Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ

III. ĐẢNG PHÁT ĐỘNG TOÀN DÂN
TỔNG KHỞI NGHĨA GIÀNH CHÍNH QUYỀN


a) Ph�t d?ng cao tr�o kh�ng Nh?t, c?u nu?c v� d?y m?nh kh?i nghia t?ng ph?n.

- Chieán tranh theá giôùi thöù hai luùc naøy ñang daàn böôùc vaøo giai ñoaïn keát thuùc, boïn phaùt xít lieân tuïc bò thaát baïi treân chieán tröôøng tröôùc söï taán coâng lieân tuïc cuûa Hoàng quaân LX, nöôùc Phaùp ñöôïc giaûi phoùng, chính phuû Dôøgoân leân caàm quyeàn.

- Toái 9-3-1945, Nhaät tieán haønh cuoäc ñaûo chính laät ñoå Phaùp. Sau khi laät ñoå Phaùp, Nhaät vaãn giöõ nguyeân boä maùy cai trò tay sai cuõ, ñöa Traàn Troïng Kim leân giöõ chöùc Thuû töôùng chính phuû buø nhìn, baøy troø löøa bòp ñeå ñeã daøng cai trò.

- Do döï ñoaùn tröôùc ñöôïc N-P seõ baén nhau, neân Ban Thöôøng Vuï TW Ñaûng ñaõ môû cuoäc hoïp töø ngaøy 9-3 ñeán ngaøy 10-3-1945 ôû Baéc Ninh, ñaùnh giaù tình hình, nhaän ñònh thôøi cô khôûi nghóa vaø vaïch ra Chæ thò “Nhaät-Phaùp baén nhau vaø haønh ñoäng cuûa chuùng ta” (ngaøy 12-3-1945).
* Hoàn cảnh lịch sử
10/1944, Baùc gôûi thö cho ñoàng baøo toaøn quoác:
“Cơ hội cho dân tộc ta giải phóng chỉ trong một năm hoặc một năm rưỡi nữa. Thời gian rất gấp. Ta phải làm cho nhanh”

Hå ChÝ Minh toµn tËp, NXB CTQG,
2002, tËp 2, tr.505-506

“ khoâng ñi ñaâu xa, saün saøng ñoái phoù vôùi tình hình môùi”
TBT Trường Chinh
chỉ thị thành lập, lễ thành lập, cờ và vũ khí của đội việt nam tuyên truyền giải phóng quân (22/12/1944)
- Nhận định điều kiện khởi nghĩa chưa chín muồi nhưng kẻ thù đã bị khủng hoảng chính trị, ta có nhiều cơ hội tốt để khởi nghĩa.
- Xác định kẻ thù chính của nhân dân ĐD sau cuộc đảo chính là phát xít Nhật => khẩu hiệu đấu tranh " đánh đuổi phát xít Nhật".
- Phát động toàn dân dấy lên cao trào "kháng Nhật cứu nước".
- Phát động phong trào " phá kho thóc Nhật để cứu đói cho nhân dân".
- Đẩy mạnh công tác xây dựng lực lượng, nhất là lực lượng vũ trang nhân dân.
- Bắt đầu khởi nghĩa từng phần, giành chính quyền từng địa phương, từng bộ phận, ở những nơi có điều kiện để chuẩn bị cho cuộc tổng khởi nghĩa sắp tới.
Ngoài ra, Đảng ta dự báo, dự đoán một số khả năng xuất hiện thời cơ để phát động toàn dân tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
ví dụ: KN1.

Đông Dương- ở ĐD có nhân dân các dân tộc ĐD


quân Anh - Mỹ -> D D Nhật sẽ -> đánh lại A-M


Ta phát động toàn dân vùng lên TKN giành CQ.
KN2





Đồng minh vào Đ D cũng là lúc ND ở nước nhật dấy lên lật nhào chính quyền phát xít
Quân Nhật
ở Đ D
-> rắn
mất
Đầu
Đảng ta phát động
Toàn dân -> TKNGCQ
KN3

Quân Đ M vào nước Nhật đánh quân phát xít Nhật buộc quân fx Nhật đầu hàng
Hoặc quân DM chưa kịp ->Nhật chỉ cần đánh quân fx Nhật với những trận mạnh làm thế và lực quân fx Nhật suy yếu -> buông súng đầu hàng

Ngay khi Nhật đầu hàng đồng minh ta sẽ phát động toàn dân -> TKNGCQ
M? n�m hai qu? bom nguy�n t? xu?ng Hiroshima (6/8) & Nagasaki (9/8), Nhật đã buộc phải chuyển từ chiến lược "đình chiến" sang đầu hàng vô điều kiện
a. Xác định thôøi cô khôûi nghóa
+ Quaàn chuùng caùch maïng ñöôïc taäp hôïp vaø reøn luyeän trong quaù trình chuuaån bò löïc löôïng, ñaëc bieät laø qua cao traøo “khaùng Nhaät cöùu nöôùc” ñaõ saün saøng vuøng daäy ñaáu tranh.
+ Ñaûng Coäng saûn ÑD ñaõ saün saøng laõnh ñaïo quaàn chuùng nhaân daân ñaáu tranh giaønh chính quyeàn.
+ Phe phaùt xít bò tieâu dieät, phaùt xít Nhaät ñaàu haøng LX vaø caùc nöôùc Ñoàng minh voâ ñieàu kieän, quaân Nhaät vaø tay sai ôû ÑD hoang mang tan raõ ñeán cöïc ñoä.
 Ñaây laø thôøi cô ngaøn naêm coù moät

b. Ñöôøng loái, phöông chaâm khôûi nghóa
Theå hieän ôû HN toaøn quoác cuûa Ñaûng (töø 13 ñeán 15-8-1945) vaø ÑH Quoác daân Taân Traøo (Tuyeân Quang töø 16 ñeán 17-8-1945)
+ Phaùt ñoäng TKN giaønh chính quyeàn töø tay Nhaät tröôùc khi quaân Ñoàng minh vaøo ÑD.
+ Nguyeân taéc chæ ñaïo: ñaùnh nhöõng nôi chaéc thaéng ôû thaønh thò vaø noâng thoân; keát hôïp ñaáu tranh chính trò vaø ñaáu tranh quaân söï; thaønh laäp chính quyeàn nhaân daân tröôùc khi quaân Ñoàng minh vaøo ÑD.
+ Laäp UÛy ban giaûi phoùng daân toäc VN do HCM laøm chuû tòch.
B. Chủ trương phát động Tổng khởi nghĩa
1, Đảng phát động toàn dân tổng khởi nghĩa giành CQ khi chiến tranh thế giới thứ II bước vào giai đoạn kết thúc, phát xít Nhật đầu hàng quân Đồng minh.
Đối với cuộc cách mạng lần này chúng ta thấy có 4 dấu hiệu sau:
Nhật hoàng Hirohito tuyên bố đầu hàng đồng minh trên chiến hạm Mitsuri ngày 14/8/1945
Tháng 5/1945, quân Đồng minh bao vây phát xít Đức tại Berlin và 9/5/1945, cờ của Hồng quân Liên Xô tung bay trên nóc tòa nhà Quốc hội Đức, phát xít Đức đầu hàng đồng minh vô điều kiện
Đêm 12-8-1945
Thời cơ đến phải phát động toàn dân tổng khởi nghĩa luôn.
- Sáng ngày 13/8, HN Đ?ng toàn quốc được khai mạc ở Tân Trào, đề tài chính của HN này là bàn về vấn đề phát động toàn dân tổng khởi nghĩa.
- Tối 13 tháng 8, thực hiện chủ trương nói trên, Lệnh toàn dân tổng khởi nghĩa đã được phát đi
2, Đảng phát động toàn dân tổng khởi nghĩa khi lực lượng tay sai của Nhật đang trong cơn hoang mang giao động đến cực điểm
3, Đảng phát động toàn dân tổng khởi nghĩa Khi quân đồng minh chưa kịp vào Đông Dương để tước khí giới của tàn quân Nhật
4, Phát động TKN khi lực lượng của chúng ta đã được chuẩn bị chu đáo, quyết tâm tổng khởi nghĩa giành chính quyền, được phổ biến, được quán triệt một cách sâu rộng trong toàn Đảng, toàn quân và toàn dân.
Ngày 25-8-45, chủ tịch HCM cùng lãnh đạo Đảng về Hà Nội.
III. NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI,
Ý NGHĨA, BHKN
1. Nguyên nhân thắng lợi

+ Nguyên nhân khách quan
- CMT8 nổ ra trong bối cảnh quốc tế rất thuận lợi: kẻ thù trực tiếp của nhân dân ta là phát xít Nhật đã bị LX và quân Đồng minh đánh bại. Quân đội Nhật ở ĐD và tay sai Trần Trọng Kim đã tan rã và hoang mang cao độ.
+ Nguyên nhân chủ quan
- CMT8 là kết quả tổng hợp của 15 năm đấu tranh của dân tộc ta dưới sự lãnh đạo của Đảng và được rèn luyện qua 3 cao trào cách mạng. Quần chúng cách mạng đã được Đảng tổ chức, lãnh đạo và rèn luyện bằng thực tiễn đấu tranh, trở thành lực lượng chính trị hùng hậu, có lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt.
- CMT8 thành công là do có sự tổ chức và lãnh đạo đúng đắn của Đảng, Với sự dày dạn kinh nghiệm đấu tranh, Đảng đã huy động được khối đoàn kết toàn dân tiến lên trận tuyến cách mạng. Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố chủ yếu quyết định thắng lợi của CMT8.
- CMT8 thành công là xuất phát từ lòng yêu nước nồng nàn, không quản ngại gian khó và hy sinh của bao thế hệ cha anh vì nền độc lập tự do của dân tộc.

Tướng Mỹ Douglas Mcarthur ký
tiếp nhận đầu hàng của Nhật
Đội du kích Bắc Sơn
2 - 1941
cách mạng tháng tám là kết quả và đỉnh cao của 15 nAm đấu tranh của toàn dân ta dưới sự lãnh đạo của dảng
cao trào 1930 - 1931
tổng diễn tập lần 1
cao trào 1936 - 1939
tổng diễn tập lần 2
thời kỳ 1939 - 1945
trực tiếp dẫn đến thắng lợi của cách mạng tháng tám
đảng ra đời1930
chuẩn bị tất yếu đầu tiên
Một đảng mới 15 tuổi đã
lãnh đạo cách mạng thành công,
nắm chính quyền trong toàn quốc
thành quả lớn nhất của cách mạng tháng tám là nước việt nam được hoàn toàn độc lập,
Hà Huy Tập
Nguyễn Van Cừ
Trần Phú
Ngô Gia Tự
Lê Hồng Phong
Nguyễn Thị
Minh Khai
2. ý nghĩa lịch sử
► ND LÀM CHỦ
► ĐẬP TAN ĐQPK
► BƯỚC NHẢY VỌT CỦA DT
Bảo Đại thoái vị
Tổng tuyển cử
Nước VNDCCH ra đời
PHIM BÁC HỒ ĐỌC TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP 2/9/1945
* Dối với dân tộc
* ĐỐI VỚI QUỐC TẾ
GPDT
ĐIỂN HÌNH
CNTD CŨ
SỤP ĐỔ

CỔ VŨ CM GPDT
Lần đầu tiên cách mạng giải phóng dân tộc theo con đường cách mạng vô sản đã giành thắng lợi ở một nước thuộc địa.
3. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
ThS. Nguyễn Lệ Thủy