TOAN TAP BDHSG 8

PHÒNG GIÁO DỤC THị Xã PHú THọ
TRƯỜNG THCS Văn Lung

((
(

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


ĐỀ TÀI : DẠY TỐT BÀI TẬP DI TRUYỀN TRONG
CHƯƠNG TRÌNH SINH HỌC 9















Họ và tên : Vũ Mạnh Cường
Tổ : KHTN
Tháng 9 năm 2010



Tên đề tài : Dạy tốt bài tập di truyền
trong chương trình Sinh hoc 9 .

I.Đặt vấn đề : Giải Bài tập di truyền (BTDT) ở chương trình Sinh học 9 nhằm củng cố , khắc sâu và mở rộng nhận thức của học sinh về các qui luật di truyền (DT) của Menđen . Giúp các em hiểu sâu sắc , nắm vững những qui luật , biết vận dụng lí thuyết về các thí nghiệm của Menđen để giải BTDT. Thông qua việc giải bài tập này , các em vận dụng kiến thức Sinh học về viết các sơ đồ lai , xác định kiểu gen (KG) , kiểu hình (KH) của các cá thể một cách chính xác , những kiến thức này cũng là tiền đề để các em bước dài hơn trên con đường tri thức về Sinh học ở cấp phổ thông TH . Với mục tiêu , vai trò quan trọng như vậy mà ở chương trình Sinh học 9 chỉ gói gọn trong chương I “ Các thí nghiệm Menđen “ với 1 tiết giải BTDT . Tôi thiết nghĩ với khoảng thời gian như vậy không đáp ứng được khát vọng học hỏi của học sinh và đó cũng chính là là những trăn trở của GV dạy môn Sinh học 9 chúng tôi , chính vì vậy tôi đã thực hiện và viết đề tài “ Dạy tốt kiến thức giải Bài tập di truyền trong chương trình Sinh học 9 “
II. Nội dung và phương pháp :
1. Những yêu cầu khi thực hiện việc dạy tốt kiến thức giải BTDT ở học sinh lớp 9 :
Để học sinh học tốt việc giải BTDT Sinh học 9 tôi thấy cần có những yêu cầu sau :
- Mục tiêu hướng vào việc củng cố các qui luật của Menđen , phát triển khả năng tư duy của học sinh về toán DT , đáp ứng những khát vọng khám phá của học sinh vì vậy phải tạo ở các em nguồn cảm hứng giải BTDT thì mới thực hiện được đề tài này .
- Các dạng toán giao cho học sinh phải từ dễ đến khó , đa dạng về loại hình trắc nghiệm khách quan , tự luận . Từ KG, KH của P xác định KG , KH của đời con hay ngược lại từ số lượng , tỉ lệ của đời con xa’c định KG, KH của P .
- Giao bài tập cho các em giải dựa vào kiến thức cách giải toán ở tiết 7 SGK mà Gv đã hướng dẫn cho học sinh .
. 2 Phương pháp hướng dẫn học sinh giải bài tập :
Ở mỗi dạng toán như vậy tôi hướng dẫn và cho các em ghi cách giải ở tiết 7 “ giải BTDT “ trong chương trình học chính khóa . Sau đó tôi ra các dạng đề để các em tự giải . Đề đủ dạng từ dễ đến khó , nếu là đề trắc nghiệm chọn đáp án thì sau đó tôi cho các em viết sơ đồ lai kiểm chứng . Tôi phô tô cho mỗi nhóm 1 tờ đề bài hoặc ghi đề lên bảng phụ , ở bảng tin ... Các em nhận được đề tự giải hoặc hợp tác với nhau cùng giải theo nhóm, tổ ... vào các thời gian thích hợp . Thắc mắc của các em được giải thích trong 3 phút đầu mỗi tiết học , hoặc 5 phút chuyển tiết hoặc buổi trái buổi tức khi nào các em và GV có thời gian rỗi sẽ giải thích cho các em , Cán sự bộ môn Sinh học giúp GV theo dõi đánh giá tình hình giải bài tập của các em . Lượng kiến thức này sẽ kiểm tra ở bài kiểm tra 5 phút hoặc đan xen vào bài kiểm tra 15 phút , 1 tiết trong chương trình học . Cụ thể tôi đã giao cho các em những bài tập như sau :
A. Lai 1 cặp tính trạng :
Kiến thức này được tổng hợp từ qui luật phân li của Men đen, cụ thể như : “ Lai hai cơ thể bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thuần chủng thì F1 đồng tính , F2 phân li theo tỉ lệ 3 trội : 1 lặn “
Trước tiên tôi giao cho các em dạng toán thuận
Dạng toán thuận :
Biết KH của P suy ra tỉ lệ hiểu gen , kiểu hình ở F1 , F2. Mục tiêu của tôi là tất cả những học sinh đã học sinh học 9 phải biết viết sơ đồ lai . Dạng bài tập này cách giải như sau :
Bước 1 : Qui ước gen
Bước 2 : Xác định KG của P
Bước 3 : Viết sơ đồ lai
Ví dụ : Ở đậu Hà Lan , thân cao là tính trạng trội hoàn toàn so với thân thấp
Hãy xác định kết quả con lai