Su ne

Đề cương ôn tập Lịch sử lớp 7 cuối kì II
*****
1/ Nêu tình hình giáo dục và khoa cử thời Lê sơ và các thành tựu văn học, khoa học và nghệ thuật thời Lê sơ. Vì sao nói văn học chữ Hán chiếm ưu thế, văn học chữ Nôm chiếm vị trí quan trọng?
Dựng lại Quốc Tử Giám ở kinh thành Thăng Long. Ở đạo, phủ có trường công, mở khoa thi để tuyển chọn quan lại.
Đạo Nho chiếm vị trí độc tôn; Phật giáo, Đạo giáo bị hạn chế (nội dung học tập và thi cử đều là sách của đạo Nho).
Thời Lê sơ (1428 – 1527) tổ chức 26 khoa thi tiến sĩ, riêng thời vua Lê Thánh Tông (1460 – 1497) tổ chức được 12 khoa thi tiến sĩ.
* Văn học, khoa học và nghệ thuật:
Văn học chữ Hán chiếm ưu thế, văn học chữ Nôm chiếm vị trí quan trọng.
Nội dung: có nội dung yêu nước sâu sắc, thể hiện niềm tự hào dân tộc, khí phách anh hùng, tinh thần bất khất dân tộc.
Sử học: Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn thực lục, …
Địa lý: Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ, …
Y học: Bản thảo thực vật toát yếu, …
Toán học: Đại thành toán pháp, Lập thành toán học, …
Nghệ thuật sân khấu: ca hát, nhảy múa, … đều phát triển nhất là chèo, tuồng.
Nghệ thuật kiến trúc: điêu khắc có phong cách đồ sộ, kĩ thuật điêu luyện.
* Vì sao nói văn học
chữ Hán chiếm ưu thế, văn học chữ Nôm chiếm vị trí quan trọng?
Chữ Hán được sử dụng trong thi cử, học tập, nội dung tài liệu giáo dục.
Chữ Nôm được đa số nhân dân sử dụng hằng ngày
2/ Trình bày nguyên nhân, diễn biến, kết quả của trận Quang Trung đại phá quân Thanh. Tại sao Quang Trung lại chọn Tết Kỉ Dậu để đánh giặc?
* Trình bày nguyên nhân, diễn biến, kết quả của trận Quang Trung đại phá quân Thanh:
a) Nguyên nhân: Do Lê Chiêu Thống sang cầu cứu nhà Thanh. Đến cuối năm 1788, Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân Thanh chia làm 4 đạo tiến vào nước ta.
b) Diễn biến
Tháng 12/1788, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung, lập tức tiến ra Bắc.
Trên đường đi đến Nghệ An, Thanh Hoá; Quang Trung đều tuyển thêm quân.
Quang Trung chia làm 5 đạo.
Đêm mồng 30 tết Âm lịch, quân ta vượt sông Gián Khẩu, tiêu diệt đồn tiền tiêu. Đêm mồng 3 tết hạ đồn Hà Hồi. Mờ sáng mồng 5 tết, ta đánh đồn Ngọc Hồi, quân Thanh Chống cự không nổi, bỏ chạy tán loạn. Cùng lúc đó, đạo quân của đô đốc Long đánh đồn Đống Đa. Tướng giặc Sầm Nghi Đống thắt cổ tự tử. Tôn Sĩ Nghị bàng hoàng vượt sông Nhị sang Gia Lâm.
Trưa mùng 5 tết, Quang Trung cùng nghĩa quân Tây Sơn tiến vầ Thăng Long.
c) Kết quả: Trong vòng 5 ngày, nghĩa quân Tây Sơn đã quết sạch 29 vạn quân Thanh ra khỏi nước ta.
* Tại sao Quang Trung lại chọn Tết Kỉ Dậu để đánh giặc?
Tết của Trung Quốc trùng Tết Nguyên Đán nước ta. Vào dịp Tết, giặc phòng bị lỏng lẻo nên nghĩa quân Tây Sơn chủ động tấn công tiêu diệt giặc.
Quân Thanh vừa sang nước ta chưa thông thuộc địa hình.
3/ Trình bày chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút.
Nguyên nhân: Nguyễn Ánh sang cầu cứu vua Xiêm.
Diễn biến:
+ Năm 1784, hơn 5 vạn quân Xiêm theo 2 đường thuỷ, bộ đã kéo vào đánh chiếm miền tây Gia Định và gây nhiều tội ác đối với nhân dân.
+ Tháng 1/1785, Nguyễn Huệ kéo quân vào Gia Định, chọn Rạch Gầm – Xoài Mút làm mai phục.
+ Ngày 29/1/1785, ta nhử giặc lọt vào trận địa mai phục, thuỷ binh ta xông thẳng vào đội hình của giặc.
Kết quả: quân Xiêm bị tiêu diệt gần hết, Nguyễn Ánh chạy thoát.
Ý nghĩa: đập tan âm mưu xâm lược của quân Xiêm, thể hiện sức mạnh của nghĩa quân Tây Sơn.


4/ Nêu ý nghĩa và nguyên nhân thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn.
a) Ý nghĩa lịch sử:
Lật đổ tập đoàn phong kiến Nguyễn – Trịnh – Lê, thống nhất đất nước.
Đánh tan quân xâm lược Xiêm – Thanh, bảo vệ nền độ lập lãnh thổ của tổ quốc.
b) Nguyên nhân thắng lợi:
Nhờ có ý chí đấu tranh chóng áp bức bóc lột , tinh thần yêu nước đoàn kết và sự hy