Tuần 11. Quan hệ từ

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
GV: LÊ HIẾU NGHĨA
TRƯỜNG TIỂU HỌC GÀNH HÀO A
Luyện từ và câu Lớp 5
Bài: Quan hệ từ
Thứ năm ngày 14 tháng 11 năm 2013
Luyện từ và câu
Kiểm tra bài cũ:
Nêu khái niệm đại từ xưng hô.
Đặt một câu có sử dụng đại từ xưng hô
2) Kể một số danh từ chỉ người được dùng làm đại từ xưng hô.
3) Khi xưng hô, em cần lưu ý điều gì?
I. Nhận xét:
Trong mỗi ví dụ dưới đây, từ in nghiêng được dùng để làm gì?
Rừng say ngay và ấm nóng.
Ma Văn Kháng
Tiếng hót dìu dặt của Hoạ Mi giục các loài chim dạo lên ngững khúc nhạc tưng bừng, ca ngợi núi sông đang đổi mới.
Võ Quảng
c) Hoa mai trổ từng chùm thưa thớt, không đơm đặc như hoa đào. Nhưng cành mai uyển chuyển hơn cành đào.
Theo Mùa xuân và phong tục Việt Nam
Câu:
a. Rừng say ngay và ấm nóng

b. Tiếng hót dìu dặt của Hoạ Mi giục các loài chim dạo lên những khúc nhạc tưng bừng, ca ngợi núi sông đang đổi mới.
c. Hoa mai trổ từng chùm thưa thớt, không đơm đặc như hoa đào. Nhưng cành mai uyển chuyển hơn cành đào.
Tác dụng của từ:
và: nối say ngay
với ấm nóng
của: nối tiếng hót
dìu dặt với Hoạ Mi
như: nối không đơm
đặc với hoa đào
Nhưng nối 2 câu
trong đoạn văn
2) Quan hệ giữa các ý ở mỗi câu dưới đây (rừng cây bi chặt phá - mặt đất thưa vắng bóng chim; mảnh vườn nhỏ bé - bầy chim vẫn về tụ hội) được biểu thị bằng những cặp từ nào?
a) Nếu rừng cây cứ bị chặt phá xơ xác thì mặt đất sẽ ngày càng thưa vắng bóng chim.
b) Tuy mảnh vườn ngoài ban công nhà Thu thật nhỏ bé nhưng bầy chim vẫn thường rủ nhau về tụ hội.
Nếu
thì
nhưng
Tuy
Tuy . . . nhưng
(biểu thị quan hệ
tương phản)
Nếu ... thì
(biểu thị quan hệ điều
kiện, giả thiết-kết quả)
* Ghi nhớ:
1. Quan hệ từ là từ nối các từ ngữ hoặc các câu, nhằm thể hiện mối quan hệ giữa những từ ngữ hoặc những câu ấy với nhau. Các quan hệ từ thường gặp: và, với, hay, hoặc, nhưng, mà, thì, của, ở, tại, bằng, như, để, về,…
Nhiều khi, từ ngữ trong câu được nối với nhau bằng một cặp quan hệ từ. Các cặp quan hệ từ thường gặp là: Vì...nên...; do...nên...; nhờ...mà... (biểu thị quan hệ: nguyên nhân - kết quả). Nếu ... thì...; hễ...thì...(biểu thị quan hệ giả thiết - kết quả, điều kiện - kết quả) Tuy...nhưng...;mặc dù...nhưng ...(biểu thị quan hệ tương phản) Không những... mà...; không chỉ...mà...(biểu thị quan hệ tăng tiến)
Luyện tập:
a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Hoạ Mi đã làm tất cả bừng tỉnh giấc.
Võ Quảng
b) Những hạt mưa to và nặng bắt đầu rơi xuống như ai ném đá
Nguyễn Thị Ngọc Tú
c) Bé Thu rất khoái ra ban công ngồi với ông nội, nghe ông rủ rỉ giảng về từng loài cây.
Theo Vân Long
1. Tìm quan hệ từ trong mỗi câu sau và nêu rõ tác dụng của chúng:
và nối to với nặng; như nối rơi xuống với ai ném đá.
với nối ngồi với ông nội;về nối giảng với từng loài cây.
và nối Chim, Mây, Nước với Hoa; của nối tiếng hót kì diệu với Hoạ Mi.
Tác dụng của quan hệ từ
a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Hoạ Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.
b) Những hạt mưa to và nặng bắt đầu rơi xuống như ai ném đá, nghe rào rào.
c) Bé Thu rất khoái ra ban công ngồi với ông nội, nghe ông rủ rỉ giảng về từng loài cây.
Câu
2. Tìm cặp quan hệ từ mỗi câu sau và cho
biết chúng biểu thị quan hệ gì giữa các bộ phận của câu?
Vì mọi người tích cực trồng cây nên quê hương em
có nhiều cánh rừng xanh mát
b. Tuy hoàn cảnh gia đình khó khăn nhưng bạn Hoàng
vẫn luôn học giỏi.
Câu
a. Vì mọi người tích cực trồng cây nên quê hương em có nhiều cánh rừng xanh mát.


b.Tuy hoàn cảnh gia đình khó khăn nhưng bạn Hoàng vẫn luôn học giỏi.
Tác dụng của cặp QHT
vì. . .nên
(biểu thị quan hệ nguyên nhân - kết quả)
tuy. . .nhưng
(biểu thị quan hệ tương phản)
và
của
hoặc
Tuy ...
nhưng
nhưng
Vì ...
nên
Đặt câu với quan hệ từ hoặc cặp quan hệ dưới mỗi bông hoa.
Luyện từ và câu:
Quan hệ từ
Dặn dò:
Học thuộc phần ghi nhớ
Làm bài tập 3 vào VBT
Chuẩn bị bài sau: MRVT:
Bảo vệ môi trường