Tuần 8. Dấu ngoặc kép

lớp 4b Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ
Luyện từ và câu
GV: Bùi Thị Phương
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Nêu quy tắc viết tên người, tên địa lí nước ngoài?
2. Em hãy điền dấu hai chấm vào chỗ thích hợp trong đoạn văn sau:
Cả lớp con ai cũng thấy buồn. Lúc ra về, có đứa hỏi “Sao mày không tả ba
của đứa khác?” Nó chỉ cúi đầu, hai giọt nước mắt chảy dài xuống má.
:
* Nêu tác dụng của dấu hai chấm?
* Em hãy cho biết dấu hai chấm trong đoạn văn trên cho có tác dụng gì? Được dùng phối hợp với dấu câu nào?
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
DẤU NGOẶC KÉP
I/ Nhận xét:
1/ Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:
Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “ Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Theo TRƯỜNG CHINH
Trả lời:
Những từ ngữ: “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”.
Câu: “ Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
? Dấu ngoặc kép thường dùng để dỏnh d?u ch? trớch d?n lời nói trực tiếp của nhân vật.
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
DẤU NGOẶC KÉP
I/ Nhận xét:
1/ Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:
Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “ Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Theo TRƯỜNG CHINH
2/ Câu hỏi: Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm?
- Dùng độc lập khi lời dẫn trực tiếp chỉ là một từ hay cụm từ:
VD: Bác tự cho mình là “người lính…”, “là đầy tớ…”
- Dùng phối hợp với dấu hai chấm khi lời dẫn trực tiếp là một câu hay một đoạn văn trọn vẹn
VD: Bác nói: “ Tôi chỉ có….”
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
DẤU NGOẶC KÉP
I/ Nhận xét:
3. Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý nghĩa gì?

Có bạn tắc kè hoa
Xây “lầu” trên cây đa
Rét chơi trò đi trốn
Đợi ấm trời mới ra.

PHẠM ĐÌNH ÂN
Trả lời: Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng để đánh dấu từ lầu là từ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
DẤU NGOẶC KÉP
I. Nhận xét:
II. Ghi nhớ:
1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
Nếu lời nói trực tiếp là một câu văn trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm.
2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
DẤU NGOẶC KÉP
I. Nhận xét:
II. Ghi nhớ:
III. Luyện tập
1. Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau:
Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ?”
Tôi loay hoay một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quyét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.”
2. Có thể đặt những lời nói trực tiếp trong đoạn văn ở bài tập 1 xuống dòng, sau dấu gạch ngang đầu dòng không? Vì sao?


Lời giải: Đề bài của cô giáo và các câu văn của bạn học sinh không phải dạng đối thoại trực tiếp, do đó không thể viết xuống dòng, đặt sau dấu gạch đầu dòng.

Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
DẤU NGOẶC KÉP
III. Luyện tập
b/ Trạng Quỳnh thấy có người dâng vua một mâm đào gọi là đào trường thọ thì thản nhiên lấy một quả mà ăn. Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh. Quỳnh bèn tâu:
- Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là trường thọ mới lấy ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua. Không ngờ, nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên, xin đức vua đổi tên quả ấy là đoản thọ và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào.
Vua nghe vậy bật cười, tha tội cho Trạng Quỳnh.

TRUYỆN DÂN GIAN ViỆT NAM
3. Em đặt dấu ngoặc kép vào chỗ nào trong các câu sau:

a/ Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết sức tiết kiệm
vôi vữa.
“
“
“
“
“
“
“
“
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
DẤU NGOẶC KÉP
TRÒ CHƠI: Ô CHỮ KÌ DIỆU
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
Thứ tư ngày 24 tháng 10 năm 2012
Luyện từ và câu:
DẤU NGOẶC KÉP
II. Ghi nhớ:
1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
Nếu lời nói trực tiếp là một câu văn trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm.
2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Chúc các em chăm ngoan học giỏi
Xin chân thành cảm ơn quí thầy cô