Tuần 2. Dấu hai chấm

TRƯỜNG TRUNG TIỂUHỌC VIỆT ANH 2


LUYỆN TỪ VÀ CÂU
DẤU HAI CHẤM
I.Nhận xét
Trong các câu văn, câu thơ sau đây, dấu hai chấm có tác dụng gì?
a. Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “ Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn được tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” Nguyện vọng đó chi phối mọi ý nghĩ và hành động trong suốt cuộc đời của người.
Báo hiệu phần sau là lời nói của Bác Hồ. Dấu hai chấm dùng phối hợp với dấu ngoặc kép.
b.Tôi xoè cả hai càng ra bảo Nhà Trò:
- Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây.
Báo hiệu câu sau là lời nói của Dế Mèn. Dấu hai chấm dùng phối hợp với dấu gạch đầu dòng.
c.
Bà thương không muốn bán
Bèn thả vào trong chum.
Rồi bà lại đi làm
Đến khi về thấy lạ:
Sân nhà sao sạch quá
Đàn lợn đã được ăn
Cơm nước nấu tinh tươm
Vườn rautươi sạch cỏ.
Phan Thị Thanh Nhàn

Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận đi sau lời giải thích rõ những điều lạ mà bà già nhận thấy khi về nhà, như sân quét sạch, lợm dã ăn, cơm nước đã nấu xong.
Dấu hai chấm có tác dụng gì?
II. Ghi nhớ.
1. Trong các câu sau, mỗi dấu hai chấm có tác dụng gì?
Thảo luận nhóm 2 nhé các em.
a. Tôi thờ dài:
- Còn đứa bị điểm không, nó tả thế nào?
- Nó không tả, không viết gì hết. Nó nộp giấy trắng cho cô. Hôm trả bài, cô giận lắm. Cô hỏi: “Sao trò không chịu làm bài?”
- Dấu hai chấm thứ nhất (phối hợp với dấu gạch đầu dòng) có tác dụng báo hiệu câu đứng sau là lời nói của nhân vật tôi (người cha).
- Dấu hai chấm thứ hai (phối hợp với dấu ngoặc kép) báo hiệu phần sau là câu hỏi của cô giáo.
Củng cố- Dặn dò
Học thuộc ghi nhớ.
Chuẩn bị bài: Từ đơn và từ phức.