Tuần 8. Dấu ngoặc kép

LUYỆN TỪ VÀ CÂU
LỚP: 4
Trường Tiểu học Bắc Hà

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
1. Nêu tác dụng của dấu hai chấm ?
2. Nêu ví dụ trường hợp dấu hai chấm dùng phối hợp với dấu ngoặc kép.
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
I. Nhận xét:
Bỏc t? cho mỡnh l� "ngu?i lớnh võng l?nh qu?c dõn ra m?t tr?n" , l� "d?y t? trung th�nh c?a nhõn dõn". ? Bỏc, lũng yờu m?n nhõn dõn dó tr? th�nh m?t s? say mờ mónh li?t. Bỏc núi: "Tụi ch? cú m?t s? ham mu?n, ham mu?n t?t b?c, l� l�m sao cho nu?c ta ho�n to�n d?c l?p, dõn ta du?c ho�n to�n t? do, d?ng b�o ai cung cú com an, ỏo m?c, ai cung du?c h?c h�nh." Theo Trường Chinh
Bài 1: Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai ? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:
Từ ngữ:
“người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”
“đầy tớ trung thành của nhân dân”
Câu:
“Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
1.Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
Bài 2: Trong do?n van trờn khi n�o d?u ngo?c kộp du?c dựng d?c l?p ? Khi n�o d?u ngo?c kộp du?c dựng ph?i h?p v?i d?u hai ch?m ?
I. Nhận xét:
Bỏc t? cho mỡnh l� "ngu?i lớnh võng l?nh qu?c dõn ra m?t tr?n" , l� "d?y t? trung th�nh c?a nhõn dõn". ? Bỏc, lũng yờu m?n nhõn dõn dó tr? th�nh m?t s? say mờ mónh li?t. Bỏc núi: "Tụi ch? cú m?t s? ham mu?n, ham mu?n t?t b?c, l� l�m sao cho nu?c ta ho�n to�n d?c l?p, dõn ta du?c ho�n to�n t? do, d?ng b�o ai cung cú com an, ỏo m?c, ai cung du?c h?c h�nh."
Theo Trường Chinh
Bài 1: Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai ? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
- Bỏc núi: "Tụi ch? cú m?t s? ham mu?n, ham mu?n t?t b?c, l� l�m sao cho nu?c ta ho�n to�n d?c l?p, dõn ta du?c ho�n to�n t? do, d?ng b�o ai cung cú com an, ỏo m?c, ai cung du?c h?c h�nh."
-Dấu ngoặc kép được dùng độc lập khi dẫn lời trực tiếp chỉ là một từ hay một cụm từ.
- Dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu 2 chấm khi dẫn lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn.
“Người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”
“Đầy tớ trung thành của nhân dân”.
1.Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm.
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
Bài 3: Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý nghĩa gì? Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng làm gì?
Có bạn tắc kè hoa
Xây “lầu” trên cây đa
Rét, chơi trò đi trốn
Đợi ấm trời mới ra.
Phạm Đình Ân
- D?u ngo?c kộp cũn du?c dựng d? dỏnh d?u nh?ng t? ng? du?c dựng v?i ý nghia d?c bi?t.
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
II. Ghi nhí
1.Dấu ngoặc kép thường dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm.
2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.”
Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ ?”
III. Luyện tập
Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau:
2. Có thể đặt những lời nói trực tiếp trong đoạn văn ở bài tập 1 xuống dòng, sau dấu gạch ngang đầu dòng không ? Vì sao ?
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép


3. Em đặt dấu ngoặc kép vào chỗ nào trong các câu sau:
b)Trạng Quỳnh thấy có người dâng vua một mâm đào gọi là đào trường thọ thì thản nhiên lấy một quả mà ăn. Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh. Quỳnh bèn tâu:
Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là trường t họ thì mới lấy ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua. Không ngờ, nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên, xin đức vua đổi tên quả ấy là đoản thọ và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào.
Vua nghe vậy bật cười, tha tội cho Trạng Quỳnh.
TruyÖn d©n gian ViÖt Nam
Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết sức tiết kiệm
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
" "
vôi vữa.
trường thọ
" "
" "
trường thọ
“ ”
đoản thọ
II. Ghi nhớ:
1.Dấu ngoặc kép :
- Dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
- Để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
2. Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm.
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
Câu hỏi 1: Đọc đoạn văn sau:

…Ông kể lại câu chuyện và buồn rầu bảo: “Nếu không có trứng gà trống, chắc ông phải chết”. Đứa cháu suy nghĩ một lát rồi nói: “Ông đừng lo, cháu đã có cách. Đến ngày phải nộp trứng, ông cứ cho cháu đi cùng.”

- Dấu ngoặc kép trong đoạn văn trên được dùng với tác dụng gì? Chọn câu trả lời đúng nhất:

A. Dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật.
B. Đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
C. Cả hai ý A và B.

Đáp án: A
Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
Câu hỏi 2: Trong câu sau có từ ngữ dùng với ý nghĩa đặc biệt em sẽ đặt dấu ngoặc kép vào từ ngữ nào?

Bạch Thái Bưởi được người đương thời gọi là ông vua tàu thuỷ.

A. “Bạch Thái Bưởi”
B. “ Ông vua tàu thuỷ”
C. “Người đương thời”


Thứ 4 ngày 13 tháng 10 năm 2010
LuyÖn tõ vµ c©u
Dấu ngoặc kép
Đáp án: B