Tuần 8. Dấu ngoặc kép

LUYỆN TỪ VÀ CÂU
Phạm Thị Hằng
Giáo viên chủ nhiệm lớp 4B
Chào Mừng Quý Thầy Cô
về dự giờ thăm lớp hôm nay
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu
Khi viết tên người, tên địa lí nước ngoài chúng ta cần chú ý điều gì?
Kiểm tra bài cũ:
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu
D?U NGO?C K�P
Cô hỏi: “Sao trò không chịu làm bài ?”.
I. Nhận xét:
Bài 1: Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:

Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: ‘‘Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Theo TRƯỜNG CHINH
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận
đầy tớ trung thành của nhân dân

Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành
I.Nhận xét:
Bài 1: Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép:

Từ ngữ: “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”.

Câu: ‘‘Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Theo TRƯỜNG CHINH
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Những từ ngữ
và câu đó là lời
của Bác Hồ.
- Những từ ngữ và câu đó là lời của ai?
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Từ ngữ: “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”.

Câu: ‘‘Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Theo TRƯỜNG CHINH
Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
Theo Trường Chinh
- Những dấu ngoặc kép dùng trong đoạn văn trên có tác dụng gì ?
Dấu ngoặc kép dùng để dẫn
lời nói trực tiếp của Bác Hồ.
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” Theo Trường Chinh

Bài 2. Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập ? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm ?
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Ví dụ : Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
* Dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm khi lời dẫn trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn.
Ví dụ : Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”.
* Dấu ngoặc kép được dùng độc lập khi dẫn lời trực tiếp chỉ là một từ hay cụm từ.
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Bài 3: Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý nghĩa gì? Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng làm gì?
Có bạn tắc kè hoa
Xây “lầu” trên cây đa
Rét, chơi trò đi trốn
Đợi ấm trời mới ra.
PHẠM ĐÌNH ÂN
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Từ “ lầu” chỉ ngôi nhà tầng
cao, to, sang trọn, đẹp đẽ.
- Tắc kè hoa có xây được
“lầu” theo nghĩa trên không ?
- Từ lầu chỉ cái gì ?
Tắc kè xây tổ trên cây, tổ
tắc kè nhỏ bé, không phải
là cái “lầu” theo nghĩa trên.
Có bạn tắc kè hoa
Xây “lầu” trên cây đa
Rét, chơi trò đi trốn
Đợi ấm trời mới ra.
PHẠM ĐÌNH ÂN
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Có bạn tắc kè hoa
Xây “lầu” trên cây đa
Rét, chơi trò đi trốn
Đợi ấm trời mới ra.
PHẠM ĐÌNH ÂN
- Từ lầu trong khổ thơ được dùng với nghĩa gì ?
Tác giả gọi cái tổ nhỏ của tắc kè bằng từ lầu để đề cao
giá trị của cái tổ đó.
Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng làm gì ?
Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng để
đánh dấu từ lầu là từ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Từ lầu trong khổ thơ được dùng để nói cái tổ
của con tắc kè rất đẹp và quý. Đánh dấu từ lầu
dùng không đúng nghĩa với tổ của con tắc kè.
Tác giả gọi cái tổ nhỏ của con tắc kè bằng từ
“lầu” để đề cao giá trị của cái tổ đó. Dấu ngoặc
kép trong trường hợp này dùng để đánh dấu
từ “lầu” là từ dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Vậy dấu ngoặc kép được dùng để làm gì ?
1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.
Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm.
2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
II. Ghi nhớ
III. Luyện tập:

Bài tập 1: Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau:
Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ ?”
Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.”
Theo PI-VÔ-NA-RÔ-VA
Bài tập 2 :
- Có thể đặt những lời nói trực tiếp trong đoạn văn
ở bài tập 1 xuống dòng, sau dấu gạch ngang đầu
dòng không ? Vì sao ?
Đề bài của cô giáo và các câu văn của bạn học sinh
không phải dạng đối thoại trực tiếp, do đó không thể
viết xuống dòng, đặt sau dấu gạch đầu dòng.
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
Bài tập 3 : Em đặt dấu ngoặc kép vào chỗ nào trong các câu sau ?
a) Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết sức tiết kiệm .
b) Trạng Quỳnh thấy có người dâng vua một mâm đào gọi là đào thì thản nhiên lấy một quả mà ăn. Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh. Quỳnh bèn tâu :
- Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là mới lấy ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua. Không ngờ, nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên, xin đức vua đổi tên quả ấy là và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào.
Vua nghe vậy bật cười, tha tội cho Trạng Quỳnh.
Truyện DÂN GIAN VIỆT NAM
vôi vữa
“ ”
“ ”
“ ”
trường thọ
“ ”
trường thọ
đoản thọ
Tại sao từ “vôi vữa” lại đặt trong dấu ngoặc kép?
Từ “vôi vữa”ở đây không phải có nghĩa như vôi vữa con người dùng. Nó có ý nghĩa đặc biệt.
Từ “trường thọ” có nghĩa là sống lâu.
Từ “đoản thọ” có nghĩa là mất sớm.
Vậy dấu ngoặc kép được dùng để làm gì ?
Trong trường hợp nào ta phải thêm dấu hai chấm trước dấu ngoặc kép ?
1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó.

Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hoặc một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thêm dấu hai chấm.

2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
Thứ tư ngày 26 tháng 10 năm 2016
Luyện từ và câu

DẤU NGOẶC KÉP
II. Ghi nhớ
Hướng dẫn tự học
Xem lại bài, đọc kĩ ghi nhớ.
Đọc trước nội dung bài
Mở rộng vốn từ: Ước mơ
(Luyện từ và câu, tuần 9,
trang 87 SGK, giảm BT 5)
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ VUI KHỎE, HẠNH PHÚC. CHÚC CÁC EM HỌC SINH CHĂM NGOAN HỌC GIỎI.
TIẾT HỌC KẾT THÚC