Tài liệu tập huấn biến đổi khí hậu

ngày 15 tháng 11 năm 2012




TẬP HUẤN VỀ GIÁO DỤC ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
TRONG TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN VÀ
TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ
ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
1. Biến đổi khí hậu là gì?
"Biến đổi khí hậu trái đất là sự thay đổi của hệ thống khí hậu gồm khí quyển, thuỷ quyển, sinh quyển, thạch quyển hiện tại và trong tương lai bởi các nguyên nhân tự nhiên và nhân tạo".
2. NHỮNG BIỂU HIỆN CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
SỰ NÓNG LÊN CỦA TRÁI ĐẤT
SỰ THAY ĐỔI THÀNH PHẦN VÀ CHẤT LƯỢNG KHÍ QUYỂN
SỰ DÂNG CAO CỦA MỰC NƯỚC BIỂN
THAY ĐỔI CƯỜNG ĐỘ HOẠT ĐỘNG CỦA QUÁ TRÌNH HOÀN LƯU KHÍ QUYỂN, CHU TRÌNH TUẦN HOÀN NƯỚCTRONG TỰ NHIÊN
Biểu hiện của biến đổi khí hậu
KhÝ th¶i
Hạn hán
Băng tan
Núi lửa
Động đất
Băng tan
Hạn hán
Lũ quét
Mưa đá
Vòi rồng
Sóng thần
3. Đặc điểm của BĐKH
BĐKH diễn ra chậm, từ từ, khó ngăn chặn và đảo ngược.
BĐKH diễn ra trên phạm vi toàn cầu có ảnh hưởng đến đời sống và hoạt động của con người.
BĐKH diễn ra với cường độ ngày một tăng và hậu quả khó lường.
BĐKH là nguy cơ lớn nhất mà con người phải đối mặt với tự nhiên trong suốt lịch sử phát triển của mình.
4. NGUYÊN NHÂN CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
4.1. Sự gia tăng nồng độ của khí nhà kính trong bầu khí quyển.
Hiệu ứng nhà kính
Hiệu ứng nhà kính là khả năng giữ nhiệt của bầu khí quyển ngay phía trên bề mặt trái đất, do các khí nhà kính có khả năng giữ lại nhiệt tỏa ra từ bề mặt trái đất và mây và phát nhiệt đã giữ trở lại bầu khí quyển.
Các chất khí nhà kính bao gồm: Hơi nước (H2O), Cacbon đioxit (CO2), Metan (CH4), đinitơ oxit (N2O), Ozon (O3) và các hợp chất halocacbon (CFC,HCFC,HFC).
4.2. DO ẢNH HƯỞNG HOẠT ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI
Chặt phá rừng làm nương rẫy
thu hẹp bể hấp thụ CO2 tới 17,4%

Rừng ngập mặn hạn chế nước biển dâng và là bể hấp thụ cacbon cũng bị tàn phá nặng nề
Hoạt động công nghiệp: 19,4%

Nhà máy nhiệt điện cung cấp năng lượng: 25,9%
Xây dựng: 7,9%

Cánh đồng lúa phát thải lượng lớn khí nhà kính (Khí Metan) 13,5%
www.themegallery.com
Sự phân hủy yếm khí xác hữu cơ sản sinh CH4 và CO2
Chất thải: 2,8%

5. TÁC ĐỘNG CỦA
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
TỚI CÁC NGÀNH
TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Ngập những vùng đất thấp ven biển, đặc biệt là hai vùng đồng bằng lớn;
Đa dạng sinh học và các hệ sinh thái bị tác động nghiêm trọng ;
Tài nguyên nước ngọt có khả năng suy giảm, cạn kiệt và trở nên ngày càng khan hiếm.
Suy thoái chất lượng tài nguyên khoáng sản (nhiễm mặn vùng ven biển; lũ quét, sạt lở đất vùng núi);

28
NÔNG NGHIỆP

Ảnh hưởng đến cơ cấu mùa vụ, gia tăng dịch bệnh, giảm năng suất cây trồng
Nước biển dâng -> mất diện tích đất canh tác, xâm nhập mặn, tiêu thoát nước khó khăn
Nhu cầu dùng nước trong nông nghiệp có thể tăng gấp 2 - 3 lần vào năm 2100 -> Nguy cơ hạn hán và tình trạng thiếu nước cho sản xuất
Thay đổi ranh giới phân bố cây trồng nhiệt đới (dịch chuyển lên cao và tiến về phía Bắc);

29
LÂM NGHIỆP

Thay đổi sự phân bố của các hệ sinh thái rừng tự nhiên và rừng trồng.
Tác động mạnh mẽ đến đa dạng sinh học, hệ sinh thái rừng
Độ ẩm thấp, nhiệt độ cao -> nguy cơ cháy rừng cao
Tăng nguy cơ sâu bệnh hại rừng;
Tác động đến HST rừng ngập mặn, rừng tràm
Giảm diện tích đất canh tác do úng ngập, nhiễm mặn, nhiễm phèn, hạn hán... làm tăng nguy cơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất lâm nghiệp
30
THỦY SẢN

Xâm nhập mặn sâu hơn ảnh hưởng nhiều loài thủy sản nước ngọt;
Nhiệt độ tăng làm tảo, rong, thực vật nổi suy giảm hoặc bị hủy diệt -> ảnh hưởng nguồn thức ăn, hô hấp cho các sinh vật
Mực nước biển dâng làm thay đổi cấu trúc và thành phần các quần xã sinh vật hiện có, suy giảm trữ lượng
Nhiệt độ tăng làm cho nguồn thủy hải sản thay đổi (cá nhiệt đới tăng, cá cận nhiệt đới giảm) ;
Ảnh hưởng tới kinh tế vùng ven biển
31
GIAO THÔNG VẬN TẢI
Chi phí vận tải tăng do đầu tư đổi mới công nghệ cắt giảm khí nhà kính;
Nước biển dâng ảnh hưởng đến cầu tàu, bến bãi, nhà kho, làm ngập đường bộ và đường sắt ven biển. Nếu NBD 1m thì gần 11.000 km đường bộ bị ngập
BĐKH làm tăng khả năng xuất hiện và cường độ của bão gây ngập lụt, phá hủy hệ thống giao thông (từ 2001-2005: thiệt hại do bão lũ: 2.571 tỷ đồng,

XÂY DỰNG
Làm tăng giá thành và giảm tuổi thọ của các công trình;
Thay đổi tiêu chuẩn thiết kế
Thay đổi quy hoạch xây dựng và tu bổ công trình ven biển và trên biển

DU LỊCH
Hư hại cơ sở hạ tầng, làm xấu đi môi trường cảnh quan du lịch, giảm lượng khách đến, ảnh hưởng đến các loại hình du lịch (sinh thái, biển, các công trình văn hóa, …
Ảnh hưởng gián tiếp từ các hoạt động khác: GTVT, Công nghiệp…

SỨC KHỎE CON NGƯỜI
Nhiệt độ tăng sẽ ảnh hưởng xấu đối với người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, bệnh thần kinh ;
Ảnh hưởng đến sức khỏe do sự gia tăng bão, lũ
BĐKH có thể làm thay đổi cấu trúc gen, gia tăng nhiều loại dịch bệnh: sốt rét, sốt xuất huyết, tiêu chảy, dịch tả…

6. ỨNG PHÓ VỚI
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
. Giaûm nheï Bieán ñoåi khí haäu.
Thích öùng vôùi Bieán ñoåi khí haäu.
Giảm nhẹ
Giảm thiểu phát thải carbon;
Tăng cường hấp thụ carbon;
Trồng rừng,
Tái tạo rừng,
Giảm suy thoái rừng,
Nâng cao chất lượng đất nhằm tăng cường hấp thụ carbon.
36
CÁM ƠN SỰ CHÚ Ý
LẮNG NGHE CỦA QUÝ VỊ!