Tuần 19. Câu ghép

CÂU GHÉP

Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to. Hễ con
chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người
phi ngựa. Chó chạy thong thả, khỉ buông
thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
Đoàn Giỏi
1
2
3
4
Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to.
Hễ con
chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.
Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người
phi ngựa.
Chó chạy thong thả, khỉ buông
thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
1. Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn trên rồi xác định chủ ngữ, vị ngữ trong từng câu:
I. Nhận xét:
Câu 1: Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to.
Câu 2: Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.
Câu 3: Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Câu 4: Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
C
V
Câu 1: Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to.
Câu 2: Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.
Câu 3: Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Câu 4: Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
C
V
C
C
C
C
C
C
V
V
V
V
V
V
Câu 1: Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to.
Câu 2: Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.
Câu 3: Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Câu 4: Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
C
V
C
C
C
C
C
C
V
V
V
V
V
V
2. Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp:
Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ- vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành)
Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ- vị ngữ trong các câu ghép tạo thành)
Câu đơn
(câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành)
Câu ghép
(câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành)
Câu 1: Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc ngồi trên lưng con chó to.
Câu 2: Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu cấu hai tai chó giật giật.
Câu 3: Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Câu 4: Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
2.- Xếp các câu ở đoạn văn trên thành 2 nhóm: câu đơn, câu ghép.
Câu 2: Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật
Câu 3: Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Câu 4: Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.

Con khỉ cấu hai tai chó giật giật.
Con chó đi chậm.
Khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Con chó chạy sải.
Khỉ buông thõng hai tay

Chó chạy thong thả.

ngồi ngúc nga ngúc ngắc.

3. Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không ? Vì sao ?
Không thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được, vì các vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau.
3. Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không ? Vì sao ?
Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại.
Mỗi vế của câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác.
Thế nào là câu ghép?


Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại.
Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống
một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và
thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý
của những vế câu khác.
I. Nhận xét:
II. Ghi nhớ:

Biển luôn thay đổi màu theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu giận dữ… Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.
Theo Vuõ Tuù Nam
1
2
3
4
6
5
7
I. Nhận xét:
II. Ghi nhớ:
III. Luyện tập :
Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây.

Bài 1 :
Ghi dấu X vào ô trống trước những câu là câu ghép:
(1) Biển luôn thay đổi màu theo sắc mây trời.
(2) Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.
(3) Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.
(4) Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.
(5) Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu giận dữ…
(6) Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.
(7) Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.
X
X
X
X
X
Bài 2: Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa
tìm được ở bài tập 1 thành một câu đơn được
không? Vì sao ?
- Không thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập 1 thành một câu đơn vì mỗi vế câu thể hiện một ý có quan hệ rất chặt chẽ với ý của vế câu khác.
Bài tập 3: Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép:
Câu a: Mùa xuân đã về, …
cây cối đâm chồi nảy lộc.
Câu b: Mặt trời mọc, …
sương tan dần.
Câu c: Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn …
ngu?i anh thì tham lam, lu?i bi?ng.
Câu d: Vì trời mưa to …
n�n du?ng l?y l?i.
Ai đúng -ai nhanh ?
Trò Chơi
Sử dụng các từ ngữ sau để ghép thành 2 câu ghép :
mùa xuân
mọc
cất tiếng gáy
bừng sức sống
mặt trời
cây lá
gà
đã về
câu 1: Mặt trời mọc, gà cất tiếng gáy.
câu 2: Mùa xuân đã về, cây lá bừng sức sống.
Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại.
Mỗi vế của câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác.
Thế nào là câu ghép?
Chúc các thầy cô và các em luôn mạnh khoẻ, đạt được nhiều thành công trong cuộc sống!!!
Tiết học kết thúc.
.