Tuần 19. Câu ghép

LUYỆN TỪ VÀ CÂU
HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP HUYỆN
NĂM HỌC 2014-2015
Nguyễn Thị Trường An
Tiểu học Sơn Cẩm 3
Kiểm tra:

Mùa xuân, cây gạo gọi đến bao nhiêu là chim.
C
V
- Xác định chủ ngữ, vị ngữ của câu sau:
I. Nhận xét
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to. Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
1. Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn trên rồi xác định chủ ngữ, vị ngữ trong từng câu.
Đoàn Giỏi
b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành).
2. Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp:
a) Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành).
3. Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không? Vì sao
Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên
ngồi trên lưng con chó to. Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu
hai tai chó giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như
người phi ngựa. Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai
tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
Đoàn Giỏi
(1)
(2)
(3)
(4)
C
V
C
V
C
V
C
V
C
V
C
1. Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn rồi xác định chủ ngữ, vị ngữ trong từng câu.
V
C
V
Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên
ngồi trên lưng con chó to. Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu
hai tai chó giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như
người phi ngựa. Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai
tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
Đoàn Giỏi
(1)
(2)
(3)
(4)
C
V
C
V
C
V
C
V
C
C
V
V
C
V
2. Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp:
a) Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành).
b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành).
…
…
2. Xếp các câu vào nhóm thích hợp:
a) Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành).
b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành).
Câu 1
Câu 2, 3, 4.
…
…
(1) Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên lưng con chó to.
(2) Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.
(3) Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
(4) Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga
ngúc ngắc.
C
V
C
C
C
C
C
C
V
V
V
V
V
V
- Em hiểu thế nào là câu ghép?
Câu 2: Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật
Câu 3: Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Câu 4: Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.

Con khỉ cấu hai tai chó giật giật.
Con chó đi chậm.
Khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Con chó chạy sải.
Khỉ buông thõng hai tay, ng?i

Chó chạy thong thả.

ngúc nga ngúc ngắc.

3. Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không ? Vì sao ?
- Không thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được. Vì mỗi vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau.
GHI NHỚ
- Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại.
- Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác.
- Câu ghép có đặc điểm gì?
- Em hãy lấy 1 ví dụ về câu ghép.
Em đi học, còn mẹ em đi làm.
1. Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu trong từng câu ghép.
Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ… Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời.
Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.
Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.
Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.
Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ…
Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.
Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)




1. Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu trong từng câu ghép (Đánh dấu / để xác định các vế câu trong từng câu ghép vừa tìm được).

Trời xanh thẳm,
biển cũng thẳm xanh, như
dâng cao lên, chắc nịch.
Trời rải mây trắng nhạt,
biển mơ màng dịu hơi sương.
Trời âm u mây mưa,
biển xám xịt, nặng nề.
Trời ầm ầm dông gió,
biển đục ngầu, giận dữ…
Biển nhiều khi rất đẹp,
ai cũng thấy như thế.
Xác định các vế câu trong từng câu ghép:
C
V
C
V
C
V
C
V
C
V
C
V
V
Câu 1
C
V
C
C
V
V
C
2. Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập 1 thành một câu đơn được không? Vì sao
- Không thể tách mỗi vế câu ghép nói trên thành một câu đơn được. Vì mỗi vế câu thể hiện một ý có quan hệ rất chặt chẽ với ý của vế câu khác.
3. Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép:
a) Mùa xuân đã về, …
b) Mặt trời mọc, …
c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn …
d) Vì trời mưa to …
cây cối đâm chồi nảy lộc.
sương tan dần.
người anh thì tham lam, lười biếng.
nên đường ngập nước.