Tập huấn

Phương pháp
Giao tiếp
Nội dung
Nguyên tắc cơ bản
Nội dung phương pháp
Chi tiết tiến trình 5 giai đoạn
Điểm mạnh
Hạn chế
Hướng hoàn thiện
Hoạt động
Bàn luận
Phụ lục: Cây khế
1. Nguyên tắc cơ bản
Học cách dùng ngôn ngữ nói trong giao tiếp hàng ngày
Tiến bộ được đo theo khả năng xử lí độc lập các tình huống giao tiếp, thể hiện qua các giai đoạn khắc phục lỗi
Kết quả đạt được là Năng lực giao tiếp bằng tiếng Việt
Thày là người tư vấn thân thiện
2. Nội dung phương pháp
5 giai đoạn được xác định theo các dạng lỗi thường gặp
Trò chỉ được dùng tiếng mẹ đẻ khi không thể dùng tiếng Việt để yêu cầu thầy giúp đỡ
Trong mọi trường hợp, thày đều phải nói bằng tiếng Việt
Ở các giai đoạn cuối, thày xen trực tiếp vào mạch nói của trò, để
chỉnh sửa lỗi
cung cấp vật liệu mới
Trò từng bước chuyển vai, từ người học sang người tư vấn
3. Chi tiết tiến trình theo 5 giai đoạn
Tiến trình nhằm khắc phục dần những khó khăn trong giao tiếp của học sinh: từ bị động thành chủ động, từ người được tư vấn trở thành người tư vấn, từ vai Trò chuyển sang vai Thày.
3.1. Giai đoạn 1
trò có thể dùng tiếng mẹ đẻ với thày
sau khi đã được tư vấn, trò phải nói với nhóm bằng tiếng Việt
tiếng Việt của trò lúc này:
nhiều lỗi phát âm
nói còn vấp váp, ngập ngừng
mắc nhiều lỗi ngữ pháp
nói một cụm từ có 5 – 6 từ là tối đa
thày có thể nghe được tiếng mẹ đẻ của trò nhưng thày phải nói ra bằng tiếng Việt
3.2. Giai đoạn 2
trò dùng tiếng Việt giao tiếp trong nhóm
nói một cụm từ có 5 – 6 từ là tối đa
thày chỉ dùng tiếng Việt
thày chỉ trợ giúp khi
trò nói không trôi chảy
trò yêu cầu
3.3. Giai đoạn 3
trò giao tiếp với nhóm chỉ bằng tiếng Việt
thày chỉ đỡ khi
trò nói không trôi chảy
trò yêu cầu
chỉ dịch ra tiếng mẹ đẻ khi cả nhóm yêu cầu
3.4. Giai đoạn 4
trò giao tiếp với nhóm chỉ bằng tiếng Việt
trò có thể nói tự do và có thể sử dụng được cấu trúc câu phức tạp
thày xen vào lời trò:
sửa tại chỗ phát âm
cung cấp thêm cấu trúc khó khi cần
3.5. Giai đoạn 5
trò giao tiếp với nhóm bằng tiếng Việt
trò trong vai thày: tư vấn cho nhóm khác và tiến trình lặp lại
thày chủ động xen vào mạch nói của trò bất kì lúc nào, để:
chỉnh sửa lỗi
cung cấp thành ngữ hay cấu trúc tốt hơn
4. Điểm mạnh
Thực hành, kết quả thực chứng
Phân công rõ vai trò của tiếng mẹ đẻ và tiếng Việt
Học qua quá trình khắc phục lỗi có trợ giúp tích cực của thày
Quan hệ thày – trò: chia sẻ, cảm thông
Trò tự tin và độc lập trong giao tiếp
Có dấu hiệu rõ ràng khi chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn khác.
5. Hạn chế
Hiểu từ ngữ không chính xác
Đây chưa phải là tiếng Việt như một chuyển ngữ dùng trong học tập
Chưa có cách nào để chuyển tri thức ngôn ngữ sang chiến lược giao tiếp
Đòi hỏi một số tố chất đặc biệt của người thày: lịch lãm, phản ứng nhanh, mềm mỏng và thân thiện
6. Hướng hoàn thiện
Đa dạng hóa học qua giao tiếp: trò chơi, diễn kịch, nhắc lại lời nhân vật trong phim...
Bổ sung phương diện giao tiếp thông qua chữ viết: bưu ảnh. thiệp mừng, thư trao đổi ...
Tăng cường hoạt động theo hình thức giao tiếp nhóm
Chủ động tìm hiểu và hoàn thiện thêm tiếng Việt nhờ:
Từ điển lỗi
Từ điển song ngữ
Từ điển tiếng Việt
Sổ tay ngữ pháp
7. Hoạt động
7.1. Thiết kế đoạn thoại
Đặt mình vào vai một học sinh, bạn hãy

Thực hiện đối thoại ở các hoàn cảnh sau:
Trong hiệu thuốc
Ở nhà bà ngoại
Trong ngày sinh nhật bạn
Thực hiện một đối thoại để:
Xin cô giảng lại bài
Hỏi mua vài thứ văn phòng phẩm
Mượn bạn một cuốn truyện
7.2. Thiết kế dạy học
Luyện từ và câu: Mở rộng vốn từ
Nam và Nữ
Tập làm văn miệng: Kể chuyện Cây khế
8. Bàn luận
Có những phương cách nào giúp học sinh dtts giao tiếp bằng tiếng Việt thành công?
Thử liệt kê những từ ngữ và cách nói mà học sinh ưa dùng trong giao tiếp hàng ngày bằng tiếng Việt.
Người giáo viên cần nhất thiết phải chuẩn bị những gì cho 1 tiết dạy theo phương pháp dạy tiếng Việt giao tiếp?

9. Phụ lục: Cây khế
Hai anh em mồ côi
Người em – cây khế
Cây khế - đại bàng
Người em – giàu có
Người anh - đổi nhà
Người anh – tham lam
Người anh - chết thảm