Tuần 6. Danh từ chung và danh từ riêng

Bài cũ

Danh từ là gì ?
Cho ví dụ danh từ chỉ người.
Tìm các danh từ trong đoạn thơ sau :

Vua Hùng một sáng đi săn
Trưa tròn bóng nắng nghỉ chân chốn này
Vua Hùng một sáng đi săn
Trưa tròn bóng nắng nghỉ chân chốn này
Nhận xét
1. Tìm các từ có nghĩa sau :
a) Dòng nước chảy tương đối lớn, trên đó thuyền bè đi lại được.


sông
Nhận xét
(sông)
b) Dòng sông lớn nhất chảy qua nhiều tỉnh phía Nam nước ta.
sông Cửu Long
Là tên gọi một phần sông Mê Công chảy trên lãnh thổ Việt Nam. Nó chia thành 2 nhánh: sông Tiền, sông Hậu. Cả hai đều chảy vào khu vực Đồng bằng Nam Bộ và đổ ra biển bằng chín cửa sông.
Sông Cửu Long trên bản đồ Việt Nam
sông Cửu Long
c) Người đứng đầu nhà nước phong kiến.

vua
d) Vị vua có công đánh đuổi giặc Minh, lập ra nhà Lê ở nước ta.
Lê Lợi
Lê Thái Tổ (Lê Lợi), là người khởi xướng khởi nghĩa Lam Sơn chiến thắng quân Minh trở thành vị vua đầu tiên của nhà Hậu Lê, triều đại lâu dài nhất trong lịch sử Việt Nam.
1. Tìm các từ có nghĩa sau :
a) Dòng nước chảy tương đối lớn, trên đó thuyền bè đi lại được.


b) Dòng sông lớn nhất chảy qua nhiều tỉnh phía Nam nước ta.

c) Người đứng đầu nhà nước phong kiến .

d) Vị vua có công đánh đuổi giặc Minh, lập ra nhà Lê ở nước ta.
sông
Cửu Long
vua
Lê Lợi
2. Nghĩa của các từ tìm được ở bài tập 1 khác nhau như thế nào ?
- So sánh a với b.
- So sánh c với d.

So sánh a với b:
sông Cửu Long
So sánh c với d:
vua Lê Lợi
Tên chung để chỉ những
dòng chảy tương đối lớn.
Tên riêng của một dòng sông
lớn nhất phía Nam nước ta.
Tên chung chỉ người đứng đầu
nhà nước phong kiến.
Tên riêng của vị vua mở đầu
nhà Lê.
Tên chung để chỉ những
dòng chảy tương đối lớn.
Tên chung chỉ người đứng đầu
nhà nước phong kiến.
Tên chung
Tên chung
vua
sông
Những từ chỉ tên
chung của một loại
sự vật như sông, vua
được gọi là
danh từ chung
Danh từ chung
Tên riêng của một dòng sông.
Tên riêng của một vị vua.
Tên riêng
Tên riêng
Cửu Long
Lê Lợi
Những tên riêng
của một sự vật
nhất định như
Cửu Long, Lê Lợi
được gọi là
danh từ riêng
Danh từ riêng
GHI NHỚ
3: Cách viết các từ trên có gì khác nhau ?
So sánh a với b:
sông – Cửu Long
So sánh c với d:
vua – Lê Lợi
So sánh a với b :
sông Cửu Long
So sánh c với d :
vua Lê Lợi
(Tên chung để chỉ những
dòng chảy tương đối lớn)
không viết hoa
(Tên riêng chỉ một dòng sông
cụ thể)
viết hoa

(Tên chung chỉ người đứng đầu
nhà nước phong kiến)
không viết hoa

(Tên riêng chỉ một vị vua cụ thể)
viết hoa
Tên chung để chỉ những
dòng chảy tương đối lớn.
Tên chung chỉ người đứng đầu
nhà nước phong kiến.
Tên chung
Tên chung
vua
sông
Tên chung của
một loại sự vật
như sông, vua
không viết hoa
không viết hoa
(trừ trường hợp
đứng đầu câu)
Tên riêng của một dòng sông.
Tên riêng của một vị vua.
Tên riêng
Tên riêng
Cửu Long
Lê Lợi
Những tên riêng
của một sự vật
nhất định như
Cửu Long, Lê Lợi
được viết hoa
được viết hoa
Ghi nhớ
Luyện tập
Hoạt động 2
Bài 1 : Tìm các danh từ chung và danh từ riêng trong đoạn văn sau:
Chúng tôi / đứng / trên / núi / Chung /. Nhìn/ sang / trái / là / dòng / sông / Lam / uốn khúc / theo / dãy / núi / Thiên Nhẫn /. Mặt / sông / hắt / ánh / nắng / chiếu / thành / một/ đường / quanh co / trắng xóa./ Nhìn / sang / phải / là / dãy / núi / Trác / nối liền / với / dãy/ núi / Đại Huệ / xa xa /. Trước / mặt / chúng tôi /, giữa / hai / dãy / núi / là / nhà / Bác Hồ /.
Danh từ chung
Danh từ riêng
núi,
Chúng tôi / đứng / trên / núi / Chung /. Nhìn / sang / trái / là / dòng / sông / Lam / uốn khúc / theo / dãy / núi / Thiên Nhẫn /. Mặt / sông / hắt / ánh / nắng / chiếu / thành / một / đường / quanh co / trắng xóa./ Nhìn / sang / phải / là / dãy / núi / Trác / nối liền / với / dãy / núi / Đại Huệ / xa xa /. Trước / mặt / chúng tôi /, giữa / hai / dãy / núi / là / nhà / Bác Hồ /.
Chung,
dòng,
sông,
Lam,
dãy,
núi ,
Thiên Nhẫn,
mặt ,
sông,
ánh,
nắng
đường,
phải
dãy,
núi,
Trác,
dãy ,
núi,
Đại Huệ,
dãy ,
núi,
nhà
Bác Hồ
trái,
giữa,
mặt,
trước,
trên,
Bài 2. Viết họ và tên 3 bạn nam, 3 bạn nữ trong lớp em. Họ và tên các bạn ấy là danh từ chung hay danh từ riêng ? Vì sao ?
Lê Văn Hùng 1. Phan Thị Thanh Ngân
2. Nguyễn Quang Huy 2. Nguyễn Thị Thanh Thảo
3. Trần Trung Sĩ 3. Trần Thị Vi
Họ và tên người là danh từ riêng vì chỉ một người cụ thể nên phải viết hoa.
Ghi nhớ
Danh từ chung là tên của một loại sự vật.
Danh từ riêng là tên riêng của một sự vật. Danh từ riêng luôn luôn được viết hoa.
Tìm lỗi viết hoa sai trong đoạn văn sau :
Hôm nay, lớp 4A có rất nhiều bạn ngoan và chăm chỉ hơn mọi ngày. Nhất là bạn nam, bạn huynh. Chúng ta cần học tập hai Bạn.
Trò chơi : Ai nhanh, ai đúng
Tìm lỗi viết hoa sai trong đoạn văn sau :
Hôm nay, lớp 4A có rất nhiều bạn ngoan và chăm chỉ hơn mọi ngày. Nhất là bạn Nam, bạn Huynh. Chúng ta cần học tập hai bạn.
Kính chúc
quý thầy cô
sức khỏe, chúc
các em
ngày càng
học tốt !!!