Tuần 29. Giữ phép lịch sự khi bày tỏ yêu cầu, đề nghị

LUYỆN TỪ VÀ CÂU
Giữ phép lịch sự
khi bày tỏ yêu cầu, đề nghị
KIỂM TRA BÀI CŨ
LUYỆN TỪ VÀ CÂU
Giữ phép lịch sự
khi bày tỏ yêu cầu, đề nghị
Một sớm, thằng Hùng, mới “nhập cư” vào xóm tôi, dắt xe đạp gần hết hơi ra tiệm sửa xe của bác Hai. Nó hất hàm bảo bác Hai:
- Bơm cho cái bánh trước. Nhanh lên nhé, trễ giờ học rồi.
Bác Hai nhìn thằng Hùng rồi nói :
- Tiệm của bác hổng có bơm thuê.
- Vậy cho mượn cái bơm, tôi bơm lấy vậy.
Vừa lúc ấy, cái Hoa nhà ở cuối ngõ cũng dắt xe đạp chạy vào ríu rít chào hỏi:
- Cháu chào bác Hai ạ! Bác ơi, cho cháu mượn cái bơm nhé. Chiều nay cháu đi học về, bác coi giùm cháu nghe, hổng biết sao nó cứ xì hơi hoài.
- Được rồi. Nào để bác bơm cho. Cháu là con gái, biết bơm không mà bơm!
- Cháu cảm ơn bác nhiều.
Theo Thành Long

I. Nhận xét:
1. Hãy đọc mẩu chuyện sau:
2. Tìm những câu nêu yêu cầu, đề nghị trong mẩu chuyện trên.
Một sớm, thằng Hùng, mới “nhập cư” vào xóm tôi, dắt xe đạp gần hết hơi ra tiệm sửa xe của bác Hai. Nó hất hàm bảo bác Hai:
- Bơm cho cái bánh trước. Nhanh lên nhé, trễ giờ học rồi.
Bác Hai nhìn thằng Hùng rồi nói :
- Tiệm của bác hổng có bơm thuê.
- Vậy cho mượn cái bơm, tôi bơm lấy vậy.
Vừa lúc ấy, cái Hoa nhà ở cuối ngõ cũng dắt xe đạp chạy vào ríu rít chào hỏi:
- Cháu chào bác Hai ạ! Bác ơi, cho cháu mượn cái bơm nhé. Chiều nay cháu đi học về, bác coi giùm cháu nghe, hổng biết sao nó cứ xì hơi hoài.
- Được rồi. Nào để bác bơm cho. Cháu là con gái, biết bơm không mà bơm!
- Cháu cảm ơn bác nhiều.
Theo Thành Long

I. Nhận xét:
3. Nhận xét cách nêu yêu cầu, đề nghị của hai
bạn Hùng và Hoa.
I. Nhận xét:
Bạn Hùng nói trống không, yêu cầu bất lịch sự với Bác Hai.
Bạn Hoa lễ phép, yêu cầu cầu lịch sự với bác Hai.
4. Theo em, như thế nào là lịch sự khi yêu cầu, đề
nghị
Lịch sự khi yêu cầu, đề nghị là lời yêu cầu phù hợp với quan hệ giữa người nói và người nghe, có cách xưng hô phù hợp.
1. Khi yêu cầu, đề nghị, phải giữu phép lịch sự.
2. Muốn cho lời yêu cầu, đề nghị được lịch sự, cần có cách xưng
hô cho phù hợp và thêm vào trước hoặc sau động từ các từ làm ơn,
giùm, giúp...
3. Có thể dùng câu hỏi, câu kể để nêu yêu cầu, đề nghị.


Ghi nhớ
1. Khi muốn mượn bạn cái bút, em có thể chọn những cách nói nào?
a) Cho mượn cái bút !
b) Lan ơi, cho tớ mượn cái bút !
c) Lan ơi, cậu có thể cho tớ mượn cái bút được không ?
II. Luyện tập:
2. Khi muốn hỏi giờ một người lớn tuổi, em có thể chọn những cách nói nào?
a) Mấy giờ rồi?
b) Bác ơi, mấy giờ rồi ạ?
c) Bác ơi, bác làm ơn cho cháu biết mấy giờ rồi?
d) Bác ơi, bác xem giùm cháu mấy giờ rồi ạ?
a) - Lan ơi, cho tớ về với !
- Cho đi nhờ một cái !
b) - Chiều nay, chị đón em nhé !
- Chiều nay, chị phải đón em đấy !
c) - Đừng có mà nói như thế !
- Theo tớ, cậu không nên nói như thế !
d) - Mở hộ cháu cái cửa !
- Bác mở giúp cháu cái cửa này với !
So sánh từng cặp câu khiến dưới đây về tính lịch sự. Hãy cho biết vì sao những câu ấy giữ hoặc không giữ được phép lịch sự.
Bài 3:
Bài 4: Đặt câu khiến phù hợp với các tình huống sau:
a, Em muốn xin tiền bố mẹ để mua một quyển sổ ghi chép.
b, Em đi học về nhà, nhưng nhà em chưa có ai về, em muốn ngồi nhờ bên nhà hàng xóm để chờ bố mẹ về.
Học ghi nhớ và chuẩn bị bài sau
Về nhà
Thực hành giữ phép lịch sự trong giao tiếp
hàng ngày
CHÀO CÁC EM !