�m sao cho nu?c ta ho�n to�n d?c l?p, dõn ta du?c ho�n to�n t? do, d?ng b�o ai cung cú com an, ỏo m?c, ai cung du?c h?c h�nh." Theo Tru?ng Chinh
Bài 1: Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai ? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:
Bài 2:
Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm?
I. Nhận xét:
Ví dụ : Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
- Dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm khi lời dẫn trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn.

Ví dụ : Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”.

- Dấu ngoặc kép được dùng độc lập khi dẫn lời trực tiếp chỉ là một từ hay cụm từ.
Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập ?
Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm?
Thứ năm ngày 18 tháng 10 năm 2018
Luyện từ và câu
Dấu ngoặc kép
Bài 3: Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý nghĩa gì? Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng làm gì?
Có bạn tắc kè hoa
Xây “ lầu” trên cây đa
Rét, chơi trò đi chốn
Đợi ấm trời mới ra.
Phạm Đình Ân
Từ lầu được chỉ cái gì?
Lầu: chỉ ngôi nhà từ hai tầng trở lên, sang trọng, đẹp đẽ.
Tắc kè hoa có xây được lầu theo nghĩa trên không?
Thứ năm ngày 18 tháng 10 năm 2018
Luyện từ và câu
Dấu ngoặc kép
Bài 3: Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý nghĩa gì? Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng làm gì?
Có bạn tắc kè hoa
Xây “ lầu” trên cây đa
Rét, chơi trò đi chốn
Đợi ấm trời mới ra.
Phạm Đình Ân
-Từ lầu trong khổ thơ được dùng với nghĩa gì? Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng làm gì?
- Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
“ lầu”

II. Ghi nhớ :
Em hãy nêu tác dụng của dấu ngoặc kép ?
1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn
lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người
nào đó.
2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ
ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn
thì trước dấu ngoặc kép ta phải thêm dấu gì ?
Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm.
Thứ năm ngày 18 tháng 10 năm 2018
Luyện từ và câu
Dấu ngoặc kép
III. Luyện tập
1. Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau:
Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ ?”
Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.”
Thứ năm ngày 18 tháng 10 năm 2018
Luyện từ và câu
Dấu ngoặc kép
Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau:
Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ ?”
Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.”
Theo Pi-vô-na-rô-va
2. Có thể đặt những lời nói trực tiếp trong đoạn văn ở bài tập 1 xuống dòng, sau dấu gạch ngang đầu dòng không ? Vì sao ?
III. Luyện tập
Thứ năm ngày 18 tháng 10 năm 2018
Luyện từ và câu
Dấu ngoặc kép
III. Luyện tập
3. Em đặt dấu ngoặc kép vào chỗ nào trong các câu sau:
b)Trạng Quỳnh thấy có người dâng vua một mâm đào gọi là đào thì thản nhiên lấy một quả mà ăn. Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh. Quỳnh bèn tâu:
-Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là thì mới lấy ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua. Không ngờ, nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên, xin đức vua đổi tên quả ấy là và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào.
Vua nghe vậy bật cười, tha tội cho Trạng Quỳnh.
TruyÖn d©n gian ViÖt Nam
Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết sức tiết kiệm
“vôi vữa”.
vôi vữa.
trường thọ
đoản thọ
trường thọ
“trường thọ”
“trường thọ”
“đoản thọ”
Trò chơi : “Con số bí mật”
1
3
2
4
Đáp án: Sai (Vì lời nói trực tiếp của mẹ là một câu trọn vẹn nên dấu ngoặc kép phải sử dụng phối hợp dấu hai chấm).
Câu 1: Dấu ngoặc kép được sử dụng trong câu sau đúng hay sai?
Mẹ bảo em “Con hãy cố gắng học thật giỏi nhé”.
Trò chơi : “ Con số bí mật”
:
Câu 2: Dấu ngoặc kép trong câu sau có tác dụng gì?
Bạn Minh là một “ cây” toán ở lớp em.
Đáp án: Dấu ngoặc kép trong câu này đánh dấu từ cây được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Trò chơi : “ Con số bí mật”
Tràng pháo tay
Chúc mừng bạn, bạn đã lật được ô số may mắn. Phần thưởng của bạn là một món quà.
Trò chơi : “ Con số bí mật”
a. Thêm dấu gạch đầu dòng.
b. Thêm dấu hai chấm.

Đáp án: b
Câu 4: Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta phải thêm dấu nào?
Trò chơi : “ Con số bí mật”

Chuẩn bị bài: Mở rộng vốn từ: Ước mơ

Dặn Dò
Kính chúc các thầy cô dồi dào sức khỏe !