Tuần 14. Dùng câu hỏi vào mục đích khác

Luyện từ và câu
Lớp bốn
Dùng câu hỏi vào mục đích khác
1/. Đặt câu hỏi cho bộ phận được in đậm dưới đây:
a) Tết Trung thu, Cu Chắt được món quà.
b) Hai người bột và chú bé Đất làmquen với nhau.
c) Cái Mỹ có một anh lính thật đẹp.
a) Khi nào, Cu Chắt được món quà ?
b) Ai làmquen với nhau ?
c) Cái Mỹ có cái gì ?
2/. Trong các câu sau đây, câu nào không phải là câu hỏi và không được dùng dấu chấm hỏi ?
a) Trời vẫn còn lất phất mưa ?
c) Lúc ấy, Đất Nung đang đi học bờ ngòi ?
e) Thử xem Rùa có chạy nhanh hơn Thỏ không ?
b) Kẻ nào đã bắt nàng tới đây ?
d) Hãy cho biết bạn làm bài tập chưa ?
g) Cậu Xuân bao giờ cũng là người đầu tiên chạy xuống sân ?
a) Trời vẫn còn lất phất mưa.
c) Lúc ấy, Đất Nung đang đi học bờ ngòi.
d) Hãy cho biết bạn làm bài tập chưa.
g) Cậu Xuân bao giờ cũng là người đầu tiên chạy xuống sân.
Luyện từ và câu
DÙNG CÂU HỎI
VÀO MỤC ĐÍCH KHÁC
Nhận xét
1. Đọc lại đoạn đối thoại giữa ông Hòn Rấm với chú bé Đất trong truyện Chú Đất Nung:
Ông Hòn Rấm cười bảo:
- Sao chú mày nhát thế ? Đất có thể nung trong lửa kia mà !
Chú bé Đất ngạc nhiên hỏi lại:
- Nung ấy ạ ?
- Chứ sao ? Đã là người thì phải dám xông pha, làm được nhiều việc có ích.
2. Theo em, các câu hỏi của ông Hòn Rấm có dùng để hỏi về điều chưa biết không?
Nếu không, chúng dùng làm gì?
Nhận xét
3. Trong nhà văn hóa, em và bạn say sưa trao đổi với nhau về bộ phim đang xem. Bỗng có người bên cạnh bảo: “Các cháu có thể nói nhỏ hơn không?” Em hiểu câu hỏi ấy có nghĩa là gì?
Câu hỏi không dùng mục đích để hỏi mà để yêu cầu: Các cháu hãy nói nhỏ hơn.
Ghi nhớ:
Nhiều khi, ta có thể dùng câu hỏi để thể hiện:
Thái độ khen, chê.
Sự khẳng định, phủ định.
Yêu cầu, mong muốn…
Luyện tập
1. Các câu hỏi sau được dùng làm gì ?
a) Dỗ mãi em bé vẫn khóc, mẹ bảo: “Có nín đi không ? Các chị ấy cười cho đây này.”
b) Ánh mắt các bạn nhìn tôi như trách móc: “Vì sao cậu lại làm phiền lòng cô như vậy ?”
c) Chị tôi cười: “Em vẽ thế mà bảo là con ngựa à ?”
d) Bà cụ hỏi một người đang đứng vơ vẩn trước bến xe: “Chú có thể xem giúp tôi mấy giờ có xe đi miền Đông không?”
Luyện tập
1. Các câu hỏi sau được dùng làm gì ?
a) Dỗ mãi em bé vẫn khóc, mẹ bảo: “Có nín đi không ? Các chị ấy cười cho đây này.”
Câu hỏi được người mẹ đùng có ý yêu cầu, bảo con nín khóc.
Luyện tập
1. Các câu hỏi sau được dùng làm gì ?
b) Ánh mắt các bạn nhìn tôi như trách móc: “Vì sao cậu lại làm phiền lòng cô như vậy ?”
Câu hỏi được bạn dùng để thể hiện ý chê trách.
Luyện tập
1. Các câu hỏi sau được dùng làm gì ?
c) Chị tôi cười: “Em vẽ thế mà bảo là con ngựa à ?”
Câu hỏi được dùng để chê em vẽ ngựa không giống.
Luyện tập
1. Các câu hỏi sau được dùng làm gì ?
d) Bà cụ hỏi một người đang đứng vơ vẩn trước bến xe: “Chú có thể xem giúp tôi mấy giờ có xe đi miền Đông không?”
Câu hỏi được bà cụ dùng để nhờ cậy giúp đỡ.
Luyện tập
2. Đặt câu phù hợp với các tình huống cho sau đây:
a) Trong giờ sinh hoạt đầu tuần của trường, em đang chăm chú nghe cô hiệu trưởng nói thì một bạn ngồi cạnh hỏi chuyện em. Em hãy dùng hình thức câu hỏi để nói với bạn: Chờ xong giờ sinh hoạt sẽ nói chuyện.
Bạn có thể chờ hết giờ sinh hoạt, chúng mình nói chuyện được không?
Luyện tập
2. Đặt câu phù hợp với các tình huống cho sau đây:
b) Đến nhà một bạn cùng lớp, em thấy nhà rất sạch sẽ, đồ đạc sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp. Hãy dùng hình thức câu hỏi để khen bạn.
Sao nhà bạn sạch sẽ, ngăn nắp thế ?
Luyện tập
2. Đặt câu phù hợp với các tình huống cho sau đây:
c) Trong giờ kiểm tra, em làm sai một bài tập, mãi đến khi về nhà em mới nghĩ ra. Em có thể tự trách mình bằng câu hỏi như thế nào?
Bài toán không khó nhưng mình làm phép nhân sai, sao mà mình lú lẫn thế nhỉ ?
Luyện tập
2. Đặt câu phù hợp với các tình huống cho sau đây:
d) Em và các bạn trao đổi về các trò chơi. Bạn Linh bảo: “Đá cầu là thích nấht.” Bạn Nam lại nói: “Chơi bi thích hơn.” Em hãy dùng hình thức câu hỏi để nêu ý kiến của mình: chơi diều cũng thí vị.
Chơi diều cũng thích chứ ?
Luyện tập
3. Hãy nêu một vài tình huống có thể dùng câu hỏi:
a) Tỏ thái độ khen, chê.
- Em bé em học mẫu giáo chiều qua mang về phiếu Bé ngoan. Em khen bé: “Sao bé ngoan thế nhỉ ?”
- Tối qua, bé rất nghịch, bôi mực bẩn lên sách của em. Em tức quá, kêu lên: “Sao em hư thế nhỉ? Anh không chơi với em nữa.”
Luyện tập
3. Hãy nêu một vài tình huống có thể dùng câu hỏi:
b) Khẳng định, phủ định.
- Một bạn chỉ thích ăn táo. Em nói với bạn: “Ăn mận cũng hay chứ ?”
- Bạn thấy em nói như vậy thì bĩu môi: “Ăn mận cho hỏng răng à ?”
Luyện tập
3. Hãy nêu một vài tình huống có thể dùng c6u hỏi:
c) Thể hiện yêu cầu, mong muốn.
Em trai em nhảy nhót trên giường huỳnh nhuỵch lúc em đang chăm chú học bài. Em bảo: “Em ra ngoài cho chị học bài được không ?”
,
,
Dặn dò
Học ghi nhớ trang 142 SGK.
Xem trước bài Mở rộng vốn từ: Đồ chơi - Trò chơi.
Chuẩn bị một số đồ chơi mà em có.
Cám ơn quý thầy cô
đã tham dự tiết học