Tiết 53 (Tác dụng của từ trường . . .)

Trường trung học cơ sở Vân Hồ
Vật lý lớp 9
Tiết 53
Tác dụng của từ trường
lên dây dẫn có dòng điện
Giáo viên : Nguyễn Văn Tám
Thí nghiệm ơcxtet cho biết dòng điện tác dụng lên nam châm.
Vậy nam châm có tác dụng lên dây dẫn có dòng điện đi qua không ?
+
S
N
Thí nghiệm 1
A
B
Hiện tượng gì sẽ xảy ra khi đóng mạch điện ?
+
Dây dẫn AB chuyển động sang trái ( bị lực từ tác dụng )
Thí nghiệm 1
Có phải từ trường
luôn luôn tác dụng lực lên dây dẫn có dòng điện đặt trong nó không ?
Dây dẫn AB đặt song song với đường cảm ứng từ
Thí nghiệm 2
Dây dẫn không bị lực từ tác dụng
A
B
Thí nghiệm 2
Dây dẫn AB đặt song song với đường cảm ứng từ
Hãy so sánh 2 thí nghiệm và rút ra kết luận ?
- Dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường
- Dây dẫn không song song với đường cảm ứng từ
Điều kiện có lực từ tác dụng
Trong các cách phát biểu sau, cách nào đúng, cách nào sai ?
1 / Dây dẫn đặt trong từ trường và không . song song với các đường cảm ứng từ thì . . có lực từ tác dụng.
2 / Dây dẫn có dòng điện đặt trong từ . . .. .. . trường thì có lực từ tác dụng.
3 / Dây dẫn có dòng điện đặt trong từ ..... . . trường và không song song với đường . . . cảm ứng từ thì có lực từ tác dụng.
Thí nghiệm 1
Dây dẫn không bị lực từ tác dụng
A
B
Thí nghiệm 2
Dây dẫn AB đặt song song với đường cảm ứng từ
Hiện tượng gì xảy ra nếu

đổi chiều của dòng điện
đi qua dây dẫn ?
Dây dẫn có dòng điện chuyển động sang trái
Hiện tượng xảy ra khi đổi chiều dòng điện
Dây dẫn có dòng điện chuyển động sang phải
Hiện tượng xảy ra khi đổi chiều dòng điện
Hiện tượng gì xảy ra nếu
đổi chiều của cực từ
nam châm ?
Dây dẫn có dòng điện chuyển động sang trái
Hiện tượng xảy ra khi đổi chiều cực từ
A
B
Hiện tượng xảy ra khi đổi chiều cực từ
Dây dẫn có dòng điện chuyển động sang phải
Nhận xét
Chiều của lực từ phụ thuộc vào chiều của dòng điện và chiều của đường cảm ứng từ
Quy tắc bàn tay trái
Đặt bàn tay trái
Hứng các đường cảm ứng từ ( đường cảm ứng từ đi vào lòng bàn tay và đi ra ở lưng bàn tay )
Chiều từ cổ tay đến ngón tay theo chiều dòng điện
Thì ngón cái choãi ra 900 chỉ chiều lực từ tác dụng lên dây dẫn
Luyện tập
Bài 1 : Hãy xác định chiều của lực từ tác dụng vào dây dẫn trong trường hợp sau
S
N
Chú ý
Trong quy tắc bàn tay trái có 3 yếu tố
- Chiều dòng điện
- Chiều đường cảm ứng
- Chiều lực từ
biết 2 yếu tố thì tìm được yếu tố thứ 3
Bài tập 2
Luyện tập
Hãy xác định chiều của đường cảm ứng từ
Hãy xác định chiều của dòng điện chạy qua đoạn dây AB
Bài tập 3
Hướng dẫn học ở nhà
- Nêu điều kiện để có lực tác dụng lên dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường
- Quy tắc bàn tay trái
Hướng dẫn bài tập
1 / Hãy xác định chiều của lực từ tác dụng vào dây dẫn trong trường hợp sau
2 / Bài tập số 4 ( trang 119)
A
B
C
D
S
N
3 / Cho 1 electron bay trong từ trường theo hướng từ A đến B . Hãy vẽ quỹ đạo chuyển động thực tế của nó ?
Xin chân thành cảm ơn đòng chí chuyên viên phòng GD- ĐT chỉ đạo ứng dụng tin học vào giảng dạy , BGH nhà trường và các đồng chí trong tổ chuyên môn đã ủng hộ và giúp đỡ tôi trong việc chuẩn bị và thể hiện chuyên đề.
Cảm ơn các em học sinh lớp 9G đã giúp cô hoàn thành nhiệm vụ.