SKKN Toán dự thi cấp tỉnh

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SỬ DỤNG CHẶN TRÊN, CHẶN DƯỚI TRONG GIẢI TOÁN- PHÁT TRIỂN TƯ DUY CHO HỌC SINH



I/ PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
a. Cơ sở lí luận:
- Cùng với sự phát triển của đất nước, Giáo dục nhiều năm qua có bước phát triển mạnh. Từng GV, từng trường đã có nhiều hình thức khắc phục học sinh yếu, bồi dưỡng học sinh giỏi bằng nhiều hình thức và phương pháp khác nhau, thủ thuật giải toán khác nhau nhằm nâng cao chất lượng. Trong đó đặc biệt chú trọng bồi dưỡng học sinh giỏi.
b. Cơ sở thực tiễn:
- Để giải được bài toán, học sinh phải biết được phương pháp và áp dụng phương pháp giải từng bài toán cụ thể. Xong thực tế ở một số bài toán, đa số học sinh thường hay sử dụng phương pháp thử chọn làm cho việc giải toán trở nên phức tạp, thiếu mạch lạc.
- Với tư cách là giáo viên Tiểu học, được dạy bồi dưỡng học sinh giỏi nhiều năm qua. Để hạn chế số trường hợp cần thử chọn ta cần biết “ Sử dụng chặn trên, chặn dưới trong giải toán” nhằm phát triển tư duy cho học sinh Tiểu học.
- Giúp HS giải nhiều bài toán trở nên sáng sủa, mạch lạc và có tác dụng không nhỏ đối với việc rèn tư duy toán học cho học sinh Tiểu học.
2. Nhiệm vụ của đề tài:
Giúp học sinh giải nhiều bài toán trở nên sang sửa, mạch lạc và có tác dụng không nhỏ đối với việc rèn tư duy toán học cho học sinh Tiểu học.
3. Phương pháp tiến hành:
- Tiến hành kiểm tra việc giải toán của học sinh, nhất là đối với học sinh giỏi lớp 3, 4, 5 để biết HS thường sử dụng phương pháp nào ? giải bài toán ra sao ? Qua đó phân loại học sinh.
- Hướng dẫn học sinh giải các bài toán “ Sử dụng chặn trên, chặn dưới trong giải toán” .
- So sánh thủ thuật giải các bài toán trên rút ra kết luận cách làm nhanh hơn, mạch lạc hơn.
- Việc giúp HS giải nhiều bài toán trở nên sáng sủa, mạch lạc có tác dụng không nhỏ đối với việc rèn tư duy toán học cho học sinh Tiểu học.
4. Cơ sở và thời gian tiến hành:
Đề tài này được rút ra trên cơ sở đúc rút kinh nghiệm của nhiều năm dạy lớp năm và kết quả đã đạt được của từng năm. Đề tài được thực hiện ở lớp khoảng 4 năm trở lại đây.

II/ PHẦN II: KẾT QUẢ
1. Mô tả thực trạng:
- Học sinh thường hay giải toán một cách máy móc, phương pháp không rõ ràng, hay sử dụng phương pháp thử chọn. Vậy làm thế nào giúp cho học sinh giải các bài toán trở nên sáng sủa, mạch lạc, để nâng cao chất lượng dạy học và việc bồi dưỡng học sinh giỏi mang lại hiệu quả cao đáp ứng với sự phát triển của xã hội.
- Để rèn tư duy, giúp học sinh giải nhiều bài toán mạch lạc hơn cần lưu ý với học sinh “Sử dụng chặn trên, chặn dưới trong giải toán” nhằm phát triển tư duy cho học sinh Tiểu học.
2. Mô tả nội dung và giải pháp mới:
- Có thể nói khi giải các bài toán ở Tiểu học, sử dụng chặn trên, chặn dưới giúp cho việc giải nhiều bài toán trở nên sáng sủa, mạch lạc và có tác dụng không nhỏ đối với việc rèn tư duy toán học cho học sinh Tiểu học.
- Để giúp học sinh với phép suy luận trên, Giáo viên hướng dẫn học sinh giải một số bài toán sau:
* Bài 1: Tìm
, biết:

+
+ c = 263
Bài giải:
Cách 1: ( Sử dụng chặn trên)
Có:

262. Vậy a = 1; 2
* a = 1:
+
+ c = 263
100 + b x10 + c + 10 + b + c = 263
110 + b x 11 + c x 2 = 263 (
b x 11 + c x 2 = 263 – 110 ( Tìm số hạng chưa biết)
b x 11 + c x 2 = 153
Vì 153 lẻ, c x 2 chẵn nên b x 11 lẻ, do đó b lẻ.
Vậy b = 1; 3; 5; 7; 9
Kiểm tra b = 1; 3; 5; 7; 9 loại
* a = 2:
+
+ c = 263
200 + b x 10 + c + 20 + b + c = 263