THAM LUAN - UDCNTT TRONG HOA HOC

PHÒNG GD&ĐT HUYỆN HỒNG NGỰ
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG THCS THƯỜNG PHƯỚC 2
Độc lập- Tự do – Hạnh phúc





Thường Phước 2, ngày 10 tháng 12 năm 2011


BÁO CÁO THAM LUẬN
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC
Hóa học là một môn khoa học thực nghiệm, với con đường hình thành kiến thức kĩ năng thông qua các thí nghiệm hóa học. Thí nghiệm Hóa học không những giúp cho học sinh hình thành, củng cố kiến thức mới trong quá trình học tập tại lớp mà còn thúc đẩy các em tích cực áp dụng được kiến thức của mình vào thực tế đời sống hàng ngày. Để phát huy tính tích cực hoạt động nhận thức của học sinh, phải tăng cường sử dụng linh hoạt và hiệu quả các phương tiện dạy học hiện đại với các phần mềm thí nghiệm hiện đại, đặc biệt là sử dụng các thí nghiệm mô phỏng và thí nghiệm ảo để biểu diễn các thí nghiệm phức tạp và nguy hiểm không thể thục hiện được trên lớp.
I. Đặt vấn đề
Chỉ thị 29/2001/CT-BGD&ĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nêu rõ : “Đối với giáo dục và đào tạo, công nghệ thông tin có tác động mạnh mẽ, làm thay đổi phương pháp, phương thức dạy và học. Công nghệ thông tin là phương tiện để tiến tới một xã hội học tập”.
CNTT mở ra triển vọng to lớn trong việc đổi mới các phương pháp và hình thức dạy học. Những phương pháp dạy học theo cách tiếp cận kiến tạo, phương pháp dạy học theo dự án, dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề càng có nhiều điều kiện để ứng dụng rộng rãi. Các hình thức dạy học như dạy theo lớp, dạy theo nhóm, dạy cá nhân cũng có những đổi mới trong môi trường công nghệ thông tin.
CNTT đã góp phần hiện đại hóa phương tiện, thiết bị dạy học và đổi mới phương pháp dạy học. Việc đổi mới phương pháp dạy học đòi hỏi phải sử dụng phương tiện hiện đại, những phương tiện này cho phép giáo viên có thể khai thác, sử dụng, cập nhật và trao đổi thông tin: GV có thể tham khảo được những bài giảng Offline hoặc Online của đồng nghiệp, thu thập được các phần mềm, các tài liệu, tham khảo các dịch vụ mạng phục vụ cho mục tiêu và nội dung dạy học của mình.
II. Thực trạng
Nhà trường cũng đã trang bị được 1 máy chiếu projecter phục vụ cho việc giảng dạy giáo án điện tử. Tuy nhiên, nhà trường vẫn chưa trang bị được 1 phòng chuyên sử dụng máy chiếu, nên việc sử dụng máy chiếu còn gặp rất nhiều khó khăn. Mỗi lần dạy giáo án điện tử giáo viên phải lắp ráp từng bộ phận làm mất nhiều thời gian, do đó tuy sử dụng máy chiếu rất tiện ích nhưng khâu lắp ráp rất mất thời gian nên nhiều GV cũng ngán ngẫm mỗi khi dạy máy chiếu.
Cơ sở vật chất ( đặc biệt là các hóa chất) đang bị biến chất, cộng thêm thiếu phòng chức năng nên một số phản ứng hóa học không thể thực hiện được.
III. Những ưu điểm và hạn chế của việc ứng dụng CNTT trong dạy học Hóa học
III.1. Ưu điểm
Vài năm gần đây có thể thấy được CNTT đang được ứng dụng rộng rãi trong các trường THCS của Huyện. Rất nhiều giáo viên đã biết sử dụng phần mềm Microsoft PowerPoint để thiết kế bài giảng điện tử, cài đặt thêm tư liệu, hình ảnh, băng hình, trình bày đề cương bài giảng gọn đẹp, sinh động và thuận tiện.
Các phần mềm Hóa học cũng được khai thác trong dạy học Hóa học để thực hiện: các thí nghiệm ảo, sơ đồ, biểu đồ, trình chiếu phim hoặc các bài tập thực hành, đặt câu hỏi thảo luận. Vì vậy, người dạy tiết kiệm được thời gian và có điều kiện đi sâu vào bản chất bài học, và do đó ngày càng được nâng cao.
Với sự hỗ tợ của CNTT trong một thời gian ngắn của tiết học, GV có thể hướng dẫn cho HS tiếp cận một lượng kiến thức lớn, phong phú và sinh động. Một hình ảnh, một đoạn phim có thể thay thế cho rất nhiều lời giảng.
Những hình ảnh mô phỏng thực tế một cách hợp lí, sinh động sẽ thu hút được sự quan tâm, hứng thú học tập của HS, tạo cho lớp học sôi động, các em tiếp thu bài nhanh hơn, giờ dạy có hiệu quả cao hơn.
III.2. Những hạn chế
GV mất nhiều thời gian cho việc chuẩn bị giáo án điện tử. Quá trình tìm kiếm nguồn tư liệu, phim, hình ảnh, tốn thời gian hơn soạn một giáo án thông thường nên một số GV còn ngại ứng dụng.
Khi trình chiếu trong giờ dạy học trên lớp, HS hay tò mò chú ý đến phim, hình ảnh, hiệu ứng mà ít chú ý đến nội dung của bài học và ít ghi chép những nội dung quan trọng của bài học.
Hiệu quả của một số tiết dạy chưa cao và không nổi bật so với các phương pháp khác.
III.3. Một số phần mềm Hóa học và ý kiến đề xuất khi ƯDCNTT
*Phần mềm hóa học
Trong quá trình soạn giảng giáo án điện tử, nên sử dụng một số phần mềm ứng dụng của Hóa học sau để hỗ trợ cho chúng ta soạn giảng được tốt hơn:
+ Phần mềm PowerPoint
+ Phần mềm Violet
+ Phần mềm Thí nghiệm ảo ( Crocodile – Chemistry )
+ Phần mềm vẽ công thức, cấu trúc các chất: ( Phần mềm ChemDraw; Chem3D; ChemSketh…)
* Mỗi phương pháp đều có những điểm mạnh và điểm yếu, cái cốt lõi là chúng ta phải phát huy mặt mạnh của phương pháp này và hạn chế mặt yếu của phương pháp khác. Từ thực tế của việc soạn giảng giáo án điện tử, tôi xin đưa ra một số ý đúc kết được như sau:
+ Chuẩn bị chu đáo các nguồn thông tin ( có thể tìm kiếm trên mạng Internet)
+ Lựa chọn các hình thức dạy học phù hợp ( những nội dung trình chiếu có thể là hình ảnh, sơ đồ, phim,…còn nội dung thì kết hợp ghi trên bảng).
+ Sử dụng kênh màu, kênh chữ phải hài hòa, hợp lí, rõ ràng.
IV. Kết luận
Ứng dụng CNTT trong dạy học nói chung, dạy học Hóa học nói riêng là một việc làm cần thiết, nó không còn là chuyện của từng cá nhân mỗi GV nữa mà là trách nhiệm và là biện pháp nhằm thúc đẩy hoạt động dạy học ở các bậc học.
Ứng dụng CNTT vào dạy học Hóa học ở trường THCS sẽ giải quyết được một phần những vướng mắc mà chúng ta vấp phải như dạy chay, thầy đọc trò chép, tránh được một số độc hại trong quá trình tiếp xúc hóa chất tại phòng thực hành. GV sử dụng CNTT có thể phát huy được tính tích cực và hứng thú học tập của HS. Tuy nhiên, không nhất thiết bài nào cũng cần phải ứng dụng CNTT, có những bài phải sử dụng phương pháp khác và cũng có những bài phải kết hợp nhiều phương pháp với nhau để có được một bài dạy hiệu quả nhất.
Trên đây là báo cáo tham luận của trường THCS Thường Phước 2, rất mong được sự đóng góp nhiệt tình của quý đại biểu.


XÁC NHẬN CỦA BGH GVBM




Bùi Văn Ngoãn