Ren luyen ky nang giai bai tap nhan biet

Rèn luyện Kỹ năng giải bài tập nhận biết .



Trong quá trình dạy học và bồi dưỡng học sinh giỏi môn Hóa học ở bậc THCS, chúng tôi thấy rằng phần lớn học sinh còn “lúng túng”, chưa tìm ra được phương pháp tối ưu để giải quyết một bài tập nhận biết.
ở bài viết này tôi và các bạn cùng trao đổi một số dạng bài tập nhận biết thường gặp ở bậc THCS. Hy vọng qua bài viết này phần nào đó giúp các em học sinh đỡ “lúng túng” và có thêm được những kỹ năng, kinh nghiệm cần thiêt khi gặp loại bài tập hóa học khá thú vị này.
Sau đây là một số dạng bài tập:
Dạng 1. Nhận biết các chất trong các bình riêng biệt:
1. Nhận biết các chất riêng biệt bằng thuốc thử tuỳ ý (tự do
* Bài tập 1.1: Cho 4 lọ đựng các dung dịch sau bị mất nhãn: Na2CO3, Pb(NO3)2, MgSO4, BaCl2 . Bằng phương pháp hoá học hãy nhận biết các dung dịch trên :
* Hướng giải :
- Sơ đồ nhận biết :
Pb(NO3)2 Khí thoát ra CO2:nhận ra Na2CO3
Na2CO3 + HCl 2.
MgSO4 Kết tủa PbCl2 (PbCl2 ít tan nên vẫn có kết tủa) nhận ra
BaCl2 Pb(NO3)2
3. Không phản ứng MgSO4 Ba(NO3)2 Kết tủa:(nhận
được MgSO4)
dd trong suốt BaCl2 Không phản ứng nhận ra BaCl2
- Phương trình phản ứng :
Na2CO3 + 2HCl ( 2NaCl + CO2
+ H2O (1)
Pb(NO3)2 + 2HCl ( PbCl2+ 2HNO3 (2)
MgSO4 + Ba(NO3)2 ( BaSO4Mg(NO3)2 (3)

* Bài tập 2.1: Bằng phương pháp hoá học hãy nhận biết các khí riêng trong mỗi dãy sau :
a. CH4 , C2H2, NH3, HCl, CO2.
b. C2H4, C2H2, CO2, NH3, SO2, O2.
* Hướng giải : (câu a)
- Sơ đồ nhận biết :
CH4 trắng ( CO
C4 H4 Ca(OH)2 CH4 HCl
NH3 C2H4
HCl NH3
CO2 HCl
- Phương trình phản ứng :
CO2 + Ca(OH)2 ( CaCO3H2O (1)
C2H4 + Br2 ( C2H4Br2 (2)
- Tương tự câu a) bạn đọc thử giải câu b) và thử sức mình với hai bài tập khá thú vị sau:
*Bài tập 3.1: Trình bày phương pháp phân biệt các khí sau: CO2,SO2, CH4, C2H4 nếu chúng được đựng trong các bình không ghi nhãn. (Đề thi HSG Tỉnh Hà Tĩnh- Năm 2004)
*Bài tập 4.1 : Cho 5 lọ đựng các dung dịch sau không ghi nhãn: HNO3, Ca(OH)2, NaOH, HCl, NH3. Bằng phương pháp hoá học hãy nhận biết các dung dịch trên .
2. Nhận biết các chất riêng biệt có sự giới hạn về thuốc thử:
* Bài tập 1.2: Trình bày phương pháp nhận biết các dung dịch