Tuần 29. Giữ phép lịch sự khi bày tỏ yêu cầu, đề nghị

1. Câu khiến dùng để làm gì ?
2. Có những cách nào để tạo ra câu khiến ?
Kiểm tra bài cũ:
GIỮ PHÉP LỊCH SỰ KHI BÀY TỎ YÊU CẦU ĐỀ NGHỊ
Luyện từ và câu lớp 4
Một sớm, thằng Hùng, mới “nhập cư” vào xóm tôi, dắt chiếc xe đạp gần hết hơi ra tiệm sửa xe của bác Hai. Nó hất hàm bảo bác Hai:
- Bơm cho cái bánh trước. Nhanh lên nhé, trễ giờ học rồi.
Bác Hai nhìn thằng Hùng rồi nói:
- Tiệm của bác hổng có bơm thuê.
- Vậy cho mượn cái bơm, tôi bơm lấy vậy.
Vừa lúc ấy, cái Hoa nhà ở cuối ngõ cũng dắt xe đạp chạy vào ríu rít chào hỏi:
- Cháu chào bác Hai ạ ! Bác ơi, cho cháu mượn cái bơm nhé. Chiều nay cháu đi học về, bác coi giùm cháu nghe, hổng biết sao nó cứ xì hơi hoài.
- Được rồi. Nào để bác bơm cho. Cháu là con gái, biết bơm không mà bơm !
- Cháu cảm ơn bác nhiều.
Theo Thành Long
Cách trả lời của bạn Hùng :
- Bơm cho cái bánh trước. Nhanh lên nhé, trễ giờ học rồi.

- Vậy cho mượn cái bơm, tôi bơm lấy vậy.
Cách trả lời của bạn Hoa:
- Bác ơi, cho cháu mượn cái bơm nhé.
Vậy cho mượn cái bơm, tôi bơm lấy vậy.
Yêu cầu bất lịch sự với bác Hai
Yêu cầu bất lịch sự
Bác ơi, cho cháu mượn cái bơm nhé.
Yêu cầu lịch sự
Bơm cho cái bánh trước. Nhanh lên nhé, trễ giờ học rồi.
Theo em, như thế nào là lịch sự khi yêu cầu, đề nghị ?
Tại sao cần giữ phép lịch sự khi yêu cầu, đề nghị ?
Khi nêu yêu cầu, đề nghị ta phải làm gì ?
Muốn cho lời yêu cầu, đề nghị lịch sự ta phải làm gì ?
Có thể dùng kiểu câu nào để yêu cầu, đề nghị ?
Ghi nhớ
1. Khi yêu cầu, đề nghị, phải giữ phép lịch sự.
2. Muốn cho lời yêu, đề nghị được lịch sự, cần có cách xưng hô cho phù hợp và thêm vào trước hoặc sau động từ các từ làm ơn, giùm, giúp ...
3. Có thể dùng câu hỏi, câu kể để nêu yêu cầu, đề nghị.
Bài 1:
Khi muốn mượn bạn cái bút, em có thể chọn những cách nói nào ?
a, Cho mượn cái bút !
b, Lan ơi, cho tớ mượn cái bút !
c, Lan ơi, cậu có thể cho tớ mượn
cái bút được không ?


Bài 2:
Khi muốn hỏi giờ một người lớn tuổi, em có thể chọn những cách nói nào ?
a, Mấy giờ rồi ?
b, Bác ơi, mấy giờ rồi ạ ?
c, Bác ơi, làm ơn cho cháu biết mấy giờ rồi ạ !
d, Bác ơi, xem giùm cháu mấy giờ rồi ạ !
a, - Lan ơi, cho tớ về với !
- Cho đi nhờ một cái !
b, - Chiều nay, chị đón em nhé !
- Chiều nay, chị phải đón em đấy !
c, - Đừng có mà nói như thế !
- Theo tớ, cậu không nên nói như thế !
d, - Mở hộ cháu cái cửa !
- Bác mở giúp cháu cái cửa này với !
So sánh từng cặp câu khiến dưới đây về tính lịch sự. Hãy cho biết vì sao những câu ấy giữ hoặc không giữ được phép lịch sự.
Bài 3:
ơi
với
nhé
không nên
giúp
với
Bài 4:
Đặt câu khiến phù hợp với các tình huống sau
a) Em muốn xin tiền bố mẹ để mua một quyển sổ ghi chép.
b) Em đi học về nhà, nhưng nhà em chưa có ai về, em muốn ngồi nhờ bên nhà hàng xóm để chờ bố mẹ về.
Chúc các em học tốt