Skkn: phuong phap giai cac dang toan quang hinh 9

Phần I: Đặt vấn đề
Lời nói đầu
Sự nghiệp công nghiệp hoá- hiện đại hoá đất nước mở cửa để hội nhập với cộng đồng thế giới trong nền kinh tế cạnh tranh giáo dục, đòi hỏi công tác giáo dục phải có những đổi mới sâu sắc và toàn diện nhằm đào tạo thế hệ trẻ trở thành những người vừa tiếp thu những tinh hoa nhân loại, vừa có khả năng sáng tạo. ở trường trung học cơ sở những sự đổi mới đó được thực hiện chủ yếu thông qua việc dạy các môn học, trong đó có vật lí học. Việc đổi mới cần thực hiện trên cả ba mặt: Nội dung dạy học ( theo chuẩn kiến thức kĩ năng) , phương pháp dạy học và phương tiện dạy học. Trong đó công tác đổi mới phương pháp dạy học đã được các nhà giáo dục nghiên cứu nhiều năm và đang được quan tâm tích cực của các cấp, các ngành khác.
Nghị quyết TW4 khoá VII xác định: "Khuyến khích tự học, áp dụng phương pháp dạy học hiện đại để giáo dục cho học sinh khả năng tư duy sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề".
Nghị quyết TW2 koá VIII tiếp tục khẳng định mục tiêu giáo dục trong giai đoạn mới là " Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài" và phải " Đổi mới phương pháp giáo dục đào tạo khắc phục lối truyền thụ một chiều rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học, từng bước áp dụng phương pháp hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện tự học tự nghiên cứu của học sinh"
Vấn đề đặt ra là phải dạy như thế nào? Và phải học như thế nào? để nâng cao chất lượng, đáp ứng với nhu cầu xã hội ngày càng đổi mới.
Thực tế trong 3 năm giảng môn vật lí lớp 9, tôi thấy các bài tập vật lí có tầm quan trọng đặc biệt. Hiện nay để thực hiện tốt chương trình sách giáo khoa mới và dạy học theo phương pháp đổi mới có hiệu quả thì việc hướng dẫn học sinh biết phân loại, nắm vững phương pháp và làm tốt các bài tập trong sách giáo khoa đã góp phần không nhỏ trong việc thực hiện thành công công tác dạy học theo phương pháp đổi mới.
Tuy nhiên để bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi thì việc học và nắm vững kiến thức trong sách giáo khoa là chưa đủ. Đặc biệt là những bài tập vật lí phần quang học, mặc dù các em đã được làm quen với một số kiến thức quang học ở lớp 7, nhưng đó mới chỉ là những kiến thức đơn giản, lên lớp 9 các em lại được tìm hiểu sâu hơn những kiến thức về phần quang hình học, nhưng sách giáo khoa chưa cung cấp đủ kiến thức để các em giải các bài toán phức tạp hơn.
Ví dụ: Cho điểm sáng S, ảnh S` của điểm sáng S, quang tâm O của thấu kính cùng nằm trên trục chính của thấu kính. Xác định loại thấu kính.
Nếu chỉ dựa vào đường truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ và hai tia sá