Tai lieu boi duong HSG phan Quang hoc 9

Quang học 9
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
- Là hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường.
- Khi tia sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau thì góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
- khi góc tới tăng (giảm) thì góc khúc xạ cũng tăng (giảm).
- Khi góc tới bằng 0 thì góc khúc xạ cũng bằng 0, tia sáng không bị gãy khúc khi truyền qua 2 môi trường.
2./ Thấu kính hoi – Aûnh tạo bởi thấu kính hoi :
a./ Thấu kính hoi :
- Thấu kính hoi thường dùng có phần rìa hơn phần giữa.
- Mỗi thấu kính hội tụ có 2 tiêu điểm F và F’, nằm về 2 phía của thấu kính , cách đều quang tâm .
- Khoảng cách từ quang tâm đến mỗi tiêu điểm gọi là tiêu cự của thấu kính .
- Chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hoi cho chùm tia ló hoi
- Đường truyền của một số tia sáng đặc biệt qua thấu kính hoi :
+Tia tới qua quang tâm cho tia ló tiếp tục truyền thẳng.
+Tia tới song song với trục chính cho tia ló kéo dài đi qua tiêu điểm.
+Tia tới đi qua tiêu điểm cho tia ló song song với trục chính .
b./ Aûnh tạo bởi thấu kính hoi :
- Vật thật ở ngoài tiêu cự cho ảnh thật ngược chiều với vật
- Vật thật ở trong tiêu cự cho ảnh ảo cùng chiều và lớn hơn vật
- Vật ảo có ảnh thật cùng chiều và nhỏ hơn vật
- Khi vật đặt ở đúng tiêu điểm F thì ảnh ở xa vô cực và ta không hứng được ảnh.
- Vật đặt vuông góc với trục chính của thấu kính cho ảnh cũng vuông góc với trục chính của thấu kính .
3./ Thấu kính phân kì – Aûnh tạo bởi thấu kính phân kì :
a./ Thấu kính phân kì:
- Thấu kính phân kì thường dùng có phần rìa dày hơn phần giữa.
- Mỗi thấu kính hội tụ có 2 tiêu điểm F và F’, nằm về 2 phía của thấu kính , cách đều quang tâm .
- Khoảng cách từ quang tâm đến mỗi tiêu điểm gọi là tiêu cự của thấu kính .
- Chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính phân kìï cho chùm tia ló phân kì
- Đường truyền của một số tia sáng đặc biệt qua thấu kính phân kì :
+Tia tới qua quang tâm cho tia ló tiếp tục truyền thẳng.
+Tia tới song song với trục chính cho tia ló kéo dài đi qua tiêu điểm.


b./ Aûnh tạo bởi thấu kính phân kì :
- Vật sáng đặt ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì đều cho ảnh ảo , cùng chiều , nhỏ hơn vật và ở trong khoảng tiêu cự .
- ảo ở trong tiêu cự cho ảnh thật cùng chiều và lớn hơn vật. vật ảo ở ngoài tiêu cự cho ảnh ảo ngược chiều với vật.
- Khi vật đặt rất xa TK thì ảnh ảo có vị trí cách TK một khoảng bằng tiêu cự.
- Vật đặt vuông góc với trục chính của thấu kính cho ảnh cũng vuông góc với trục chính của thấu kính
4. Một số KT có liên quan
a. Quang
+ Quang hệ (hệ quang học)
Quang hệ là một dãy nhiều môi trường trong suốt và đồng tính, đặt nối tiếp và ngăn cách nhau bằng những mặt hình học xác định, thường là những mặt phẳng, mặt cầu có tâm nằm trên cùng một đường thẳng. Quang hệ như vậy gọi là quang hệ trực tâm.
+ Đường thẳng nối tâm gọi là quang trục hay trục chính của hệ trực tâm.
b. Điểm sáng thật - điểm sáng ảo. Vật thật và vật ảo.
- Điểm sáng thật (A) là điểm sáng thỏa mãn:
+ Đối với chiều truyền ánh sáng, nó đứng trước quang hệ.
+ Chùm sáng từ A đến quang hệ là chùm phân kì.
- Vật tạo bởi các điểm sáng thật gọi là vật thật.
- Nếu các tia sáng lẽ ra hội tụ tại A nhưng bị quang hệ chắn lại, thành thử không hội tụ được tại A mà chỉ có đường kéo dài của chúng cắt nhau tại A thì A