Tuần 7. Từ nhiều nghĩa

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy
cô giáo về dự tiết học hôm nay !
Giáo viên thực hiện: Đoàn Văn Tùng
Luyện từ và câu
Lớp 5
 Một điều không chín, chín điều không nên.
Đặt câu có từ đồng âm với từ “đậu”.
Đặt câu có cặp từ đồng âm với từ “chín” chứa trong một câu.
 Mẹ đậu xe lại, mua cho em một gói xôi đậu.
Kiểm tra:
BÀI: TỪ NHIỀU NGHĨA
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Nhiễu

Luyện từ và câu
1. NHẬN XÉT:
Bài 1: Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A.
Bài 1:Nghĩa ở cột B tương ứng với mỗi từ ở cột A là:
Bài 2:
*Răng của chiếc cào không dùng để nhai như răng người và động vật.
*Mũi của chiếc thuyền không dùng để ngửi được như mũi người và động vật.
*Tai của cái ấm không dùng để nghe được như tai người và động vật.
Nghĩa của các từ in đậm trong khổ thơ sau có
gì khác nghĩa của chúng ở bài tập 1?
Bài 3:
Nghĩa của các từ răng, mũi, tai, ở bài 1 và bài 2 có gì giống nhau?
 Giống nhau: Đều chỉ vật nhọn, sắc sắp đều nhau thành hàng.
Bài 3:
Nghĩa của các từ răng, mũi, tai, ở bài 1 và bài 2 giống nhau ở chỗ:
 Cái răng cào không dùng để nhai mà vẫn gọi là răng vì chúng cùng nghĩa gốc với từ răng. Đều chỉ vật nhọn, sắc sắp đều nhau thành hàng.
 Tai ấm không dùng để nghe nhưng vẫn gọi là tai vì nó có chung nghĩa gốc là cùng chỉ bộ phận mọc ở hai bên, chìa ra như cái tai.
 Mũi của chiếc thuyền không dùng để ngửi như mũi người và mũi động vật, nhưng vẫn gọi là mũi vì chúng có chung nét nghĩa là cùng chỉ bộ phận có đầu nhọn nhô ra phía trước.
Nghĩa gốc là nghĩa chính của từ.
Thế nào là nghĩa gốc?
Thế nào là nghĩa chuyển?
Nghĩa chuyển là nghĩa của từ được suy ra từ nghĩa gốc.
Ghi nhớ: Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.
Thế nào là từ nhiều nghĩa?
LUYỆN TẬP
c) Đầu - Khi viết, em đừng ngoẹo đầu.
- Nước suối đầu nguồn rất trong.
Trong những câu nào, các từ mắt, chân, đầu mang nghĩa gốc và trong những câu nào, chúng mang nghĩa chuyển?
Bài 1:
Bài 1:
Mẫu:
 Lưỡi: Lưỡi liềm, mũ lưỡi trai …
Các từ chỉ bộ phận cơ thể người và động vật thường là từ nhiều nghĩa. Hãy tìm một số ví dụ về sự chuyển nghĩa của những từ sau:lưỡi, miệng, cổ, tay, lưng.
Bài 2:
Lưỡi: lưỡi liềm, lưỡi rìu, lưỡi lê, mũ lưỡi trai …
Miệng: miệng tách, miệng hố, miệng bát,miệng núi lửa, …
Cổ: cổ chai, cổ áo, cổ tay, …
Tay: tay áo, tay ghế, (một) tay chơi quần vợt …
Lưng: lưng ghế, lưng đồi, lưng núi, lưng đê …
Các em biết gì về tiếng Việt?
Tiếng Việt rất phong phú, trong sáng và giàu hình ảnh. Vì vậy chúng ta cần học tập tốt tìm tòi, phát huy và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.
TỪ NHIỀU NGHĨA
LUYỆN TỪ VÀ CÂU:
 Học sinh học thuộc phần ghi nhớ.
 Tìm thêm một số từ nhiều nghĩa.
 Chuẩn bị bài Luyện tập từ nhiều nghĩa.
KÍNH CHÚC QUÍ THẦY CÔ GIÁO SỨC KHOẺ
Chúc các em học tập tốt!