Tổng kết ngữ văn 9

TT
Tên tác phẩm
Thể loại
Ý nghĩa nhan đề
Chủ đề
Nội dung, nghệ thuật

1
Đồng Chí
Thể thơ tự do
- Đó là tên một tình cảm mới, đặc biệt xuất hiện và phổ biến trong những năm cách mạng và kháng chiến.
- Đó là cách xưng hô phổ biến của những người lính, công nhân, cán bộ từ sau Cách mạng.
- Đó là biểu tượng của tình cảm cách mạng, của con người cách mạng trong thời đại mới.

Người lính và tình yêu đất nước và tinh thần cách mạng.
Sgk

2
Bài thơ về tiểu đội xe không kính

- Bài thơ có một nhan đề khá dài, độc đáo mới lạ của nó. Nhan đề bài thơ đã làm nổi bật rõ hình ảnh của toàn bài: Những chiếc xe không kính. Hình ảnh này là một phát hiện thú vị của tác giả, thể hiện sự gắn bó và am hiểu hiện thực đời sống chiến tranh trên tuyến đường Trường Sơn.
- Nhan đề giúp cho người đọc thấy rõ hơn cách nhìn cách khai thác hiện thực của tác giả: Không phải chỉ viết về những chiếc xe không kính hay là hiện thực khốc liệt của cuộc chiến tranh mà chủ yếu muốn nói về chất thơ của hiện thực ấy, chất thơ của tuổi trẻ hiên ngang, dũng cảm, trẻ trung, vượt lên thiếu thốn gian khổ, hiểm nguy của chiến tranh.

Người lính và tình yêu đất nước, tinh thần cách mạng.
Nghệ Thuật: Nhiều chất hiện thực, nhiều câu văn xuôi tạo sự phóng khoáng, ngang tàng, nhịp thơ sôi nổi trẻ trung tràn đầy sức sống.
Thu hút người đọc ở vẻ khác lạ độc đáo. Đó là chất thơ của hiện thực chiến tranh.
Nội dung : sgk

3
Đoàn thuyền đánh cá


Cảm hứng về lao động mới.

Nghệ thuật :Bài thơ được viết trong không khí phơi phới, phấn khởi của những con người lao động với bút pháp lãng mạn, khí thế tưng bừng của cuộc sống mới tạo cho bài thơ một vẻ đẹp hoành tráng mơ mộng.
Nội dung : sgk

4
Bếp Lửa
Thơ 8 chữ
Bài thơ Bếp Lửa gợi lại kỉ niệm đầy xúc động về người bà và tình bà cháu, đồng thời thể hiện lòng kính yêu trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà và cũng là đối với gia đình, quê hương, đất nước
Tình cảm gia đình hoà quyện với tình yêu đất nước.
Nội dung : Những hồi tưởng về bà và tình bà cháu. Những suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa. Niềm thương nhớ của cháu.
Nghệ thuật: sgk

5
Ánh trăng
Thơ 5 chữ
Ánh trăng của Nguyễn Duy là hình ảnh đẹp của thiên nhiên với tất cả những gì là thi vị, gần gũi, hồn nhiên, tươi mát. Đó là vầng trăng của “hồi nhỏ sống với đồng”, Ánh trăng gắn với tuổi ấu thơ của tác giả. Vầng trăng ấy hồn nhiên như cuộc sống, như đất trời.
Nhan đề “Ánh trăng” còn thực sự sâu sắc, ý nghĩa bởi vầng trăng ấy còn là biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình - kí ức gắn với cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước cam go mà hào hùng.
Vầng trăng mang chiều sâu tư tưởng , là lời nhắc nhở thái độ sống " uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thủy chung cùng quá khứ.

Suy nghẫm về cuộc đời,
Nghệ thuật: Cảm xúc của tác giả trong bài thơ được thể hiện qua một câu chuyện riêng, bằng sự kết hợp hài hoà giữa tự sự và trữ tình.
Giọng điệu tâm tình, nhịp thơ khi thì trôi chảy tự nhiên, nhịp nhàng theo lời kể, khi thì thầm lặng suy tư.
Ngôn ngữ thơ giàu sức gợi cảm.
Nội dung: Hình ảnh vầng trănglà hình ảnh của thiên nhiên là người bạn tri kỷ.
Vầng trăng có ý nghĩa biểu tượng cho quá khứ tình nghĩa, vẻ đẹp bình dị và vĩnh hằng của đời sống.
Vầng trăng mang chiều sâu tư tưởng , là lời nhắc nhở thái độ sống " uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thủy chung cùng quá khứ.


6
Làng

Truyện đã khai thác một tình cảm bao trùm, phổ biến của người nông dân Việt Nam thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp: Tình yêu làng quê gắn liền với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến
Lòng yêu nước của người nông dân.
Sgk

7
Lặng lẽ Sa Pa

Sgk
Khẳngđịnh vẻ đẹp của con người laođộng và ‎ý nghĩa của những công việc thầm lặng. Niềm hạnh phúc của con người trong lao động có ích.



8
Chiếc lược ngà

Chiếc lược ngà là vật kỉ niệm của người cha dành tặng cho con trước lúc hy sinh. Với ông Sáu, chiếc lược ngà như phần nào gỡ mối tâm trạng