Tuần 11. Đại từ xưng hô

Chúc các em học sinh
học tập tiến bộ
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
I. Nhận xét
Ng�y xua cú cụ Ho Bia d?p nhung r?t lu?i, l?i khụng bi?t yờu quý com g?o. M?t hụm, Ho Bia an com d? com d? vói lung tung. Th?y v?y, com h?i:
- Ch? d?p l� nh? com g?o, sao ch? khinh r? chỳng tụi th??
Ho Bia gi?n d?:
- Ta d?p l� do cụng cha cụng m?, ch? dõu nh? cỏc nguoi.
Nghe núi v?y, thúc g?o t?c l?m. Dờm khuya, chỳng r? nhau b? c? v�o r?ng.
Theo TRUY?N C? ấ-Dấ
1. Trong số các từ xưng hô được in đậm dưới đây, những từ nào chỉ người nói ? Những từ nào chỉ người nghe ? Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới ?
I. Nhận xét
Ng�y xua cú cụ Ho Bia d?p nhung r?t lu?i, l?i khụng bi?t yờu quý com g?o. M?t hụm, Ho Bia an com d? com d? vói lung tung. Th?y v?y, com h?i:
- Ch? d?p l� nh? com g?o, sao ch? khinh r? chỳng tụi th??
Ho Bia gi?n d?:
- Ta d?p l� do cụng cha cụng m?, ch? dõu nh? cỏc nguoi.
Nghe núi v?y, thúc g?o t?c l?m. Dờm khuya, chỳng r? nhau b? c? v�o r?ng.
Theo TRUY?N C? ấ-Dấ
1. Trong số các từ xưng hô được in đậm dưới đây, những từ nào chỉ người nói ? Những từ nào chỉ người nghe ? Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới ?
- Những từ chỉ người nói:
Trong số các từ xưng hô được in đậm:
- Những từ chỉ người nghe:
- Từ chỉ người hay vật được nhắc tới:
ĐẠI TỪ
XƯNG HÔ
chúng tôi, ta
chị, các ngươi
chúng
Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp: tôi, chúng tôi; mày, chúng mày; nó, chúng nó, …
CH: Thế nào là đại từ xưng hô?
2. Theo em, cách xưng hô của mỗi nhân vật ở đoạn văn trên thể hiện thái độ của người nói như thế nào?
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
I. Nhận xét
Ng�y xua cú cụ Ho Bia d?p nhung r?t lu?i, l?i khụng bi?t yờu quý com g?o. M?t hụm, Ho Bia an com d? com d? vói lung tung. Th?y v?y, com h?i:
- Ch? d?p l� nh? com g?o, sao ch? khinh r? chỳng tụi th??
Ho Bia gi?n d?:
- Ta d?p l� do cụng cha cụng m?, ch? dõu nh? cỏc nguoi.
Nghe núi v?y, thúc g?o t?c l?m. Dờm khuya, chỳng r? nhau b? c? v�o r?ng.
Theo TRUY?N C? ấ-Dấ
2. Theo em, cách xưng hô của mỗi nhân vật ở đoạn văn trên thể hiện thái độ của người nói như thế nào?
- Cách xưng hô của cơm (xưng là chúng tôi, gọi Hơ Bia là chị): tự trọng, lịch sự với người đối thoại.
- Cách xưng hô của Hơ Bia (xưng là ta, gọi cơm là các ngươi): kiêu căng, thô lỗ, coi thường người đối thoại.
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
I. Nhận xét
Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới.
3. Tìm những từ em vẫn dùng để xưng hô:
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
I. Nhận xét
- Với thầy cô.
- Với bố, mẹ.
- Với anh, chị, em.
- Với bạn bè.
3. Tìm những từ em vẫn dùng để xưng hô:
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
I. Nhận xét
- Với thầy cô
thầy, cô
- Với bố, mẹ
bố, ba, cha, tía,…,mẹ, má, mạ, u, bầm, …
em, con
con
- Với anh, chị, em
anh, chị (em)
em (anh, chị )
- Với bạn bè
bạn, cậu, đằng ấy, …
tôi, tớ, mình, …
Bên cạnh các từ nói trên, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính: ông, bà, anh, chị, em, cháu, thầy, bạn, …
CH: Trong giao tiếp, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người nào làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính ?
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
II. Ghi nhớ
1. Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp: tôi, chúng tôi; mày, chúng mày; nó, chúng nó, …
2.Bên cạnh các từ nói trên, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính: ông, bà, anh, chị, em, cháu, thầy, bạn, …
3.Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới.
* Lưu ý: Đại từ xưng hô gồm:
+ Đại từ chỉ ngôi thứ nhất (chỉ người nói): tôi, chúng tôi, ta, tớ, …
+ Đại từ chỉ ngôi thứ hai (chỉ người nghe): cậu, bạn, mày, chúng mày, …
+ Đại từ chỉ ngôi thứ ba (người, vật được nhắc tới): nó, chúng nó, …
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
III. Luyện tập
Bài 1: Tìm các đại từ xưng hô và nhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng mỗi đại từ trong đoạn văn sau:
Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùa đang cố sức tập
chạy. Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai:
- Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy à !
Rùa đáp:
- Anh đừng giễu tôi ! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn !
Thỏ ngạc nhiên :
- Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao? Ta chấp chú em một nửa
đường đó.
Theo LA PHÔNG-TEN
Thái độ, tình cảm:+ Thỏ xưng là ta, gọi rùa là chú em: kiêu căng, coi thường rùa.
+ Rùa xưng là tôi, gọi thỏ là anh: tự trọng, lịch sự với thỏ.
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
III. Luyện tập
Bài 2: Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp với mỗi ô trống:
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: “Kìa,
cái trụ chống trời.” ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép
dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. Tựa như một cái cầu
xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
cũng từng bay qua cái trụ đó. cao hơn tất cả những ống
khói, những trụ buồm, cột điện mà thường gặp. Đó là trụ điện cao
thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì
thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.

Theo VÕ QUẢNG
Thứ ba ngày 8 tháng 11 năm 2011
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ (Tr. 104)
Luyện từ và câu
III. Luyện tập
Bài 2: Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp với mỗi ô trống:
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: “Kìa,
cái trụ chống trời.” ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép
dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. tựa như một cái cầu
xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
cũng từng bay qua cái trụ đó. cao hơn tất cả những ống
khói, những trụ buồm, cột điện mà thường gặp. Đó là trụ
điện cao thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì
thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
Theo VÕ QUẢNG
1
2
3
4
5
6
Tôi
Tôi
Nó
Tôi
Nó
chúng ta
CH: Thế nào là đại từ xưng hô?
Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp: tôi, chúng tôi; mày, chúng mày; nó, chúng nó, …
CH: Trong giao tiếp, khi xưng hô chúng ta cần chú ý điều gì?
Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới.
Củng cố
Học thuộc phần Ghi nhớ (sgk, 105)
Chuẩn bị bài sau: Quan hệ từ
Dặn dò
KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ GIÁO YÊU NGHỀ, MẾN TRẺ
Chúc các em HS học giỏi, chăm ngoan.