Tuần 8. Dấu ngoặc kép

1
Giáo án thao giảng
Môn : luyện từ và câu lớp 4
Giáo viên thực hiện
Vũ Thị Thanh Thủy
Trường Tiểu học Xuân Trúc
huyện Ân Thi - tỉnh Hưng Yên
Bài : Dấu ngoặc kép
2
Thứ hai ngày 26 tháng 10 năm 2015

Luyện từ và câu
Kiểm tra bài cũ
???
Em hãy viết lại các tên riêng sau sao cho đúng quy tắc:
Iuri gagarin
Khổng tử
tôkiô
Bắckinh
I- u – ri Ga – ga - rin
Khổng Tử
Tô – ki - ô
Bắc Kinh
Tên người
Tên địa lí:
Thứ hai ngày 26 tháng 10 năm 2015

Luyện từ và câu
4
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
Bài 1: Những từ ngữ và câu đặt trong ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:
Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Theo Trường Chinh
I. Nhận xét:
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận
đầy tớ trung thành của nhân dân
Tôi chỉ có một sự
ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc
lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo
mặc, ai cũng được học hành.
- Những từ ngữ và những câu đó là lời nói của ai?
Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu chỗ trích dẫn lời nói trực tiếp
của nhân vật.
- Những từ ngữ và câu nào được đặt trong dấu ngoặc kép?
Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu chỗ trích dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật. Đó có thể là:

- Một từ hay cụm từ: “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”
Một câu trọn vẹn hay đoạn văn: “Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm?
Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Bài 2:
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
Dấu ngoặc kép được dùng độc lập khi lời dẫn trực tiếp chỉ là
một từ hoặc một cụm từ.
- Dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm khi lời
dẫn trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn.
Bài 2:
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
Có bạn tắc kè hoa
Xây “lầu” trên cây đa
Rét, chơi trò đi trốn
Đợi ấm trời mới ra.
Bài 3: Trong khổ thơ sau, từ “lầu” được dùng với ý nghĩa gì? Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng làm để làm gì?
Từ “lầu” chỉ cái gì?
Từ “lầu” trong khổ thơ dùng với nghĩa gì?
- Từ “lầu”trong khổ thơ dùng gọi cái tổ nhỏ bé của tắc kè nhằm đề cao giá trị của nó.
- Dùng để đánh dấu từ “lầu”dùng với nghĩa đặc biệt.
Dấu ngoặc kép trong trường hợp này dùng để làm gì?
1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
- Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm.
2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.

Ghi nhớ:
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
12
Luyện tập
Bài 1: Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau:
Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ?”
Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa”.
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
Bài 1: Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau:
Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ?”
Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.”
Vì đó là những lời nói được đặt trong dấu ngoặc kép.
Tại sao em nhận ra được đó là những lời nói trực tiếp?
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
Bài 2: Có thể đặt những lời nói trực tiếp trong đoạn văn ở bài tập 1 xuống dòng, sau dấu gạch ngang đầu dòng không? Vì sao?
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
Bài 2: Có thể đặt những lời nói trực tiếp trong đoạn văn ở bài tập 1 xuống dòng, sau dấu gạch ngang đầu dòng không? Vì sao?
Gợi ý: Đề bài của cô giáo và các câu văn của học sinh có
phải là lời đối thoại trực tiếp giữa hai người không?
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
Bài 3: Em đặt dấu ngoặc kép vào chỗ nào trong các câu sau:
a, Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết sức tiết kiệm vôi vữa.
b, Trạng Quỳnh thấy có người dâng vua một mâm đào gọi là đào trường thọ thì thản nhiên lấy một quả mà ăn. Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh. Quỳnh bèn tâu:
Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là trường thọ thì mới ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua. Không ngờ nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên xin đức vua đổi tên quả ấy là đoản thọ và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào.
Vua nghe vậy bật cười, tha tội cho Trạng Quỳnh
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
18
Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết
sức tiết kiệm “vôi vữa”.
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP

b) Trạng Quỳnh thấy có người dâng vua một mâm đào gọi là đào “trường thọ” thì thản nhiên lấy một quả mà ăn.Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh. Quỳnh bèn tâu:
- Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là “trường thọ” thì mới ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua.Không ngờ nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên xin đức vua đổi tên quả ấy là “đoản thọ” và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào.
Vua nghe vậy bật cười,tha tội cho Trạng Quỳnh
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
21
Bạn hãy nêu lại tác dụng của dấu ngoặc kép?
Thứ hai, ngày 26 tháng 10 năm 2015
Luyện từ và câu
DẤU NGOẶC KÉP
22
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi
CHÚC THẦY CÔ VUI KHỎE VÀ HẠNH PHÚC