Sự điện ly

Sự điện li

I.TÓM TẮT KIẾN THỨC
1. Sự điện li
- Sự điện li là quá trình phân li các chất trong nước ra ion
- Chất điện li là chất tan trong nước phân lin ra ion.
- Phân loại chất điện li:
+ Chất điện li mạnh là chất khi tan trong nước, các phân tử hoà tan đều phân li ra ion.
- Axit mạnh: HCl, H2SO4, HNO3, HClO4....
- Bazơ mạnh: NaOH, KOH, Ba(OH)2...
- Các muối tan: NaCl, K2SO4, Ba(NO3)2,...
+ Chất điện li yếu: là chất khi tan trong nước chỉ có một phần số phân tử hoà tan phân li ra ion, phần còn lại vẫn tồn tại dưới dạng phân tử trong dung dịch.
- Axit yếu: CH3COOH, HClO, H2S, HNO2,HF, H2CO3, H2SO3...
- Bazơ yếu: Mg(OH)2, Bi(OH)3, Cu(OH)2...
- H2O điện li rất yếu.
+ Sự phân li của chất điện li yếu là quá trình thuận nghịch. Cân bằng điện li tuân theo nguyên lí chuyển dịch cân bằng Lơ Sa-tơ-li-ê.
+ Độ điện li
của chất điện li là tỉ số giữa số phân tử phân li ra ion (n) và tổng số phân tử hoà tan (no)

(
)
Khi pha loãng dung dịch, độ điện li của các chất điện li đều tăng.
2. Axit - Bazơ
a, Theo thuyết A-rê-ni-ut
- Axit là chất khi tan trong nước phân li ra cation H+
VD: HCl → H+ + Cl− CH3COOH H+ + CH3COO−
- Bazơ là những chất khi tan trong nước phân li ra anion OH −
VD: NaOH → Na+ + OH−
- Hiđroxit lưỡng tính là hiđroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit, vừa có thể phân li như
bazơ: Zn(OH)2, Al(OH)3, Pb(OH)2, Cr(OH)3, Be(OH)2,Sn(OH)2....
VD: Zn(OH)2 Zn2+ + 2OH− Phân li kiểu bazơ
Zn(OH)2
+ 2H+ Phân li kiểu axit
b, Theo thuyết Bron-stêt
- Axit là chất nhường proton (H+). Bazơ là chất nhận proton
Axit Bazơ + H+
VD: CH3COOH + H2O H3O+ + CH3COO−
axit bazơ axit bazơ
NH3 + H2O NH4+ + OH−
bazơ axit axit bazơ
- Chất lưỡng tính là chất vừa có thể nhường proton, vừa có thể nhận proton.
VD: HCO3− + H2O H3O+ + CO32- HCO3− + H2O H2CO3 + OH−
axit bazơ
Lưu ý: - Phân tử H2O có thể đóng vai trò axit hay bazơ, vậy H2O là chất lưỡng tính
- Theo thuyết Bron-stêt, axit và bazơ có thể là phân tử hoặc ion.
3.Hằng sô phân li axit - hằng số phân li bazơ
Hằng sô phân li axit
Xét quá trình điện li của axit yếu: HA H+ + A−

(Hằng số phân li axit chỉ phụ thuộc vào bản chất axit và nhiệt độ)
Hằng số phân li bazơ
Xét quá trình điện li của bazơ yếu: BOH B+ + OH−

(Hằng số phân li bazơ chỉ phụ thuộc vào bản chất bazơ và nhiệt độ)
4.Muối và phản ứng thuỷ phân của muối
a, Định nghĩa: Muối là hợp chất khi tan trong nước phân li ra cation kim loại (hoặc NH4+) và anion gốc axit
b, Phân loại
Muối trung hoà là muối mà anion gốc axit không còn hiđro có khả năng phân li ra H+: Na2CO3, BaCl2, K2SO4, ....
Muối axit là muối mà anion gốc axit vẫn còn hiđro có khả năng phân li ra H+ : NaHCO3, NaHSO4, KH2PO4....( lưu ý: trong gốc axit của một số muối như Na2HPO3, NaH2PO2 vẫn còn hiđro nhưng là muối trung hoà vì các hiđro đó không có khả năng phân li ra ion H+).
c, Phản ứng thuỷ phân của muối
- Khi muối trung hoà tạp bởi cation của bazơ mạnh và anion gốc axit yếu tan trong nước thì gốc axit yếu
bị thuỷ phân, môi trường của dung dịch là môi trường kiềm. VD: CH3COONa, K2S, Na2CO3...
CH3COONa → CH3COO− + Na+
CH3COO− + H2O CH3COOH + OH−
- Khi muối trung hoà tạo bởi cation của bazơ yếu và anion gốc