Tuần 11. Đại từ xưng hô

Trường TH Giồng Găng
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GiỜ
Lớp 5A
GV: Nguyễn Thị Tuyết Hương
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài cũ:
2. Tìm đại từ được dùng trong đoạn thơ sau ?
Tớ là chiếc xe lu
Người tớ to ù ù
Con đường nào mới đắp
Tớ lăn bằng tăm tắp
1. Đại từ là gì ?
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014
Luyện từ và câu
Sau khi qua Đèo Gió
Ta lại vượt Đèo Giàng
Lại vượt đèo Cao Bắc
Thì ta tới Cao Bằng
Đại từ xưng hô
I - Nhận xét:
Trong số các từ xưng hô được in đậm dưới đây, những từ nào chỉ người nói ?
Những từ nào chỉ người nghe ? Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới ?
Ngày xưa có cô Hơ Bia đẹp nhưng rất lười, lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm, Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung. Thấy vậy, cơm hỏi :
- Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ?
Hơ Bia giận dữ :
- Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
Nghe nói vậy, thóc gạo tức giận lắm. Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng.
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014
Luyện từ và câu
I - Nhận xét:
- Những từ chỉ người nói:
chúng tôi, ta
- Những từ chỉ người nghe:
chị, các ngươi
- Những từ chỉ người hay vật được nhắc tới:
chúng
Ngày xưa có cô Hơ Bia đẹp nhưng rất lười lại không biết yêu
quý cơm gạo. Một hôm Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung.
Thấy vậy cơm hỏi:
- Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế?
Hơ Bia giận dữ:
- Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
Nghe nói vậy thóc gạo tức lắm. Đêm khuya chúng rủ nhau bỏ
cả vào rừng.
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014
Đại từ xưng hô
Luyện từ và câu
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014
Luyện từ và câu
Đại từ xưng hô
2. Theo em, cách xưng hô của mỗi nhân vật ở đoạn văn trên thể hiện thái độ của người nói như thế nào ?
* Cơm tự xưng là chúng tôi và gọi Hơ Bia là chị
* Hơ Bia tự xưng ta, gọi cơm là các ngươi
thể hiện thái độ lịch sự, tôn trọng.
thể hiện thái độ kiêu căng, thô lỗ, coi thường người nói chuyện với mình.
- Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ?
- Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
Luyện từ và câu
Đại từ xưng hô
3. Tìm những từ em vẫn dùng để xưng hô :
- Với thầy, cô :
- Với bố, mẹ :
- Với anh, chị, em :
- Với bạn bè :
em, con
con
em, anh ( chị )
tôi, tớ, mình, …
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014
Đại từ xưng hô
II- Ghi nhớ :
Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp : tôi, chúng tôi; mày, chúng mày; nó, chúng nó,…
2. Bên cạnh các từ nói trên, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính : ông, bà, anh, chị, em, cháu, thầy, bạn, …
3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới .
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014
Luyện từ và câu
III. Bài tập :


Đại từ xưng hô
1. Tìm các đại từ xưng hô và nhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng mỗi đại từ trong đoạn văn sau :
Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùa đang cố sức tập chạy. Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai :
- Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy à !
Rùa đáp :
- Anh đừng giễu tôi ! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn !
Thỏ ngạc nhiên :
- Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao ? Ta chấp chú em một nửa đường đó .
Thảo luận
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014
Luyện từ và câu
III. Bài tập :
Đại từ xưng hô
1. Tìm các đại từ xưng hô và nhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng mỗi đại từ trong đoạn văn sau :
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014
- Các đại từ xưng hô:
anh, tôi, ta, chú em,
- Thỏ xưng là ta, gọi Rùa là chú em.
- Rùa xưng là tôi, gọi Thỏ là anh.
Luyện từ và câu
Thái độ: Tôn trọng, lịch sự với Thỏ.
Thái độ: Kiêu căng, coi thường Rùa.
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
-... và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: "Kìa, cái trụ trống trời".. ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh....... tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
-.. cũng từng bay qua cái trụ đó. ... cao hơn tất cả những ống khói, những trụ buồm, cột điện mà ...... thhường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
Tôi
Tôi
Tôi
Nó
Nó
chúng ta
Bài 2: Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp với mỗi ô trống :
III. Bài tập :
CỦNG CỐ - DẶN DÒ
Luyện từ và câu
* Đại từ xưng hô là gì ?
Đại từ xưng hô
Thứ ba ngày 28 tháng 10 năm 2014