Tuần 11. Đại từ xưng hô

LUYỆN TỪ VÀ CÂU
ĐẠI TỪ XƯNG HÔ
Cái cò, cái vạc, cái nông,
Sao mày giẫm lúa nhà ông, hỡi cò ?
1. Thế nào là đại từ ?
2. Tìm đại từ trong 2 câu ca dao sau:
Luyện từ và câu
Kiểm tra bài cũ
I - Nhận xét:
Trong số các từ xưng hô được in đậm dưới đây, những từ nào chỉ người nói ?
Những từ nào chỉ người nghe ? Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới ?
Đại từ xưng hô
Luyện từ và câu
- Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ?
- Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
Nghe nói vậy, thóc gạo tức lắm. Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng.
* Những từ nào chỉ người nói ?
* Những từ nào chỉ người nghe ?
* Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới ?
Chúng tôi, ta
Chị, các ngươi
Chúng
Là đại từ xưng hô
Đại từ xưng hô
Luyện từ và câu
Đại từ xưng hô
Luyện từ và câu
2. Theo em, cách xưng hô của mỗi nhân vật ở đoạn văn trên thể hiện thái độ của người nói như thế nào ?
- Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ?
- Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
- Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ?
- Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi.
- Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ?
Cách xưng hô của Cơm (xưng là chúng tôi, gọi Hơ Bia là chị) thể hiện sự tôn trọng, lịch sự với người đối thoại.
Cách xưng hô của Hơ Bia (xưng là Ta, gọi Cơm là các ngươi) thể hiện sự kiêu căng, thô lỗ, coi thường người đối thoại.
3. Tìm những từ em vẫn dùng để xưng hô:
Với thầy,cô
Với bố,mẹ
Với anh,chị
Với bạn bè
* Với em
Đối tượng
Gọi
Tự xưng
xưng là em, con
xưng là con
xưng là em
xưng là tôi, tớ,
mình, …
xưng là anh (chị)
thầy, cô
bố, ba, cha, thầy, …
mẹ, má, u, bầm, …
anh, chị
bạn, cậu, đằng ấy, …
em
- Thế nào là đại từ xưng hô ?
Đại từ xưng hô
Luyện từ và câu
- Khi xưng hô cần thể hiện thái độ như thế nào ?
II. Ghi nhớ
1. Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự
chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp: tôi, chúng
tôi; mày, chúng mày; nó, chúng nó,...
2. Bên cạnh các từ nói trên, người Việt Nam còn
dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô
để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính: ông, bà,
anh, chị, em, cháu, thầy, bạn,…
3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể
hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe
và người được nhắc tới.

1. Tìm các đại từ xưng hô và nhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng mỗi đại từ trong đoạn văn sau:
Thảo luận nhóm đôi, trong 3 phút
Đại từ xưng hô
Luyện từ và câu
III. Luyện tập
- Rùa xưng là
Gọi thỏ là
Thái độ của rùa:
- Rùa xưng là tôi,
Gọi thỏ là
Thái độ của rùa:
- Rùa xưng là tôi,
Gọi thỏ là anh.
Thái độ của rùa:
- Rùa xưng là tôi,
Gọi thỏ là anh.
Thái độ của rùa: Tự trọng, lịch sự với thỏ.
- Thỏ xưng là
Gọi rùa là
Thái độ của thỏ:
- Thỏ xưng là ta,
Gọi rùa là
Thái độ của thỏ:
- Thỏ xưng là ta,
Gọi rùa là chú em.
Thái độ của thỏ:
- Thỏ xưng là ta,
Gọi rùa là chú em.
Thái độ của thỏ: Kiêu căng, coi thường rùa.
2. Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp với mỗi ô trống:
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
- và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: “Kìa, cái trụ chống trời.” ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- cũng từng bay qua cái trụ đó. cao hơn tất cả những ống khói, những trụ buồm, cột điện mà thường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
Bài 2: Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp với mỗi ô trống:
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
- và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi: “Kìa, cái trụ chống trời.” ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- cũng từng bay qua cái trụ đó. cao hơn tất cả những ống khói, những trụ buồm, cột điện mà thường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
Tôi
Tôi
Nó
Tôi
Nó
Chúng ta
Sắm vai
Thầy và trò
Sắm vai
Cô và trò
Thế nào là đại từ xưng hô ?
Đại từ xưng hô
Luyện từ và câu
Khi xưng hô cần tỏ thái độ như thế nào ?
Chúc các em chăm ngoan, học tốt !