SKKN Hóa 8

PHƯƠNG PHÁP HƯỚNG DẪN HỌC SINH
LẬP ĐÚNG PHƯƠNG TRÌNH HOÁ HỌC
MỞ ĐẦU
ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong sự nghiệp đổi mới đất nước, nền giáo dục quốc dân cần phải có những đổi mới phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế - xã hội. Nghị quyết Trung ương đảng lần thứ XI về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo đã chỉ rõ: “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hoá và hội nhập quốc tế, trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng lập nghiệp. Đổi mới cơ chế tài chính giáo dục. Thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục, đào tạo ở tất cả các bậc học. Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình và xã hội. Đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học theo định hướng coi trọng việc bồi dưỡng năng lực tự học của học sinh ở tất cả các cấp học. Trong quá trình giáo dục phải kiên trì nguyên tắc lấy học sinh làm trung tâm. Việc thay đổi phương pháp dạy và học là một công việc to lớn, khó khăn, phức tạp, tác động đến tất cả các khâu từ nội dung, chương trình, sách giáo khoa, trình độ đào tạo, thi cử, đến đánh giá, kiểm định chất lượng. Đây là công việc liên quan tới tất cả các bộ phận cấu thành của giáo dục nên cần có sự đổi mới đồng bộ từ nội dung đến phương pháp để đạt được mục đích đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo”.
Việc đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng tích cực, nói thì đơn giản, nhưng khi thực hiện quả là không dễ vì thói quen đọc - chép trong dạy và học hình thành đã lâu, đã “ngấm sâu” vào cả người học và người dạy. Để đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực yêu cầu đối với người dạy và người học cần quán triệt và vận dụng tốt các nội dung sau:
Thứ nhất, đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục cần nâng cao nhận thức về phương pháp dạy học tích cực. Nắm chắc mục đích, nội dung, trường hợp vận dụng của một số dạng cơ bản của phương pháp dạy học tích cực thường được sử dụng, đó là: phương pháp dạy học nêu vấn đề; phương pháp bàn tay nặn bột; phương pháp thảo luận các vấn đề học tập, phương pháp trắc nghiệm khách quan,...
Thứ hai, đội ngũ giáo viên phải chuẩn bị chu đáo về mọi mặt, nắm chắc nội dung bài giảng, xây dựng các tình huống có liên quan đến bài học, phù hợp với trình độ nhận thức, kích thích được sự hứng thú, sáng tạo, tìm tòi của học sinh. Giáo viên phát huy tốt vai trò là chủ thể tổ chức, điều khiển, quyết định cho mức độ tham gia tích cực của học sinh trong giải quyết vấn đề.
Thứ ba, học sinh phải nắm chắc kiến thức đã được trang bị, nêu cao tính tích cực, chủ động tham gia vào quá trình giải quyết các nhiệm vụ học tập với trạng thái tích cực, với ý thức chủ thể mạnh mẽ.
Thách thức lớn nhất trong quá trình đổi mới nội dung, phương pháp dạy học chính là ở người dạy và người học, bởi đây là chủ thể chính của quá trình đổi mới. Nếu chủ thể thờ ơ, không quyết tâm thực hiện, hoặc thực hiện không đúng hướng thì việc đổi mới không đạt kết quả cao. Do vậy, các cấp quản lý giáo dục cần chú trọng tuyên truyền, có chính sách động viên khích lệ và định hướng để giáo viên quán triệt tốt, chủ động khắc phục khó khăn, thực hiện hiệu quả chủ trương này nhằm kích thích tính chủ động hoạt động nhận thức của học sinh.
Do đó, nhiệm vụ đặt ra cho ngành giáo dục là phải đổi mới phương pháp dạy học để đào tạo con người có đủ khả năng sống và làm việc theo yêu cầu của cuộc cách mạng mới. Một trong những sự đổi mới giáo dục là đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hoạt động hoá người học, nghĩa là lấy học sinh làm trung tâm. Theo hướng này giáo viên đóng vai trò tổ chức và điều khiển học sinh chiếm lĩnh tri thức, còn học sinh thì tự lực hoạt động tìm tòi để chiếm lĩnh kiến thức mới.
Hoá học là bộ môn khoa học tự nhiên mà học sinh được tiếp cận muộn nhất - đến lớp 8 học sinh mới bắt đầu làm quen với môn học này, nhưng nó lại có vai trò quan trọng trong nhà