Tiết 42 43 CTĐP AN GIANG: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP
Ngữ Văn 9
Phòng GD&ĐT huyện Thoại Sơn
Trường THCS TT Phú Hòa
Giới thiệu nhà văn An Giang
Tiết 42 - 43: CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG:
NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO, CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP VĂN BẢN : ÔNG CÁ HÔ
1. Tác giả:
I. TÌM HIỂU CHUNG:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
a. Cuộc đời:
Lê Văn Thảo (1/10/1939 - 21/10/2016), tên thật là Dương Ngọc Huy. Quê ở TP Long Xuyên, tỉnh An Giang.
Trình bày những hiểu biết của em về nhà văn Lê Văn Thảo
- Lê Văn Thảo tên thật là Dương Ngọc Huy, sinh năm 1939.
- Gia đình có truyền thống cách mạng.
- Năm 1962, ông thoát li vào chiến khu, là một trong những gương mặt điển hình của thế hệ sinh viên Sài Gòn vào chiến khu tham gia kháng chiến.
- Sau ngày miền Nam giải phóng, ông về Sài Gòn công tác ở Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh. Từng giữ chức vụ Phó Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh. Năm 2012, ông được nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học.
- Ông mất ngày 21 tháng 10 năm 2016.
CUỘC ĐỜI NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
1. Tác giả:
I. TÌM HIỂU CHUNG:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
a. Cuộc đời:
b. Sự nghiệp sáng tác:
- Sự nghiệp sáng tác chia làm 2 giai đoạn:
+ Trước năm 1975: đề tài chủ yếu là viết về nông thôn và chiến tranh du kích.
+ Sau năm 1975: đề tài chủ yếu là viết về vùng ĐBSCL.
Cho biết sự nghiệp sáng tác của nhà văn Lê Văn Thảo?
- Tác phẩm chính: (tài liệu)
- Giải thưởng văn học: (tài liệu)
Kể tên các tác phẩm chính của ông?
Kể tên các giải thưởng văn học mà ông đã được nhận.
Sáng tác của ông chia thành 2 giai đoạn:
- Trước năm 1975: đề tài chủ yếu là viết về nông thôn và chiến tranh du kích, tiêu biểu là các tác phẩm: Ngoài mặt trận, Đêm hành quân,…
- Sau năm 1975: đề tài chủ yếu là viết về vùng Đồng bằng Sông Cửu Long, tiêu biểu là các tác phẩm: Ông cá hô, Một ngày và một đời, Cơn giông, Sóng nước Vàm Nao,…
SỰ NGHIỆP SÁNG TÁC
* Tác phẩm chính:
- Tập truyện ngắn: Ngoài mặt trận (1969), Đêm Tháp Mười (1972), Chuyện xã tôi (1976), Bên lở bên bồi (1977), Cửa sổ màu xanh (1980), Buổi chiều và sáng hôm sau (1983), Chuyện nhỏ tình yêu (1992), Ông cá hô (1995), Con mèo (1999), Truyện ngắn chọn lọc (2013),…
- Tiểu thuyết: Con đường xuyên rừng (1995), Một ngày và một đời (1997), Cơn giông (2002), Sóng nước Vàm Nao (2007), Những năm tháng nhọc nhằn (2012),…
* Giải thưởng văn học:
- Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1998 và 2003.
- Giải thưởng Văn học Đông Nam Á năm 2006 với tiểu thuyết Cơn giông.
- Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2007.
- Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật năm 2012.
1. Tác giả:
I. TÌM HIỂU CHUNG:
2. Tác phẩm:
Tác phẩm Ông cá hô thuộc thể loại gì?
- Thể loại: truyện ngắn.
Truyện được sáng tác năm nào? Viết về đề tài gì?
- Viết năm 1995, về đề tài người nông dân đồng bằng sông Cửu Long.
Truyện ngắn Ông cá hô được chuyển thành phim năm nào?
- Truyện được chuyển thể thành phim năm 1998.
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
Hướng dẫn đọc: Đọc giọng to, rõ ràng, mạch lạc
Hãy tóm tắt truyện ngắn ÔNG CÁ HÔ?
1. Không gian và thời gian nghệ thuật của truyện:
Câu chuyện xảy ra ở đâu?
- Không gian: Cồn Te (cồn Phó Ba) và một góc trung tâm chợ thị xã Long Xuyên.
Xác định thời gan nghệ thuật của truyện.
- Thời gian: trước 30/4/1975.
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
Vì sao có tên gọi là Cồn Te?
Nơi ngày xưa dân chài quần tụ về đây làm nghề đánh bắt cá ? cồn Te.
- Gánh hát của kép Hoàng Dương và cô đào Hồng Điệp một hôm ghé lại cồn Te - một cù lao nhỏ giữa sông Hậu.
- Sau khi diễn xong ở đây, gánh hát tuyên bố rã gánh, ai đi đường nấy.
- Kép Hoàng Dương và cô đào Hồng Điệp ở lại cồn.
- Chú Sáu Dương chuyển nghề bắt cá hô.
- Và cứ thế chú Sáu Dương hằng ngày bắt cá và luôn theo dõi tin tức về cô Hồng Điệp, khi hay cô có chuyện chú liền ra tay bảo vệ và chung thủy với tình cảm dành cho cô đào đến cuối đời.
TÓM TẮT VĂN BẢN ÔNG CÁ HÔ
Cồn Phó Ba
Long Xuyên
Phà Ô Môi
Cồn Phó Ba
Cồn Phó Ba
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Không gian và thời gian nghệ thuật của truyện:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
2. Tình huống truyện và ý nghĩa của việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô:
a. Tình huống truyện:
Nhân vật chính của truyện ngắn này là ai?
Tình huống nào đã đưa kép Hoàng Dương trở thành Ông cá hô?
Đoàn hát rã gánh, mỗi người một nơi tìm kế sinh nhai. Riêng có hai người ở lại là kép Hoàng Dương và đào Hồng Điệp vẫn ở lại Cồn Te. Kép Hoàng Dương bắt đầu nghề thả lưới bắt cá hô - gắn chặt đời mình với mảnh đất này.
- Đoàn hát rã gánh.
- Hai người ở lại cồn Te là Kép Hoàng Dương và đào Hồng Điệp.
- Kép Hoàng Dương bắt đầu nghề thả lưới bắt cá hô - gắn chặt đời mình với mảnh đất này.
b. Ý nghĩa của việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô:
Việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô có ý nghĩa gì đối với chú Sáu Dương?
Nghề kiếm sống, ước mơ đổi đời, hi vọng có tiền để ngõ lời với Hồng Điệp.
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Không gian và thời gian nghệ thuật của truyện:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
2. Tình huống truyện và ý nghĩa của việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô:
3. Hình tượng cá hô:
Hình tượng cá hô đầu truyện được miêu tả như thế nào?
- Cá hô được kể như một huyền thoại: Cá lớn như tấm ván ngựa, vảy bạc, hai mắt bằng cái chén, sáng rực.
Việc đánh bắt cá hô đối với chú Sáu Dương ra sao? Lấy ví dụ minh họa.
- Việc đánh bắt cá hô là cực kì khó, tưởng chừng như không thể thực hiện được nhưng chú Sáu Dương vẫn chinh phục được.
Việc chinh phục cá hô rất khó nhưng chú vẫn làm được. Vậy, theo em còn việc gì khó mà chú Sáu vẫn chưa làm được?
Cá hô được mệnh danh là loài cá vua ở sông nước miền Tây bởi vóc dáng khổng lồ, nặng trên 160 kg, thịt ngon và được ưa chuộng. Ngư dân nào đánh lưới trúng một con cá hô khoảng 100 kg là cầm chắc trong tay cả lượng vàng, bạn câu ngưỡng mộ .
Cá hô một loài cá có giá trị kinh tế rất cao. đặc biệt đây là loài cá có trong sách đỏ cần đươc bảo vệ
Cá hô nôi tiếng trên sông Mekong và chúng rất đắt tiền .. Đối với các ngư phủ

I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Không gian và thời gian nghệ thuật của truyện:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
2. Tình huống truyện và ý nghĩa của việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô:
3. Hình tượng cá hô:
4. Tính cách nhân vật chú Sáu Dương:
Qua việc chinh phục cá hô và quan tâm đến đào Hồng Điệp em rút ra tính cách gì ở chú sáu Dương?
- Có ý chí, quyết tâm thực hiện bằng được những điều đã đ?nh.
- Chung tình, sẵn sàng hi sinh bảo vệ người mình yêu.
Qua nhân vật chú Sáu Dương truyện khắc họa tính cách người dân Nam Bộ với với nhưong phẩm chất gì?
Tính cách người dân Nam Bộ: cần cù, chịu khó, giàu ý chí nghị lực, hiền lành nhưng rất khảng khoái,.
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Không gian và thời gian nghệ thuật của truyện:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
2. Tình huống truyện và ý nghĩa của việc chọn nghề thả lưới bắt cá hô:
3. Hình tượng cá hô:
4. Tính cách nhân vật chú Sáu Dương:
- Cốt truyện đơn giản.
- Lối kể chuyện tự nhiên theo diễn biến của tình tiết.
- Ngôn ngữ đặc chất Nam Bộ.
5. Nghệ thuật:
Nhận xét về cốt truyện, lối kể chuyện trong tác phẩm? Chuyện được kể theo ngôn ngữ của vùng nào?
Hãy thử đặt tên khác cho truyện?
- Cuộc tình ông cá hô.
- Ông cá hô - một chuyện tình.
- ...
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
III. TỔNG KẾT:
* Ghi nhớ (tài liệu / 106)
? Lê Văn Thảo là một trong những nhà văn tiêu biểu thành công về đề tài Nam Bộ.
? Truyện ngắn Ông cá hô của nhà văn Lê Văn Thảo đã tái hiện vùng đất cù lao Cồn Te và một góc trung tâm chợ Long Xuyên, với những cảnh vật, cuộc sống, con người của một thời xa xưa.
? Qua nhân vật chú Sáu Dương, truyện khắc họa được tính cách người dân Nam Bộ: cần cù chịu khó, giàu ý chí, nghị lực; hiền lành nhưng rất khảng khái chống áp bức; chung tình, sẵn sàng hi sinh vì người yêu, và luôn có niềm tin ở tương lai.
? Ngôn ngữ đặc chất Nam Bộ, cốt truyện đơn giản, lối kể chuyện thật tự nhiên theo diễn biến của câu chuyện.
1. Truyện Ông cá hô viết về đề tài gì và ở đâu?
A. Người nông dân ở đồng bằng sông Cửu Long.
B. Người nông dân ở đồng bằng sông Hồng.
C. Người nông dân ở sông MêKông.
D. Người nông dân ở đồng bằng sông Đà.
2. Nhân vật chú Sáu Dương trong văn bản Ông cá hô là người như thế nào?
A. Chung tình.
B. Có ước mơ thay đổi cuộc sống.
C. Có ý chí, nghị lực vượt khó.
D. Chung tình, có ý chí, nghị lực và quyết tâm trong công việc.
3. Qua văn bản Ông cá hô, em cảm nhận như thế nào về tính cách người dân Nam Bộ?
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
III. TỔNG KẾT:
IV. HDĐT: THẰNG CUNG
Hướng dẫn đọc: Đọc giọng to, rõ ràng, mạch lạc
Hãy tóm tắt truyện ngắn Thằng Cung
- Ngoại hình: Lưng cong, người ốm ròm, mặt đen xạm.dáng đi tất bật, lầm lũi. Quanh năm chỉ mặc một bộ đồ bà ba đen bạc phếch mạng vá cẩn thận.
1. Nhân vật Chú Cung:
Chú Cung có đặc điểm gì về ngoại hình?
Công việc chủ yếu của chú Cung là gì?
- Công việc: Đổi công gánh nước lấy bữa cơm thừa.
Chú Cung có tính cách như thế nào?
- Tính cách: hiền lành, ít nói, sống lương thiện.
TÓM TẮT VĂN BẢN THẰNG CUNG
- Nhân dịp về thăm nhà, nhân vật tôi hay tin chú Cung mất.
- Nhân vật tôi hồi tưởng về chú với những kỉ niệm tuổi thơ : chú Cung là người nghèo khổ, không nhà cửa, không họ hàng thân thích, sống bằng việc gánh nước cho các nhà trong xóm – khi các nhà có đám, tiệc.
- Một hôm đám giỗ bà ngoại, đến bữa ăn của chú Cung, Hữu Sún chơi trò tinh quái trét mủ mít lên chiếc ghế và lén để cho chú ngồi lên làm trò cười cho mọi người. Chú Cung chạy đến chỗ vắng vừa vá lại chiếc quần vừa khóc.
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
Tiết 42-43: CTĐP: NHÀ VĂN LÊ VĂN THẢO
III. TỔNG KẾT:
IV. HDĐT: THẰNG CUNG
1. Nhân vật Chú Cung:
2. Ý nghĩa chi tiết chú Cung vừa vá chiếc quần vừa khóc:
Vì sao chú Cung phải vá chiếc quần trong bụi tầm vông?
Chú Cung vừa vá quần vừa khóc gợi cho em suy nghĩ gì?
Đọc đoạn cuối truyện và cho biết thái độ của tác giả trước số phận con người?
- Một việc làm không nên của Hữu Sún.
- Hình ảnh chú Cung vừa vá chiếc quần vừa khóc làm chúng ta xót xa, thấy thương cho thân phận của nhân vật.
Em rút ra được bài học gì cho bản thân sau khi học xong truyện ngắn Thằng Cung?
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
VÀ CHUẨN BỊ BÀI MỚI
1. Hướng dẫn tự học:
- Học bài, tóm tắt lại nội dung truyện ngắn Ông cá hô.
- Viết một đoạn văn nêu cảm nghĩ về nhân vật chú Sáu Dương.
2. Chuẩn bị bài mới:
Trả bài Tập làm văn số 2
Lập dàn ý đề bài đã làm vào bảng phụ (3 tổ)
CHÂN THÀNH CẢM ƠN VÀ
TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO