Tuần 29. Giữ phép lịch sự khi bày tỏ yêu cầu, đề nghị

Thứ tư ngày 1 tháng 4 năm 2009
Luỵên từ và câu
Kiểm tra bài cũ :
1.Những hoạt động nào gọi là du lịch ?
Đi chơi xa để nghỉ ngơi, ngắm cảnh .
2. Thám hiểm là gì?
Thám hiểm là :Thăm dò, tìm hiểu những nơi xa lạ, khó khăn , nguy hiểm.
Thứ tư ngày 1 tháng 4 năm 2009
Luyện từ và câu
GIỮ PHÉP LỊCH SỰ KHI BÀY TỎ YÊU CẦU , ĐỀ NGHỊ
Hãy đọc mẩu chuyện sau :
Một sớm, thằng Hùng, mới ‘’nhập cư” vào xóm tôi, dắt chiếc xe đạp gần hết hơi ra tiệm sửa xe của bác Hai. Nó hất hàm bảo bác Hai:
- Bơm cho cái bánh trước. Nhanh lên nhé, trể giờ học rồi.
Bác Hai nhìn thằng Hùng rồi nói :
- Tiệm của bác hổng có bơm thuê.
- Vậy cho mượn cái bơm, tôi bơm lấy vậy.
Vừa lúc ấy, cái Hoa nhà ở cuối ngõ cũng dắt xe đạp chạy vào ríu rít chào hỏi :
- Cháu chào bác Hai ạ ! Bác ơi, cho cháu mượn cái bơm nhé. Chiều nay cháu đi học về, bác coi dùm cháu nghe,hổng biết sao nó cứ xì hơi hoài.
- Được rồi. Nào để bác bơm cho. Cháu là con gái, biết bơm không mà bơm !
- Cháu cảm ơn bác nhiều.
theo THÀNH LONG
I .Nhận xét:
Thứ tư ngày 1 tháng 4 năm 2009
Luyện từ và câu
2. Thảo luận nhóm đôi
Tìm những câu nêu yêu cầu, đề nghị trong mẩu chuyện trên
Bơm cho cái bánh trước. Nhanh lên nhé, trễ gìờ học rồi.
Vậy cho mượn cái bơm,tôi bơm lấy vậy.
Bác ơi, cho cháu mượn cái bơm nhé.
3. Em có nhận xét gì về cách nêu yêu cầu, đề nghị của hai bạn Hùng và Hoa ?
Bạn Hùng nói trống không, yêu cầu bất lịch sự với bác Hai.
Bạn Hoa yêu cầu lịch sự với bác Hai.
4. Theo em, như thế nào là lịch sự khi yêu cầu, đề nghị?
Lịch sự khi yêu cầu, đề nghị là lời yêu cầu phù hợp với quan hệ giữa người nói và người nghe, có cách xưng hô phù hợp.
Thứ tư ngày một tháng tư năm 2000
Luyện từ và câu
II.Ghi nhớ:
1. Khi nêu yêu cầu, đề nghị, phải giữ phép lịch sự.
2. Muốn cho lời yêu cầu, đề nghị được lịch sự, cần có cách xưng hô cho phù hợp và thêm vào trước hoặc sau động từ các từ làm ơn, giùm, giúp, …
3 Có thể dùng câu hỏi, câu kể để nêu yêu cầu, đề nghị.
Em hãy nêu một số ví dụ.
Mai mẹ cho con tiền nộp học mẹ nhé!
Chị ơi, giảng giúp em bài toán này với.
Cậu làm ơn cho mình đi chung áo mưa với.
III. Luyện tập:
1. Khi muốn mượn bạn cái bút, em có thể chọn những cách nói nào ?
a. Cho mượn cái bút!
b. Lan ơi cho tớ mượn cái bút!
c Lan ơi, cậu có thể thể cho tớ mượn cái bút được không?

Ý đúng là: b,c
2. Khi muốn hỏi giờ một người lớn tuổi, em có thể chọn những cách nói nào?
a .Mấy giờ rồi ?
b. Bác ơi,mấy giờ rồi ạ ?
c. Bác ơi, bác làm ơn cho cháu biết mấy giờ rồi!
d. Bác ơi , bác xem giùm cháu mấy giờ rồi ạ !
Ý đúng là : b,c,d
3. Hoạt động nhóm đôi
So sánh từng căp câu khiến dưới đây về tính lịch sự. Hãy cho biết vì sao những câu ấy giữ hoặc không giữ được phép lịch sự.
a. - Lan ơi, cho tớ về với !
- Cho đi nhờ một cái !

b. - Chiều nay, chị đón em nhé !

Chiều nay chị phải đón em đấy !
c. - Đừng có mà nói như thế !
Theo tớ cậu không nên nói như thế !

d. - Mở hộ cháu cái cửa!
-Bác mở giúp cái cửa này với!

- Lời nói lịch sự vì có các từ xưng hô Lan, tớ,từ với, ơi, thể hiện quan hệ thân mật.
Câu bất lịch sự vì nói trống không, thiếu từ xưng hô.
Câu lịch sự, tình cảm vì có từ nhé thể hiện sự đề nghị thân mật.
Từ phải có tính bắt buộc, mệnh lệnh không phù hợp lời đề nghị của người dưới.
Câu khô khan, mệnh lênh.
Lịch sự, khiêm tốn, thuyết phục vì có cắp từ xưng hô tớ-cậu,từ khuyên nhủ không nên, khiêm tốn: theo tớ
Nói cộc lốc.
Lời lẽ lịch sự, lễ độ vì có cặp từ xưng hô bác-cháu, thêm từ giúp sau từ mở thể hiện sự nhã nhặn, từ với thể hiện tình cảm thân mật.
4. Thảo luận nhóm lớn
Đặt câu khiến phù hợp với các tình huống sau:
a. Em muốn xin tiền bố mẹ để mua một quyển sổ ghi chép.
b. Em đi học về nhà, nhưng nhà em chưa có ai về, em muốn ngồi nhờ bên nhà hàng xóm để chờ bố mẹ về.
Chuẩn bị bài sau: Mở rộng vốn từ: DU LỊCH -THÁM HIỂM