Rút gọn phân số

trường tiểu học xuân đài năm học 2006 - 2007
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
về tham dự hội giảng cấp tiểu học Huyện Xuân trường
Năm học 2006 - 2007
Môn toán lớp 4
Email: [email protected]
Viết số thích hợp vào ô trống:

6 :
15
15 :
2
6
=
=
5
6 :
15
15 :
2
6
=
=
5
3
3
48 :
16
16 :
48
=
=
8
48 :
16
16 :
6
48
=
=
2
8
8
Toán
Rút gọn phân số
a/ Cho phân số
10
15
.
Tìm phân số bằng phân số
10
15
nhưng có tử số và mẫu số bé hơn.
Ta có thể làm như sau :
Ta thấy 10 và 15 đều chia hết cho 5. Theo tính chất cơ bản của phân số ta có :
10
15
15 : 5
=
3
10 : 5
=
Vậy
.
3
2
2
=
15
10
Nhận xét :
* Tử số và mẫu số của phân số
2
3
15
10
đều bé hơn tử số và mẫu số của phân số
15
* Hai phân số
10
và
3
2
bằng nhau.
Ta nói rằng : Phân số
15
2
3
10
đã được rút gọn thành phân số
Có thể rút gọn phân số để được phân số có tử số và mẫu số bé đi mà phân số mới vẫn bằng phân số đã cho.
Thứ ba ngày 30 tháng 01 năm 2007
Ví dụ 1 :
Rút gọn phân số
8 : 2
6 : 2
4
3
8
6
.
8
6
Ta thấy : 6 và 8 đều chia hết cho 2, nên
4
3
4
3
=
=
3 và 4 không cùng chia hết cho một số tự nhiên nào lớn hơn 1, nên phân số
Không thể rút gọn được nữa.
Là phân số tối giản
Và phân số
.
4
3
8
6
đã được rút gọn thành phân số tối giản
Ta nói rằng : Phân số
Toán
Rút gọn phân số
Thứ ba ngày 30 tháng 01 năm 2007
Ví dụ 2 :
Rút gọn phân số
1
9 : 9
9
.
=
=
27
9
54 : 2
18 : 2
54
18
.
54
18
Ta thấy : 18 và 54 đều chia hết cho 2, nên
9 và 27 đều chia hết cho 9, nên
.
=
=
3
27 : 9
27
1 và 3 không cùng chia hết cho số nào lớn hơn 1, nên
=
1
54
18
3
1
Là phân số tối giản.
Vậy
3
.
Toán
Rút gọn phân số
Thứ ba ngày 30 tháng 01 năm 2007
b)Cách rút gọn phân số
Ví dụ 1 : Rút gọn phân số
Ta thấy : 6 và 8 đều chia hết cho 2, nên

3 và 4 không cùng chia hết cho một số tự nhiên nào lớn hơn 1, nên phân số
không thể rút gọn được nữa. Ta nói rằng: phân số là phân số tối giản và phân
số đã được rút gọn thành phân số tối giản
Ví dụ 2 : Rút gọn phân số
Ta thấy: 18 và 54 đều chia hết cho 2, nên

9 và 27 đều chia hết cho 9, nên

1 và 3 không cùng chia hết cho số nào lớn hơn 1, nên là phân số tối giản.
Vậy:

8
6
3
4
4
3
8
6
54
18
54 : 2
18 : 2
=
3
1
27
9
=
8
6
8 : 2
6 : 2
=
4
3
=
4
3
.
27
9
27 : 9
9 : 9
=
3
1
=
54
18
=
54
18
3
1
b/ Cách rút gọn phân số
Khi rút gọn phân số ta có thể làm như sau :
Xét xem tử số và mẫu số cùng chia hết cho số tự nhiên nào lớn hơn 1.
Chia tử số và mẫu số cho số đó.
Cứ làm như thế cho đến khi nhận được phân số tối giản.
Toán
Rút gọn phân số
Thứ ba ngày 30 tháng 01 năm 2007
Bài tập
1/ Rút gọn các phân số :
6
4
8
12
25
15
22
11
10
36
;
;
;
;
a/
6
4
6 : 2
4 : 2
=
=
3
2
8
12
8 : 4
12 : 4
=
=
2
3
25
15
25 : 5
15 : 5
=
=
5
3
22
11
22 : 11
11 : 11
=
=
2
1
;
36
75
.
10
36
10 : 2
36 : 2
=
=
5
18
36
75
36 : 3
75 : 3
=
=
12
25
Toán
Rút gọn phân số
Thứ ba ngày 30 tháng 01 năm 2007
:
;
73
3
7
12
36
;
;
;
a/ Phân số nào tối giản ? Vì sao ?
b/ Phân số nào rút gọn được ? Hãy rút gọn phân số đó.
10
5
36
12
72
9
300
75
15
;
;
b/
;
;
35
10
5
=
5 : 5
10 : 5
=
10 : 5
=
2
1
36
12
=
12 : 12
=
36 : 12
=
3
1
72
9
=
9 : 9
=
72 : 9
=
8
1
300
75
=
75 : 75
=
300 : 75
=
1
4
4
=
4 : 4
=
100 : 4
=
1
25
2/ Trong các phân số :
300
100
8
30
72
4
1
100
4
;
15
=
15 : 5
=
35 : 5
=
3
7
35
Toán
Rút gọn phân số
Thứ ba ngày 30 tháng 01 năm 2007
a/ Trong các phân số :
;
73
3
7
12
36
;
;
;
8
30
72
4
1
Phân số :
3
1
7
;
4
;
73
72
Là phân số tối giản
2/ Trong các phân số
12
8
3
;
2
12
8
=
8 : 4
12 : 4
=
36
30
;
6
5
36
30
=
30 : 6
36 : 6
=
Vì : Tử số và mẫu số của từng phân số này không cùng chia hết cho số tự nhiên nào lớn hơn 1.
Toán
Rút gọn phân số
Thứ ba ngày 30 tháng 01 năm 2007
;
73
3
7
12
36
;
;
;
8
30
72
4
1
b/ Phân số nào rút gọn được ? Hãy rút gọn phân số đó.
Các phân số rút gọn được :
3/ Viết số thích hợp vào ô trống :
3
12
27
72
54
=
=
=
27
36
Toán
Rút gọn phân số
Thứ ba ngày 30 tháng 01 năm 2007
9
4
Tiết học đến đây là kết thúc.
Xin chân thành cảm ơn
và kính chúc sức khoẻ các thầy cô giáo.
Email: [email protected]