Tiếng việt tiết 139

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về
dự giờ ngữ văn lớp 9D
Các đoạn văn trong một văn bản cũng như các câu văn trong một đoạn văn phải liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung và hình thức
Các đoạn văn phải phục vụ chủ đề chung của văn bản, các câu văn phải phục vụ chủ đề chung của đoạn văn (Chủ đề)
Các đoạn văn phải được sắp xếp theo một trình tự hợp lí (lôgic)
Về hình thức các câu văn, đoạn văn có thể được liên kêt với nhau bằng một số biện pháp chính như:
Phép lặp từ ngữ: Lặp lại ở câu đứng sau từ ngữ đã có ở câu trước.
Phép thế: Sử dụng câu đứng sau các từ ngữ có tác dụng thay thế từ ngữ đã có ở câu trước
Phép nối: Sự dụng câu đứng sau các từ ngữ biểu thị quan hệ với câu trước
Phép đồng nghĩa, trái nghĩa và liên tưởng: Sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ đồng nghĩa, trái nghĩa hoặc cùng trường liên tưởng với từ ngữ đã có ở câu trước.
Về nội dung:
Bài tập 1- Trang 110
Hãy cho biết mỗi từ in đậm trong các đoạn trích dưới đây thể hiện phép liên kết nào? Ghi kết quả tìm được v�o b?ng t?ng h?p.
a. ở rừng mùa này thường như thế. Mưa. Nhưng mưa đá. Lúc đầu tôi không biết. Nhưng rồi có tiếng lanh canh gõ trên nóc hang. Có cái gì vô cùng sắc xé không khí ra từng mảnh vụn. Gió. Và tôi thấy đau, ướt ở má.
(Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)
b. Từ phòng bên kia một cô bé rất xinh mặc chiếc áo may ô con trai và vẫn còn cầm thu thu một đoạn dây sau lưng chạy sang. Cô bé bên nhà hàng xóm đã quen với công việc này. Nó lễ phép hỏi Nhĩ: "Bác cần nằm xuống phải không ạ?"
(Nguyễn Minh Châu, Bến quê)
c. Nhưng cái com- pa kia lấy làm bất bình lắm, tỏ vẻ khinh bỉ, cười kháy tôi như cười kháy một người Pháp không biết đến Nã Phá Luân, một người Mỹ không biết đến Hoa Thịnh Đốn vậy! Rồi nói:
Quên à! Phải, Bây giờ cao sang rồi thì để ý đâu đến bọn chúng tôi nữa!
Tôi hoảng hốt đứng dậy nói:
- Đâu có phải thế! Tôi.
(Lỗ Tấn, Cố hương)
Nó
thế
Nhưng, Nhưng rồi, Và
BẢNG TỔNG KẾT VỀ CÁC PHÉP LIÊN KẾT ĐÃ HỌC
Cô bé

“Bến quê” là một truyện ngắn đặc sắc trong tập truyện cùng tên của Nguyễn Minh Châu. Về nội dung, tác phẩm chứa đựng những suy ngẫm,trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về con người và cuộc đời, thức tỉnh ở mọi người sự trân trọng những vẻ đẹp và giá trị bình dị, gần gũi của gia đình,của quê hương. Về nghệ thuật, truyện nổi bật ở sự miêu tả tâm lí tinh tế, nhiều hình ảnh giàu tính biểu tượng,cách xây dựng tình huống, trần thuật theo dòng tâm trạng của nhân vật. Chắc chắn, “Bến quê” sẽ có sức neo đậu lâu bền trong tâm hồn người đọc.

a.Liên kết về nội dung:
* Liên kết chủ đề: Các đoạn văn đều phục vụ chủ đề chung là giới thiệu truyện ngắn Bến Quê..
* Liên kết lôgic: Các ý trong các đoạn được sắp xếp theo trình tự hợp lí
- Về nội dung....
- Về nghệ thuật
- Khẳng đinh giá trị tác phẩm
b. Liên kết về hình thức: Các đoạn được liên kết với nhau bằng phép lặp từ ngữ: về..., truyện ngắn, phép thế: truyện ngắn = tác phẩm
Bài tập : Hãy nhân xét về cách dùng từ ngữ liên kết (qua từ in đậm) trong đoạn văn sau. Từ đó, em rút ra điều gì khi sử dụng phép liên kết vào việc liên kết câu văn, đoạn văn?
Thanh Hải tên khai sinh là Phạm Bá Ngoãn, quê ở huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên- Huế. Thanh Hải là một trong những cây bút có công xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam từ những ngày đầu. Những ngày cuối đời, khi Thanh Hải nằm trên giường bệnh, Thanh Hải đã gửi gắm tất cả tấm lòng, tình cảm và những suy nghĩ sâu lắng của đời mình vào bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ”. Bài thơ thể hiện niềm yêu mến thiết tha với cuộc sống, với đất nước và ước nguyện chân thành của Thanh Hải.
* Đoạn văn dùng từ Thanh Hải (phép lặp) để liên kết các câu. Nhưng dùng quá nhiều nên đã mắc lỗi lặp từ làm cho đoạn văn lủng củng, không sinh động.
* Vậy, cần chú ý, khi dùng các phép liên kết phải căn cứ vào tình huống cụ thể, không được tùy tiện, cần lựa chọn phép liên kết cho phù hợp.


Bài1: Tìm hàm ý trong truyện cười (sgk)
Ở dưới ấy các nhà giàu chiếm hết cả chỗ rồi.
Hàm ý:
 Địa ngục là nơi giành cho những kẻ nhà giàu như ông.

a. Tớ thấy họ ăn mặc rất đẹp.
Hàm ý:
Họ đá bóng dở,không hay.
( vi phạm phương châm quan hệ).
b. Tớ báo cho Chi rồi.
Hàm ý:
Tớ chưa báo cho Nam và Tuấn.
(Vi phạm phương châm về lượng)
2
3
4
5
6
1
7
Câu 1. Thành phần nào bộc lộ tâm lí của người nói?
Câu 2. Thành phần nào dùng để tạo lập hoặc duy trì quan hệ giao tiếp?
Câu 3. Câu thơ “Hình như thu đã về” sử dụng thành phần biệt lập nào ?
Câu 4.Thành phần nào bổ sung một số chi tiết cho nôi dung chính của câu ?
Câu 5. Từ in đậm trong câu văn sau là thành phần gì:
Đối với tôi, tôi luôn có gắng học tập chăm chỉ.
Câu 6. Phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng các từ ngữ trong câu.
Câu 6. Phần thông báo không được diễn đạt trực tiếp bằng các từ ngữ trong câu nhưng có thê suy ra từ những từ ngữ ấy.
Câu 7. Sự nối kết ý nghĩa giữa câu với câu, giữa đoạn văn với đoạn văn bằng các phép liên kết gọi là gì?
? Những đơn vị kiến thức trong các ô chữ gợi cho em từ khoá chính là gì?
t
DẶN DÒ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc các khái niệm đã ôn tập.
Hoàn thiện các bài tập.
Chuẩn bị tiết Luyện nói theo yêu cầu SGK