SKKN: Dạy kiểu bài Tập làm văn kể - lớp 3

Sáng kiến:
Dạy kiểu bài “Tập làm văn kể” - lớp 3

A/ Đặt vấn đề
Qua thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy phân môn Tập làm văn là môn học khó. Môn học này đòi hỏi người thầy, người trò phải thật sự say mê nghiên cứu, tìm hiểu, tiếp thu bằng cả trí óc lẫn tâm hồn thì mới có thể dạy và học tốt môn Tập làm văn được. Một bài tập làm văn là kết quả của sự tổng hợp kiến thức về lí thuyết Tập làm văn, kiến thức đã học trong phân môn Tập đọc, Luyện từ và câu, kiến thức về đời sống xã hội đông thời phải có kĩ năng diễn đạt. Đặc biệt là môn Tập làm văn theo chương trình mới thật đa dạng phong phú như kể sự việc đơn giản, viết thư, báo cáo… Trong mỗi tiết Tập làm văn nhiều khi vừa phải rèn kĩ năng nói, vừa phải rèn kĩ năng viết cho học sinh. Do vậy, học sinh sẽ rất lúng túng khi làm bài. Thậm chí với những học sinh trung bình, yếu sẽ không biết nói gì? viết gì trong mỗi tiết học đó vì vốn kiến thức của các em về văn học kiến thức về đời sống và vốn từ còn rất hạn chế. Vậy làm thế nào để rèn kĩ năng nói cho học sinh một cách thành thạo và thực hiện kĩ năng nói cũng là cơ sở là tiền đề để học sinh làm được bài văn viết hoàn chỉnh, lưu loát. Chính từ nhận thức trên khi dạy luyện tập kĩ năng kể đoạn văn cho học sinh lớp 3, tôi đã dạy theo định hướng cơ bản sau.
B/ Giải quyết vấn đề
I/ Dạy phương pháp làm bài chung:
Dạy cho học sinh nắm được phương pháp làm bài văn kể sự việc đơn giản theo các thể loại (kể về người, kể về cảnh đẹp, kể về kỉ niệm…)
Nội dung này tôi thấy rất cần thiết vì các em không nắm được phương pháp làm bài chung thì các em sẽ rất lúng túng khi làm bài. Các em sẽ viết lan man không theo một định hướng cụ thể, các em còn viết lạc đề nhất là những đề không có câu hỏi gợi ý.
Ví dụ : Khi dạy dạng văn kể về cảnh đẹp, kể về quê hương:
Đọc cho học sinh nghe một đến hai đoạn văn kể về cảnh đẹp .
Cho học sinh nhận xét về đoạn văn đó thông qua hệ thống câu hỏi sau :
+ Đoạn văn giới thiệu cảnh đẹp đó ở đâu ?
+ Những câu văn nào tả bao quát toàn cảnh ?
+ ở nơi đó có cảnh nào nổi bật ?
+ Trước cảnh đẹp đó em có suy nghĩ gì ?
Từ ví dụ cụ thể trên, tôi dẫn dắt học sinh hình thành nên phương pháp làm bài văn kể về một cảnh đẹp như sau:
1/ Giới thiệu cảnh đó ở đâu?
2/ Kể một đến hai câu về bao quát toàn cảnh.
3/ Kể chi tiết toàn cảnh chú ý đến những cảnh đặc sắc nổi bật.
4/ Suy nghĩ của em về cảnh đó.
II. Dạy một đề bài cụ thể.
1/ Công việc chuẩn bị ở nhà
a) Yêu cầu học sinh đọc các bài tập có liên quan đến nội dung bài tập làm văn chuẩn bị được kể ở