Tuần 15. Giữ phép lịch sự khi đặt câu hỏi

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô về dự giờ
Luyện từ và câu lớp 4
RUNG CHUÔNG VÀNG
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG
Câu 1: Nhìn thấy em gái trong rạp chiếu bóng, tôi hỏi: “Mày tập văn nghệ ở rạp chiếu bóng à?”
B. Khẳng định, phủ định
A. Yêu cầu, mong muốn
C. Tỏ thái độ chê
HẾT GIỜ
5
4
3
2
1
10
9
8
7
6
0
D. Tỏ thái độ khen
Câu 2: Dế Mèn cất tiếng quát bọn Nhện: “Có phá hết vòng vây đi không?”
C. Khẳng định
A. Tỏ thái độ chê
B. Yêu cầu, mong muốn
HẾT GIỜ
5
4
3
2
1
10
9
8
7
6
0
D. Phủ định
Câu 3: Ni – ki –ta thắc mắc: “Bà ơi, ai cũng bảo anh em cháu giống nhau như những giọt nước cơ mà?”
5
4
3
2
1
10
9
8
7
6
0
HẾT GIỜ
C. Yêu cầu, mong mốn
A. Tỏ thái độ chê
B. Khẳng định
D. Phủ định
Câu 4: Lúc ấy nhà vua mới ôn tồn nói “Trước khi phát thóc giống, ta đã cho luộc kĩ rồi. Lẽ nào thóc ấy còn mọc mầm được?”
5
4
3
2
1
10
9
8
7
6
0
HẾT GIỜ
B. Yêu cầu, mong mốn
A. Tỏ thái độ chê
C. Phủ định
D. Khẳng định
Câu 5: Đến nhà Hà chơi, thấy Hà đã làm xong hết các bài tập về nhà, Lan thốt lên: “Sao cậu giỏi thế?”
5
4
3
2
1
10
9
8
7
6
0
HẾT GIỜ
C. Yêu cầu, mong mốn
B. Tỏ thái độ chê
A. Tỏ thái độ khen
D. Khẳng định, phủ định
I. Nhận xét
– Mẹ ơi, con tuổi gì?
– Tuổi con là tuổi Ngựa
Ngựa không yên một chỗ
Tuổi con là tuổi đi…
XUÂN QUỲNH
Tìm câu hỏi trong khổ thơ dưới đây.
Những từ ngữ nào trong câu hỏi thể hiện
thái độ lễ phép của người con?
Mẹ ơi
- Khi hỏi chuyện người khác, cần giữ phép lịch sự.
Em muốn biết sở thích của mọi người trong
ăn mặc, vui chơi, giải trí. Hãy đặt câu hỏi thích hợp:


a. Với cô giáo hoặc thầy giáo em

b. Với bạn em
cô giáo
bạn em
ăn mặc
vui chơi
giải trí
thầy giáo em
- Khi hỏi chuyện người khác, cần chú ý thưa gửi, xưng hô cho phù hợp với quan hệ giữa mình và người được hỏi.
Theo em, để giữ lịch sự, cần tránh hỏi những câu hỏi có nội dung như thế nào?
Theo em, để giữ lịch sự, cần tránh hỏi những câu hỏi có nội dung như thế nào?
- Để giữ phép lịch sự khi hỏi chuyện cần tránh những câu hỏi làm phiền lòng người khác.
II. Ghi nhớ
Khi hỏi chuyện người khác, cần giữ phép lịch sự.
Cụ thể là :
1. Cần thưa gửi, xưng hô cho phù hợp với quan hệ giữa mình và người được hỏi.
2.Cần tránh những câu hỏi làm phiền lòng người khác.
Cách hỏi và đáp trong mỗi đoạn đối thoại dưới đây thể hiện quan hệ giữa các nhân vật và tính cách của mỗi nhân vật như thế nào?
Ông bố dắt con đến gặp thầy giáo để xin học. Thầy Rơ-nê đã già, mái tóc ngả màu xám, da nhăn nheo, nhưng đi lại vẫn nhanh nhẹn… Thầy hỏi:
– Con tên là gì?
Ông Giô-dép liếc mắt nhìn Lu-i, có ý bảo con trả lời.
– Thưa thầy, con là Lu-i Pa-xtơ ạ.
– Con đã muốn đi học chưa hay còn thích chơi?
– Thưa thầy con muốn đi học ạ.
Theo ĐỨC HOÀI
b. Một lần I-u-ra chạm trán tên sĩ quan phát xít. Tên sĩ quan hỏi:
– Thằng nhóc tên gì?
– I-u-ra.
– Mày là đội viên hả?
– Phải.
– Sao mày không đeo khăn quàng?
– Vì không thể quàng khăn trước mặt bọn phát xít.
Theo VĂN 4 (1984)
III. Luyện tập
Ông bố dắt con đến gặp thầy giáo để xin học. Thầy Rơ-nê đã già, mái tóc ngả màu xám, da nhăn nheo, nhưng đi lại vẫn nhanh nhẹn… Thầy hỏi:
– Con tên là gì?
Ông Giô-dép liếc mắt nhìn Lu-i, có ý bảo con trả lời.
– Thưa thầy, con là Lu-i Pa-xtơ ạ.
– Con đã muốn đi học chưa hay còn thích chơi?
– Thưa thầy con muốn đi học ạ.
Theo ĐỨC HOÀI
Cách hỏi và đáp trong mỗi đoạn đối thoại dưới đây thể hiện quan hệ giữa các nhân vật và tính cách của mỗi nhân vật như thế nào?
– Con tên là gì?
– Con đã muốn đi học chưa hay còn thích chơi?
– Thưa thầy, con là Lu-i Pa-xtơ ạ.
– Thưa thầy con muốn đi học ạ.
Đoạn a. - Quan hệ giữa hai nhân vật là: ……
- Tính cách nhân vật:
+ Thầy Rơ - nê: ………
+ Lu-I Pa-xtơ: ………
Thầy - trò
quan tâm, ân cần, yêu quý học trò
là học trò ngoan, lễ phép, kính trọng thầy
b. Một lần I-u-ra chạm trán tên sĩ quan phát xít. Tên sĩ quan hỏi:
– Thằng nhóc tên gì?
– I-u-ra.
– Mày là đội viên hả?
– Phải.
– Sao mày không đeo khăn quàng?
– Vì không thể quàng khăn trước mặt bọn phát xít.

Theo VĂN 4 (1984)
Đoạn b. - Quan hệ giữa hai nhân vật là: ……
- Tính cách nhân vật:
+ Tên sĩ quan phát xít:…………………………….
+ Cậu bé : ……………………………………………
So sánh các câu hỏi trong đoạn văn sau. Em thấy câu
các bạn nhỏ hỏi cụ già có thích hợp hơn những
câu hỏi khác không? Vì sao?
Sau một cuộc dạo chơi, đám trẻ ra về. Tiếng nói cười ríu rít. Bỗng các em dừng lại khi thấy một cụ già đang ngồi ở vệ cỏ ven đường. Trông cụ thật mệt mỏi, cặp mắt lộ rõ vẻ u sầu.
– Chuyện gì xảy ra với ông cụ thế nhỉ ? - Một em trai hỏi.
Đám trẻ tiếp lời, bàn tán sôi nổi:
– Chắc là cụ bị ốm ?
– Hay cụ đánh mất cái gì ?
– Chúng mình thử hỏi xem đi !
Các em tới chỗ ông cụ, lễ phép hỏi :
– Thưa cụ, chúng cháu có thể giúp gì cụ không ạ ?
Chuyện gì đã xảy ra với ông cụ thế nhỉ?
- Chắc là cụ bị ốm?
- Hay cụ đánh mất cái gì?
Thưa cụ, chúng cháu có thể giúp gì cụ không ạ?
* Câu hỏi các bạn tự hỏi nhau:
- Hay cụ đánh mất cái gì?
Chuyện gì đã xảy ra với
ông cụ thế nhỉ?
- Chắc là cụ bị ốm?
* Câu hỏi các bạn hỏi cụ già:
Thưa cụ, chúng cháu có thể
giúp gì cụ không ạ?
Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ.
Chúc các em học giỏi.
Xin chân thành cảm ơn CáC THầY, CÔ GIáO