Quy Nhon

PHÒNG GIÁO DỤC-ĐÀO TẠO KỲ THI HỌC SINH GIỎI THCS CẤP THÀNH PHỐ
THÀNH PHỐ QUY NHƠN NĂM HỌC 2009-2010
Ngày thi: 07-01-2010

MÔN THI NGỮ VĂN
Thời gian gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian phát đề)

ĐỀ THI:

Nói đến những thành công trong nghệ thuật truyện Kiều, sách giáo khoa đã viết :”có thể nói trong văn học cổ, không có một nhà thơ thứ hai nào thành công trong việc miêu tả nội tâm nhân vật như Nguyễn Du, nhất là nội tâm của nhân vật Thúy Kiều.”
Bằng những kiến thức đã học về truyện Kiều, em hãy phân tích và chứng minh nhận định trên qua một số đoạn trích tiêu biểu.
-----------------------------------------------------------------
ĐÁP ÁN:
Yêu cầu về hình thức:
-Biết cách làm một bài nghị luận văn học
-Bố cục rõ ràng, kết cấu chặt chẽ
-Văn viết trôi chảy, mạch lạc, truyền cảm, có sáng tạo.
-Không sai các lỗi: dùng từ, câu và chính tả.
Yêu cầu về nội dung:
-Đảm bảo các ý sau:
1.Giới thiệu tác giả Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều
2.Nắm được những thành công nghệ thuật đặc sắc trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, đặc biệt là nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật, nhất là nội tâm nhân vật Thúy Kiều.
3.Phải phân tích và chứng minh làm nổi rõ nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật Thúy Kiều thông qua một số đoạn trích tiêu biểu như “Trao duyên”, “kiều ở lầu Ngưng Bích “, “Những nỗi lòng tê tái”…
Dàn bài:
1.Đặt vấn đề: Nguyễn Du là nghệ sĩ tài hoa bậc thầy của văn học trung đại nửa cuối TK XVIII.Với kiệt tác nổi tiếng Truyện Kiều, Nguyễn Du xứng đáng là đại thi hào dân tộc, danh nhân văn hóa.Truyện Kiều không những có nội dung sâu sắc, có sức chấn động lòng người mà Nthuật của nó còn đạt đến một trình độ tầm cỡ, một thành tựu rực rỡ của văn học dân tộc.
-Nói đến những thành công trong Truyện Kiều trước hết người ta nói đến những thành công của nhà thơ trong việc vận dụng Tiếng Việt và thể thơ lục bát của dân tộc.Trong TKiều có sự kết hợp hết sức nhuần nhuyễn giữa ngôn ngữ bác học và ngôn ngữ bình dân.TK là đỉnh cao của thơ ca dân tộc.Thể thơ lục bát trong TK cũng được nhà thơ khai thác triệt để khả năng biểu hiện của nó, tinh tế, giản dị mà có âm vang , có thể diễn đạt được nhiều sắc thái của cuộc sống và những nét tinh vi, tế nhị trong tình cảm của con người -Một thành công nữa cũng hết sức quan trọng trong truyên Kiều của NDu là NT dẫn truyện và NT m/tả, bao gồm m/tả con người lẫn m/tả th/nhiên, cảnh vật.nhưng NT tuyệt diệu nhất của NT m/tả trong Tk là m/tả nội tâm nh/vật:” có thể nói trong văn học cổ, không có một nhà thơ thứ hai nào thành công trong việc miêu tả nội tâm nhân vật như nguyễn Du, nhất là nội tâm của nhân vật Thúy Kiều.”
2.Giải quyết vấn đề:
a-Trong văn học trung đại Vnam từ TK X đến TK XIX có nhiều tác phẩm nổi tiếng , nhưng những tp VH từ TK X đến XV là những áng văn bất hủ viết bằng chữ Hán chứa chan cảm hứng yêu nước như “Thơ thần “ của Lý Thường Kiệt , hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn Bình Ngô đại cáo của nguyễn Trãi.Đến TK XVIII , xuất hiện nhiều tp viết bằng chữ Nôm , trong đó , kiệt tác TK đạt đến trình độ là đỉnh cao của ngôn ngữ thơ ca dân tộc .Tp có tựa đề “Đoạn trường tân thanh” –Tiếng kêu đứt ruột mới .Cảm hứng chủ yếu của TK là cảm hứng nhân đạo.ND viết TK bằng tất cả tấm chân tình cảm thương đ/v những người phụ nữ “ hồng nhan mà bạc phận, tài hoa mà lận đận”.Có thể nói TK là một câu chuyện thê thảm về vận mệnh của một người con gái tài sắc , bản thân nó đã có sự xúc động lón.Nhưng với ngòi bút của ND câu chuyện thê thảm ấy lại không thuần túy là vận mệnh của một người con gái mà là vận mệnh của con người nói chung trong một XH bất công, tàn bạo đúng như lời thơ của Chế Lan Viên:
“Chạnh thương cô kiều như đời dân tộc
Sắc tài sao mà lại lắm truân chuyên .”
Để lột tả nỗi đau khổ , sư bất hạnh của T/Kiều suốt 15 năm lưu lạc , ND đã đặt biệt chú ý đến NT m/tả nội tâm nhân vật.
b.Trong TK của ND có rất nhiều đoạn thơ m/tả nội tâm nhân vật ,