Tuần 11. Đại từ xưng hô

Kiểm tra bài cũ
Thế nào là đại từ ?
1. Trong số các từ xưng hô được in đậm dưới đây, những từ nào chỉ người nói? Những từ nào chỉ người nghe? Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới?
Ngày xưa có cô Hơ Bia đẹp nhưng rất lười, lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm, Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung. Thấy vậy, cơm hỏi:
-Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ?
Hơ Bia giận dữ:
Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
Nghe nói vậy, thóc gạo tức lắm. Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng. Theo Truyện cổ ê - đê
I. Phần nhận xét
chúng tôi
Ta
Chị
chị
chúng
- Những từ chỉ người nói là:
- Những từ chỉ người nghe là:
- Những từ chỉ người hay vật được nhắc đến là:
các ngươi
,
,
2. Theo em, cách xưng hô của mỗi nhân vật ở đoạn văn trên thể hiện thái độ của người nói như thế nào ?
tön troång, lõch sûå vúái ngûúâi àöëi thoaåi
kiïu cùng, thö löî, coi thûúâng ngûúâi àöëi thoaåi
3.Tìm những từ em vẫn dùng để xưng hô:
em, con

thầy, cô

bố, ba, cha, tía,...
mẹ, má, bầm, u ...

con

anh, chị

em

anh, chị

em

bạn, cậu,
đằng ấy...

tôi, tớ, mình...

Ghi nhớ
1. Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp: tôi, chúng tôi ; mày, chúng mày ; nó, chúng nó , ...

2. Bên cạnh các từ nói trên, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính: ông, bà, anh, chị, em, cháu, thầy, bạn,...

3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới.
1. Tìm các đại từ xưng hô và nhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng mỗi đại từ trong đoạn văn sau:
III - Luyện tập
Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùa đang cố sức tập chạy. Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai:
- Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy à !
Rùa đáp:
- Anh đừng giễu tôi ! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn !
Thỏ ngạc nhiên :
- Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao ? Ta chấp chú em một nửa đường đó.
Theo La Phông-ten
Anh đừng giễu tôi! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn!

Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy à !

Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao? Ta chấp chú em một nửa đường đó.
Kiêu căng, coi thường rùa

Tự trọng, lịch sự với thỏ
2.Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp vào mỗi ô trống