Tuần 11. Đại từ xưng hô

KIỂM TRA BÀI CŨ
Đặt câu văn có sử dụng đại từ, gạch chân dưới đại từ đó.
.
Bài 1:
Trong các từ xưng hô được dùng dưới đây, những từ nào chỉ người nói? Những từ nào chỉ người nghe? Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới?
Hoạt động nhóm đôi
Ngày xưa có cô Hơ Bia đẹp nhưng rất lười, lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm, Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung. Thấy vậy, cơm hỏi:
Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế?
Hơ Bia giận dữ:
Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
Nghe nói vậy , thóc gạo tức lắm. Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng.
( Theo truyện cổ Ê - đê)
CƠM
THÓC GẠO
Nghe nói vậy, thóc gạo tức lắm. Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng.
HƠ BIA
Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế?
Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
chúng
các ngươi
chúng tôi
chị
Chị
chúng
các ngươi
chúng tôi
chị
Chị
Ta
1. Những từ nào chỉ người nói?
2. Những từ nào chỉ người nghe?
3. Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới?
Qua cách xưng hô đối đáp
giữa Cơm, Gạo, Hơ Bia,
em hãy cho biết:
CƠM
THÓC GẠO
Nghe nói vậy, thóc gạo tức lắm. Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng.
HƠ BIA
Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế?
Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
chúng
các ngươi
chúng tôi
chị
Chị
*Từ chỉ người hay vật được nhắc tới:
*Từ chỉ người nghe:
*Từ chỉ người nói:
Thế nào là đại từ xưng hô ?
Chúng tôi, ta
Chị, các ngươi
Chúng
Bài 2: Theo em, cách xưng hô của mỗi nhân vật ở đoạn văn trên thể hiện thái độ của người nói như thế nào?
Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế?
Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
Bài 2:
Thể hiện sự lịch sự, tôn trọng Hơ Bia
Thể hiện sự kiêu căng, thô lỗ, coi thường cơm gạo.
Bài 3: Tìm những từ em vẫn dùng để xưng hô:
- Với thầy, cô.
- Với bố, mẹ.
- Với anh, chị, em.
- Với bạn bè
1. Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp: tôi, chúng tôi; mày, chúng mày; nó, chúng nó…
2. Bên cạnh các từ nói trên, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính: ông, bà, anh, chị, em, cháu, thầy, bạn…
3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới.
Ghi nhớ
Bài tập1: Tìm các đại từ xưng hô và nhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng mỗi đại từ trong đoạn văn sau:
Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùa đang cố sức tập chạy. Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai:
-Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy à!
Rùa đáp:
-Anh đừng giễu tôi! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn!
Thỏ ngạc nhiên:
-Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao? Ta chấp chú em một nửa đường đó.
Theo La Phông -ten
- Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy à !

- Anh đừng giễu tôi! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn!

- Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao?Ta chấp chú em một nửa đường đó.
Kiêu căng, coi thường rùa
Tôn trọng, lịch sự với thỏ
Bài 2: Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp vào mỗi ô trống:
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: : “Kìa,cái trụ chống trời”. ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- cũng từng bay qua cái trụ đó. cao hơn tất cả những ống khói, trụ buồm, cột điện mà thường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
Võ Quảng








Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: : “Kìa,cái trụ chống trời”. ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- cũng từng bay qua cái trụ đó. cao hơn tất cả những ống khói, trụ buồm, cột điện mà thường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
Võ Quảng











Đoạn văn có những nhân vật nào?
Nội dung đoạn văn là gì?
Bài 2:
Bồ Chao
Tu Hú
Bồ Các và các bạn
Bài tập 2: Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp vào mỗi ô trống:
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
Và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: : “Kìa,cái trụ chống trời”. ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- cũng từng bay qua cái trụ đó. cao hơn tất cả những ống khói, trụ buồm, cột điện mà thường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
Võ Quảng








Bài 2: Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp vào mỗi ô trống:
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
Tôi và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: : “Kìa,cái trụ chống trời”. Tôi ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. Nó tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- Tôi cũng từng bay qua cái trụ đó. Nó cao hơn tất cả những ống khói, trụ buồm, cột điện mà chúng ta thường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
Võ Quảng


TRÒ CHƠI “MÈO MI MI UỐNG SỮA”
Chúng tôi chỉ thích uống những bát sữa có đại từ xưng hô.
anh
tớ
chúng ta
tôi
với
nhưng
nó
chúng tôi
mình
chúng tớ
họ
và
nên
con
dũng cảm
trò chơi